62482ARIST. DE ANIMA
tibus, aut mentis conceptibus, quaſi uidens, ad ea quæ ſunt
præſentia ratiocinatur, atque deliberat de futuris. Et
cùm dixerit hîc, aut ibi rem eam eſſe, quæ uoluptatem, aut
dolorem affert, tum fugit, aut perſequitur, & omnino ali-
quid agit. Ipſum etiã uerũ, ac falſum, quæ ſine actiõe ſunt,
in eodem genere ſunt, in quo ſunt bonũ, ac malum: ſed ab-
ſolutè differũt, atq; cuiuſpiã ratione. At uerò res eas, quæ
uocitantur ob abstractionẽ abstractæ, hoc pacto intelligit:
nam ut ſi quiſpiã ſimitatem, nõ ut eſt ſimitas, quo quidem
pacto percipi ſeparata nõ poteſt, ſed ut cõcauitas eſt, intel-
ligeret actu ſine ea tum ipſam intelligeret carne, in qua cõ
cauitas eſt: ſic cùm res intelligit mathematicas, tum ſepara-
tas ipſas, ut ſeparatas intelligit. Omnino aũt is intellectus,
qui actu intelligit, res ipſe eſt, uti diximus. Si uerò fieri
poßit ut aliquam, ipſenõ ſeparatus à magnitudine, ſepara-
tarum rerum intelligat nec´ne, conſiderandum eſt posteà.
præſentia ratiocinatur, atque deliberat de futuris. Et
cùm dixerit hîc, aut ibi rem eam eſſe, quæ uoluptatem, aut
dolorem affert, tum fugit, aut perſequitur, & omnino ali-
quid agit. Ipſum etiã uerũ, ac falſum, quæ ſine actiõe ſunt,
in eodem genere ſunt, in quo ſunt bonũ, ac malum: ſed ab-
ſolutè differũt, atq; cuiuſpiã ratione. At uerò res eas, quæ
uocitantur ob abstractionẽ abstractæ, hoc pacto intelligit:
nam ut ſi quiſpiã ſimitatem, nõ ut eſt ſimitas, quo quidem
pacto percipi ſeparata nõ poteſt, ſed ut cõcauitas eſt, intel-
ligeret actu ſine ea tum ipſam intelligeret carne, in qua cõ
cauitas eſt: ſic cùm res intelligit mathematicas, tum ſepara-
tas ipſas, ut ſeparatas intelligit. Omnino aũt is intellectus,
qui actu intelligit, res ipſe eſt, uti diximus. Si uerò fieri
poßit ut aliquam, ipſenõ ſeparatus à magnitudine, ſepara-
tarum rerum intelligat nec´ne, conſiderandum eſt posteà.
Anima quodam modo omnia eſt.
CAP. VIII.
_N V_nc autẽ ea, quæ de anima dicta ſunt, quaſi ad quæ-
dam capita redigentes, rurſus dicamus animã ipſam
ea uniuerſa quodã modo eſſe, quæ ſunt: nam ea quæ ſunt,
aut intelligibilia ſunt, aut ſenſibilia. Atq; ſcientia qui-
dem eſt res eæ quodam modo, quæ ſub ipſam ſcientiam ca-
dunt: ſenſus autem, ipſæ ſenſibiles: uerum quo pacto id ita
eſt, quæratur oportet. Scinditur igitur in ipſas res, ſciẽ-
tia, atque ſenſus: is quidem, qui eſt potentia, in res potentia
tales: is uerò, qui eſt actu in actu ſimiliter tales: & ſcien-
tia pari modo. Senſitiuum autem animæ, & id quod
ſcientijs affici poteſt, hæc potentia ſunt: hoc quidem, id
quod ſub ſcientiam cadit: illud uerò, ſenſibile.
dam capita redigentes, rurſus dicamus animã ipſam
ea uniuerſa quodã modo eſſe, quæ ſunt: nam ea quæ ſunt,
aut intelligibilia ſunt, aut ſenſibilia. Atq; ſcientia qui-
dem eſt res eæ quodam modo, quæ ſub ipſam ſcientiam ca-
dunt: ſenſus autem, ipſæ ſenſibiles: uerum quo pacto id ita
eſt, quæratur oportet. Scinditur igitur in ipſas res, ſciẽ-
tia, atque ſenſus: is quidem, qui eſt potentia, in res potentia
tales: is uerò, qui eſt actu in actu ſimiliter tales: & ſcien-
tia pari modo. Senſitiuum autem animæ, & id quod
ſcientijs affici poteſt, hæc potentia ſunt: hoc quidem, id
quod ſub ſcientiam cadit: illud uerò, ſenſibile.