Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(25)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div96
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
47
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1144
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
25
"
file
="
061
"
n
="
62
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
@xis mundi; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1145
"
xml:space
="
preserve
">eruntq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1146
"
xml:space
="
preserve
">hi circuli duo Coluri. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1147
"
xml:space
="
preserve
">Deinde in unoquoque Coluro, a
<
lb
/>
polis mundi numerentur 90. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1148
"
xml:space
="
preserve
">gradus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1149
"
xml:space
="
preserve
">in nonageſimo cuiuſque gradu appli-
<
lb
/>
cetur tertius circulus, nempe Æquinoctialis, qui hac ratione ab vtroq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1150
"
xml:space
="
preserve
">polo
<
lb
/>
æque remotus erit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1151
"
xml:space
="
preserve
">Poſt hæc ab Aequinoctiali uerſus vtrumq polum numerẽ
<
lb
/>
tur in Coluris gr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1152
"
xml:space
="
preserve
">23. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1153
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1154
"
xml:space
="
preserve
">ſemis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1155
"
xml:space
="
preserve
">in terminis numerationum applicentur duo
<
lb
/>
tropici, quorum ꝗ̃titatem facile habebis, ſi prius diametro eorum accipias, du-
<
lb
/>
cendo videlicet lineam rectam a fine numerationis unius Coluri ad finem nu
<
lb
/>
merationis eiuſdem Coluri verſus eundem tamen polum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1156
"
xml:space
="
preserve
">Eodem pacto nume
<
lb
/>
ratis totidem partibus ab utroq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1157
"
xml:space
="
preserve
">polo Æquinoctialem uerſus in eiſdem Colu-
<
lb
/>
ris, conſtituentur circuli Polares, nimirum Arcticus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1158
"
xml:space
="
preserve
">Antarcticus, quorum
<
lb
/>
diametros non diſſimili arte reperies. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1159
"
xml:space
="
preserve
">Rurſus paretur circulus Zodiacus ambi-
<
lb
/>
tu quidem æqualis tribus prædictis circulis maioribus, latitudine uero ab eiſ-
<
lb
/>
dem differens: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1160
"
xml:space
="
preserve
">Debet enim in latitudine continere 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1161
"
xml:space
="
preserve
">gradus, in quorum me-
<
lb
/>
dio depingitur linea dicta Ecliptica, diſtans ab extremitatibus Zodiaci 6. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1162
"
xml:space
="
preserve
">gr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1163
"
xml:space
="
preserve
">ut
<
lb
/>
in 2. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1164
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1165
"
xml:space
="
preserve
">docebimus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1166
"
xml:space
="
preserve
">Hic autem circulus ita applicetur, accommodeturve, ut to-
<
lb
/>
tus circulus oblique ſecet Aequinoctioalẽ in duobus illis punctis, in quibus al
<
lb
/>
ter Colurus eundem Aequinoctialem ſecat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1167
"
xml:space
="
preserve
">Linea vero ecliptica utrumq́. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1168
"
xml:space
="
preserve
">tro-
<
lb
/>
picũ contingat in alijs duobus pũctis, in quibus reliquus Colurus tropicos ſe-
<
lb
/>
cat, quorũ unũ ſumitur uerſus unũ polũ, aliud vero illi per diametrũ oppoſitũ
<
lb
/>
uerſus alterũ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1169
"
xml:space
="
preserve
">Deniq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1170
"
xml:space
="
preserve
">in hunc modũ Meridianus, atq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1171
"
xml:space
="
preserve
">Horizon conſtituantur,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1172
"
xml:space
="
preserve
">ad inuicem adaptentur, ut intra ipſos fixos & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1173
"
xml:space
="
preserve
">immobiles tota ſphæra hacte-
<
lb
/>
nus conſtructa libere circumuolui queat, hac tñ lege, vt hi duo circuli ſeſe mu
<
lb
/>
tuo ad rectos angulos interſecent, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1174
"
xml:space
="
preserve
">Meridianus circa ſuos polos (qui ſunt cõ-
<
lb
/>
munes ſectiones Horizontis cũ Æquinoctiali) moueatur in hũc finẽ, ut omnib.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1175
"
xml:space
="
preserve
">poſſit eleuationibus poli inſeruire ſphæra, hoc eſt, ut uterq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1176
"
xml:space
="
preserve
