Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
61
(9)
62
(10)
63
(11)
64
(12)
65
(13)
66
(14)
67
(15)
68
(16)
69
(17)
70
(18)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(11)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
11
"
file
="
0063
"
n
="
63
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
ab ipſo corpore, ſunt tamen non utique intellectu conſictæ,
<
lb
/>
ſed reales, quæ nimirum reales dimenſiones aliquas habent,
<
lb
/>
ut ſuperficies binas, linea unam, ac realem motum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
translationem cum ipſo corpore, cujus idcirco in iis ſententiis
<
lb
/>
debent eſſe affectiones quædam, vel modi.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">23. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eſt, qui dicat, nullum in iis committi ſaltum idcirco,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0063-01
"
xlink:href
="
note-0063-01a
"
xml:space
="
preserve
">Objectio petita
<
lb
/>
a voce maſſa,
<
lb
/>
& motus, quæ
<
lb
/>
ſuperficiebus,
<
lb
/>
& punctis non
<
lb
/>
conveniant.</
note
>
quod cenſendum ſit, nullum habere motum, ſuperficiem,
<
lb
/>
lineam, punctum, quæ maſſam habeant nullam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Motus,
<
lb
/>
inquit, a Mechanicis habet pro menſura maſſam in veloci-
<
lb
/>
tatem ductam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">maſſa autem eſt ſuperficies baſeos ducta in
<
lb
/>
craſſitudinem, ſive altitudinem, ex. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">gr. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in priſmatis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quo
<
lb
/>
minor eſt ejuſmodi craſſitudo, eo minor eſt maſſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">motus,
<
lb
/>
ac ipſa craſſitudine evaneſcente, evaneſcat oportet & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">maſſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
motus.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">24. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Verum qui ſic ratiocinatur, inprimis ludit in ipſis vo-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0063-02
"
xlink:href
="
note-0063-02a
"
xml:space
="
preserve
">Reſponſionis
<
lb
/>
initium: ſuper-
<
lb
/>
ficiem, lineam,
<
lb
/>
punctum, poſi-
<
lb
/>
ta extenſione
<
lb
/>
continua, eſſe
<
lb
/>
aliquid.</
note
>
cibus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Maſſam vulgo appellant quantitatem materiæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">mo-
<
lb
/>
tum corporum metiuntur per maſſam ejuſmodi, ac velocita-
<
lb
/>
tem. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At quemadmodum in ipſa geometrica quantitate tria
<
lb
/>
genera ſunt quantitatum, corpus, vel ſolidum, quod trinam
<
lb
/>
dimenſionem habet, ſuperficies, quæ binas, linea, quæ unicam,
<
lb
/>
quibus accedit lineæ limes punctum, omni dimenſione, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ex-
<
lb
/>
tenſione carens; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſic etiam in Phyſica habetur in communi ſen-
<
lb
/>
tentia corpus tribus extenſionis ſpeciebus præditum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſuperficies,
<
lb
/>
realis extimus corporis limes, prædita binis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">linea, limes
<
lb
/>
realis ſuperficiei, habens unicam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ejuſdem lineæ indiviſibilis
<
lb
/>
limes punctum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Utrobique alterum alterius eſt limes, non
<
lb
/>
pars, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quatuor diverſa genera conſtituunt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Superſicies eſt ni-
<
lb
/>
hil corporeum, ſed non & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nihil ſuperficiale, quin immo par-
<
lb
/>
tes habet, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">augeri poteſt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">minui; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eodem pacto linea
<
lb
/>
in ratione quidem ſuperficiei eſt nihil, ſed aliquid in ratione
<
lb
/>
lineæ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac ipſum demum punctum eſt aliquid in ſuo genere,
<
lb
/>
licet in ratione lineæ ſit nihil.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">25. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc autem in iis ipſis maſſa quædam conſiderari poteſt
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0063-03
"
xlink:href
="
note-0063-03a
"
xml:space
="
preserve
">Quo pacto no-
<
lb
/>
men maſſæ poſ-
<
lb
/>
ſit, motus de-
<
lb
/>
beat convenire
<
lb
/>
ſuperſiciebus,
<
lb
/>
lineis, punctis.</
note
>
duarum dimenſionum, vel unius, vel etiam nullius continuæ
<
lb
/>
dimenſionis, ſed numeri punctorum tantummodo, uti quantitas
<
lb
/>
ejus generis deſignetur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quod ſi pro iis etiam uſurpetur nomen
<
lb
/>
maſſæ generaliter, motus quantitas definiri poterit per produ-
<
lb
/>
ctum ex velocitate, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">maſſa; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi vero maſſæ nomen tribuen-
<
lb
/>
dum ſit ſoli corpori, tum motus quidem corporis menſura erit
<
lb
/>
maſſa in velocitatem ducta; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſuperficiei, lineæ, punctorum quot-
<
lb
/>
cunque motus pro menſura habebit quantitatem ſuperficiei, vel
<
lb
/>
lineæ vel numerum punctorum in velocitatem ducta; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed mo-
<
lb
/>
tus utique iis omnibus ſpeciebus tribuendus erit, eruntque qua-
<
lb
/>
tuor motuum genera, ut quatuor ſunt quantitatum, ſolidi, ſu-
<
lb
/>
perficiei, lineæ, punctorum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac ut altera harum erit nihil in al-
<
lb
/>
terius ratione, non in ſua; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita alterius motus erit nihil in ra-
<
lb
/>
tione alterius, ſed erit ſane aliquid in ratione ſui, non pu-
<
lb
/>
rum nihil.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>