6225Ioan. de Sacro Boſco.
@xis mundi;
eruntq́;
hi circuli duo Coluri.
Deinde in unoquoque Coluro, a
polis mundi numerentur 90. gradus, & in nonageſimo cuiuſque gradu appli-
cetur tertius circulus, nempe Æquinoctialis, qui hac ratione ab vtroq; polo
æque remotus erit. Poſt hæc ab Aequinoctiali uerſus vtrumq polum numerẽ
tur in Coluris gr. 23. & ſemis, & in terminis numerationum applicentur duo
tropici, quorum ꝗ̃titatem facile habebis, ſi prius diametro eorum accipias, du-
cendo videlicet lineam rectam a fine numerationis unius Coluri ad finem nu
merationis eiuſdem Coluri verſus eundem tamen polum. Eodem pacto nume
ratis totidem partibus ab utroq. polo Æquinoctialem uerſus in eiſdem Colu-
ris, conſtituentur circuli Polares, nimirum Arcticus, & Antarcticus, quorum
diametros non diſſimili arte reperies. Rurſus paretur circulus Zodiacus ambi-
tu quidem æqualis tribus prædictis circulis maioribus, latitudine uero ab eiſ-
dem differens: Debet enim in latitudine continere 12. gradus, in quorum me-
dio depingitur linea dicta Ecliptica, diſtans ab extremitatibus Zodiaci 6. gr. ut
in 2. c. docebimus: Hic autem circulus ita applicetur, accommodeturve, ut to-
tus circulus oblique ſecet Aequinoctioalẽ in duobus illis punctis, in quibus al
ter Colurus eundem Aequinoctialem ſecat. Linea vero ecliptica utrumq́. tro-
picũ contingat in alijs duobus pũctis, in quibus reliquus Colurus tropicos ſe-
cat, quorũ unũ ſumitur uerſus unũ polũ, aliud vero illi per diametrũ oppoſitũ
uerſus alterũ. Deniq. in hunc modũ Meridianus, atq. Horizon conſtituantur,
& ad inuicem adaptentur, ut intra ipſos fixos & immobiles tota ſphæra hacte-
nus conſtructa libere circumuolui queat, hac tñ lege, vt hi duo circuli ſeſe mu
tuo ad rectos angulos interſecent, & Meridianus circa ſuos polos (qui ſunt cõ-
munes ſectiones Horizontis cũ Æquinoctiali) moueatur in hũc finẽ, ut omnib.
poſſit eleuationibus poli inſeruire ſphæra, hoc eſt, ut uterq. polus magis depri
mi, eleuatiq́; poſſit pro ratione altitudinis poli. In nõnullis ſphæris Horizon
nunc deprimitur, nunc eleuatur ob eundẽ finẽ, Meridiano immobili exiſtente,
ſed prior mihi modus magis placet. Atq. ita tota ſphæra materialis cõfecta, &
abſoluta erit. Nam circulos Planetarũ, qui ſolẽt in nõnullis ſphæris apponi, ita
ut moueantur ſemper ſub Zodiaco & circa polos Zodiaci, quilibet propria in-
duſtria facile ſphæræ imponet: Nos enim hic tm̃ præcipuos ſphæræ circulos
tractamus. Hæc itaque dicta ſint in genere de circulis, quos Aſtronomi in cęlo
conſiderant. Nunc ad auctoris diuiſionem reuertamur.
polis mundi numerentur 90. gradus, & in nonageſimo cuiuſque gradu appli-
cetur tertius circulus, nempe Æquinoctialis, qui hac ratione ab vtroq; polo
æque remotus erit. Poſt hæc ab Aequinoctiali uerſus vtrumq polum numerẽ
tur in Coluris gr. 23. & ſemis, & in terminis numerationum applicentur duo
tropici, quorum ꝗ̃titatem facile habebis, ſi prius diametro eorum accipias, du-
cendo videlicet lineam rectam a fine numerationis unius Coluri ad finem nu
merationis eiuſdem Coluri verſus eundem tamen polum. Eodem pacto nume
ratis totidem partibus ab utroq. polo Æquinoctialem uerſus in eiſdem Colu-
ris, conſtituentur circuli Polares, nimirum Arcticus, & Antarcticus, quorum
diametros non diſſimili arte reperies. Rurſus paretur circulus Zodiacus ambi-
tu quidem æqualis tribus prædictis circulis maioribus, latitudine uero ab eiſ-
dem differens: Debet enim in latitudine continere 12. gradus, in quorum me-
dio depingitur linea dicta Ecliptica, diſtans ab extremitatibus Zodiaci 6. gr. ut
in 2. c. docebimus: Hic autem circulus ita applicetur, accommodeturve, ut to-
tus circulus oblique ſecet Aequinoctioalẽ in duobus illis punctis, in quibus al
ter Colurus eundem Aequinoctialem ſecat. Linea vero ecliptica utrumq́. tro-
picũ contingat in alijs duobus pũctis, in quibus reliquus Colurus tropicos ſe-
cat, quorũ unũ ſumitur uerſus unũ polũ, aliud vero illi per diametrũ oppoſitũ
uerſus alterũ. Deniq. in hunc modũ Meridianus, atq. Horizon conſtituantur,
& ad inuicem adaptentur, ut intra ipſos fixos & immobiles tota ſphæra hacte-
nus conſtructa libere circumuolui queat, hac tñ lege, vt hi duo circuli ſeſe mu
tuo ad rectos angulos interſecent, & Meridianus circa ſuos polos (qui ſunt cõ-
munes ſectiones Horizontis cũ Æquinoctiali) moueatur in hũc finẽ, ut omnib.