">polus magis depri
<
lb
/>
mi, eleuatiq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1177
"
xml:space
="
preserve
">poſſit pro ratione altitudinis poli. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1178
"
xml:space
="
preserve
">In nõnullis ſphæris Horizon
<
lb
/>
nunc deprimitur, nunc eleuatur ob eundẽ finẽ, Meridiano immobili exiſtente,
<
lb
/>
ſed prior mihi modus magis placet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1179
"
xml:space
="
preserve
">Atq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1180
"
xml:space
="
preserve
">ita tota ſphæra materialis cõfecta, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1181
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
abſoluta erit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1182
"
xml:space
="
preserve
">Nam circulos Planetarũ, qui ſolẽt in nõnullis ſphæris apponi, ita
<
lb
/>
ut moueantur ſemper ſub Zodiaco & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1183
"
xml:space
="
preserve
">circa polos Zodiaci, quilibet propria in-
<
lb
/>
duſtria facile ſphæræ imponet: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1184
"
xml:space
="
preserve
">Nos enim hic tm̃ præcipuos ſphæræ circulos
<
lb
/>
tractamus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1185
"
xml:space
="
preserve
">Hæc itaque dicta ſint in genere de circulis, quos Aſtronomi in cęlo
<
lb
/>
conſiderant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1186
"
xml:space
="
preserve
">Nunc ad auctoris diuiſionem reuertamur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1187
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1188
"
xml:space
="
preserve
">I
<
emph
style
="
sc
">L. L. I</
emph
>
autem dicuntur, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1189
"
xml:space
="
preserve
">c] Diuiſa ſphæra ſecundum accidens (in qua di-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-061-01
"
xlink:href
="
note-061-01a
"
xml:space
="
preserve
">Quomodo
<
lb
/>
ſphæra ſu-
<
lb
/>
mat
<
unsure
/>
ur in
<
lb
/>
poſteriori
<
lb
/>
diuiſione,
<
lb
/>
Qui dican.
<
lb
/>
tur habcre
<
lb
/>
ſphęram re
<
lb
/>
ctam.</
note
>
n
<
unsure
/>
iſione ſphęra ſumitur pro tota mũdi ſphęra) in ſphęrã rectam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1190
"
xml:space
="
preserve
">obliquam,
<
lb
/>
declarat iam vtram que partem diuiſionis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1191
"
xml:space
="
preserve
">Dicit igitur, illos ſphęram rectam
<
lb
/>
habere, qui manent ſub Aequinoctiali circulo, ſi aliquis ibi manere poſſit:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1192
"
xml:space
="
preserve
">Quod ideo adiunxit, quoniam multi grauiſſimi viri & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1193
"
xml:space
="
preserve
">Philoſophi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1194
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">A</
emph
>
ſtrolo
<
lb
/>
gi, necnõ Theologorum plerique dubitarunt, eſſetne ſub Aequinoctiali cir-
<
lb
/>
culo habitatio, immo plurimi cum antiquis pro certo affirmarunt, ſub circu-
<
lb
/>
lo Ae quinoctiali non eſſe habitationẽ, ob nimiũ calorẽ, quem Sol perpetuo
<
lb
/>
ibi decurrens efficit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1195
"
xml:space
="
preserve
">Similisq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1196
"
xml:space
="
preserve
">dubitatio fieri poſſet de polis mundi; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1197
"
xml:space
="
preserve
">Non em̃
<
lb
/>
pauci fuerunt, neq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1198
"
xml:space
="
preserve
">modo deſunt, qui negent, ibi poſſe homines degere, ob fri
<
lb
/>
gus intolerabile, quod illic ob nimiam Solis remotionẽ, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1199
"
xml:space
="
preserve
">abſentiam per-
<
lb
/>
petuo exiſtit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1200
"
xml:space
="
preserve
">Qua de re nonnihil dicemus ad finem 2. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1201
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1202
"
xml:space
="
preserve
">Nunc vero certũ
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-061-02
"
xlink:href
="
note-061-02a
"
xml:space
="
preserve
">Terra ſub
<
lb
/>
Aequino-
<
lb
/>
ctiali, & po
<
lb
/>
lis eſt habi-
<
lb
/>
tabilis.</
note
>
ſit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1203
"
xml:space
="
preserve
">indubitatum, experientijs multorum deprehenſum eſſe, tam ſub Aequi-
<
lb
/>
noctiali circulo, quà
<
unsure
/>
m ſub polis, ſaltem ſub polo Arctico, homines habitare.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1204
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1205
"
xml:space
="
preserve
">Et dieitur eis recta, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1206
"
xml:space
="
preserve
">c.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1207
"
xml:space
="
preserve
">] Duabus de cauſis ait ſphæram illorum, qui ſub</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>