poſſit eleuationibus poli inſeruire ſphæra, hoc eſt, ut uterq. polus magis depri
mi, eleuatiq́; poſſit pro ratione altitudinis poli. In nõnullis ſphæris Horizon
nunc deprimitur, nunc eleuatur ob eundẽ finẽ, Meridiano immobili exiſtente,
ſed prior mihi modus magis placet. Atq. ita tota ſphæra materialis cõfecta, &
abſoluta erit. Nam circulos Planetarũ, qui ſolẽt in nõnullis ſphæris apponi, ita
ut moueantur ſemper ſub Zodiaco & circa polos Zodiaci, quilibet propria in-
duſtria facile ſphæræ imponet: Nos enim hic tm̃ præcipuos ſphæræ circulos
tractamus. Hæc itaque dicta ſint in genere de circulis, quos Aſtronomi in cęlo
conſiderant. Nunc ad auctoris diuiſionem reuertamur.
IL. L. I autem dicuntur, &
c] Diuiſa ſphæra ſecundum accidens (in qua di-
11Quomodo
ſphæra ſu-
matur in
poſteriori
diuiſione,
Qui dican.
tur habcre
ſphęram re
ctam.niſione ſphęra ſumitur pro tota mũdi ſphęra) in ſphęrã rectam, & obliquam,
declarat iam vtram que partem diuiſionis. Dicit igitur, illos ſphęram rectam
habere, qui manent ſub Aequinoctiali circulo, ſi aliquis ibi manere poſſit:
Quod ideo adiunxit, quoniam multi grauiſſimi viri & Philoſophi, & A ſtrolo
gi, necnõ Theologorum plerique dubitarunt, eſſetne ſub Aequinoctiali cir-
culo habitatio, immo plurimi cum antiquis pro certo affirmarunt, ſub circu-
lo Ae quinoctiali non eſſe habitationẽ, ob nimiũ calorẽ, quem Sol perpetuo
ibi decurrens efficit: Similisq́; dubitatio fieri poſſet de polis mundi; Non em̃
pauci fuerunt, neq; modo deſunt, qui negent, ibi poſſe homines degere, ob fri
gus intolerabile, quod illic ob nimiam Solis remotionẽ, atq; abſentiam per-
petuo exiſtit. Qua de re nonnihil dicemus ad finem 2. cap. Nunc vero certũ
22Terra ſub
Aequino-
ctiali, & po
lis eſt habi-
tabilis. ſit, & indubitatum, experientijs multorum deprehenſum eſſe, tam ſub Aequi-
noctiali circulo, quàm ſub polis, ſaltem ſub polo Arctico, homines habitare.
11Quomodo
ſphæra ſu-
matur in
poſteriori
diuiſione,
Qui dican.
tur habcre
ſphęram re
ctam.niſione ſphęra ſumitur pro tota mũdi ſphęra) in ſphęrã rectam, & obliquam,
declarat iam vtram que partem diuiſionis. Dicit igitur, illos ſphęram rectam
habere, qui manent ſub Aequinoctiali circulo, ſi aliquis ibi manere poſſit:
Quod ideo adiunxit, quoniam multi grauiſſimi viri & Philoſophi, & A ſtrolo
gi, necnõ Theologorum plerique dubitarunt, eſſetne ſub Aequinoctiali cir-
culo habitatio, immo plurimi cum antiquis pro certo affirmarunt, ſub circu-
lo Ae quinoctiali non eſſe habitationẽ, ob nimiũ calorẽ, quem Sol perpetuo
ibi decurrens efficit: Similisq́; dubitatio fieri poſſet de polis mundi; Non em̃
pauci fuerunt, neq; modo deſunt, qui negent, ibi poſſe homines degere, ob fri
gus intolerabile, quod illic ob nimiam Solis remotionẽ, atq; abſentiam per-
petuo exiſtit. Qua de re nonnihil dicemus ad finem 2. cap. Nunc vero certũ
22Terra ſub
Aequino-
ctiali, & po
lis eſt habi-
tabilis. ſit, & indubitatum, experientijs multorum deprehenſum eſſe, tam ſub Aequi-
noctiali circulo, quàm ſub polis, ſaltem ſub polo Arctico, homines habitare.
Et dieitur eis recta, &
c.
] Duabus de cauſis ait ſphæram illorum, qui ſub
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib