Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
621 319
622 320
623 321
624 322
625 323
626 324
627 325
628 326
629 327
630 328
631 329
632 330
633 331
634 332
635 333
636 334
637 335
638 336
639 337
640 338
641 339
642 340
643 341
644 342
645 343
646 344
647 345
648 346
649 347
650 348
< >
page |< < (330) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1645" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s41395" xml:space="preserve">
              <pb o="330" file="0632" n="632" rhead="VITELLONIS OPTICAE"/>
            th 1 huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s41396" xml:space="preserve"> manifeſtum eſt quia non eſt poſsibile in propoſito arcu inueniri aliud punctum pręmiſ-
              <lb/>
            ſæ reflexionis.</s>
            <s xml:id="echoid-s41397" xml:space="preserve"> Patet ergo, quod proponebatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s41398" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1647" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head1238" xml:space="preserve" style="it">28. Si angulum à duabus diametris circuli magni ſpeculi ſphærici concaui contentum diui-
            <lb/>
          dat alia diameter per æqualia: ab omni puncto arcus interiacentis ſemidiametros primas, in
            <lb/>
          quibus punct a reflexanõ conſiſtunt (præter punctum, cui incidit diameter angulum diuidens)
            <lb/>
          infinit a punctorum paria inæqualiter à centro circuli diſtantiũ reflectuntur. Alhaz. 74 n 5.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s41399" xml:space="preserve">Sit diſpoſitio figuræ præ cedentis:</s>
            <s xml:id="echoid-s41400" xml:space="preserve"> ſecentq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s41401" xml:space="preserve"> circulum (qui eſt communis ſectio ſuperficiei refle-
              <lb/>
            xionis & ſuperficiei ſpeculi ſphærici concaui) duæ diametri, quæ ſint b q & a g, ſuper centrum d:</s>
            <s xml:id="echoid-s41402" xml:space="preserve">
              <lb/>
            diuidatq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s41403" xml:space="preserve"> diameter e d z angulum b d g per æqualia.</s>
            <s xml:id="echoid-s41404" xml:space="preserve"> Dico quòd quicunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s41405" xml:space="preserve"> punctus ſumatur in arcu
              <lb/>
            a q, pręter punctum z, ab illo poſſunt reflecti infinita paria punctorum inæqualiter à centro diſtan-
              <lb/>
            tium.</s>
            <s xml:id="echoid-s41406" xml:space="preserve"> Sumatur enim in arcu a q punctus h:</s>
            <s xml:id="echoid-s41407" xml:space="preserve"> & ſumatur in ſemidiametro d g punctus l:</s>
            <s xml:id="echoid-s41408" xml:space="preserve"> & à ſemidia-
              <lb/>
            metro b d ſecetur linea m d æqualis lineæ l d:</s>
            <s xml:id="echoid-s41409" xml:space="preserve"> & ducantur lineæ l m, l h, m h, d h:</s>
            <s xml:id="echoid-s41410" xml:space="preserve"> ſecabitq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s41411" xml:space="preserve"> diameter
              <lb/>
            e z lineam m l per 29 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s41412" xml:space="preserve"> 1 huius, quia ſecat angulum b d g, cui ſubtenditur linea l m:</s>
            <s xml:id="echoid-s41413" xml:space="preserve"> ſit ergo punctus
              <lb/>
            ſectionis f:</s>
            <s xml:id="echoid-s41414" xml:space="preserve"> eritq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s41415" xml:space="preserve"> per 4 p 1 & ex hypotheſi linea m f æqualis lineæ fl.</s>
            <s xml:id="echoid-s41416" xml:space="preserve"> Producatur quoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s41417" xml:space="preserve"> linea h d,
              <lb/>
            quouſq;</s>
            <s xml:id="echoid-s41418" xml:space="preserve"> cadat ſuper lineam m l:</s>
            <s xml:id="echoid-s41419" xml:space="preserve"> cadet autem per 29 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s41420" xml:space="preserve"> 1 huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s41421" xml:space="preserve"> ſitq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s41422" xml:space="preserve"> punctus ſectionis n:</s>
            <s xml:id="echoid-s41423" xml:space="preserve"> eritq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s41424" xml:space="preserve"> linea
              <lb/>
            l n minor quàm linea n m:</s>
            <s xml:id="echoid-s41425" xml:space="preserve"> ideo, quia linea d n ſecat angulum f d l:</s>
            <s xml:id="echoid-s41426" xml:space="preserve"> quia angulus h d z (qui per 15 p 1
              <lb/>
            eſt æqualis angulo n d f) minor eſt angulo a d z.</s>
            <s xml:id="echoid-s41427" xml:space="preserve"> Ve-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0632-01" xlink:href="fig-0632-01a" number="751">
                <variables xml:id="echoid-variables728" xml:space="preserve">b a m h t e f d z p n l g q</variables>
              </figure>
            rùm eum angulus f d m ſit æqualis angulo ſ d l ex hy-
              <lb/>
            potheſi, & angulo q d z per 15 p 1, & angulus m d a ſit
              <lb/>
            æqualis angulo l d q:</s>
            <s xml:id="echoid-s41428" xml:space="preserve"> & angulus a d h æqualis angulo
              <lb/>
            n d l:</s>
            <s xml:id="echoid-s41429" xml:space="preserve"> angulus uerò m d n eſt maior angulo n d l, &
              <lb/>
            angulus h d q eſt maior angulo a d h:</s>
            <s xml:id="echoid-s41430" xml:space="preserve"> ergo totus an-
              <lb/>
            gulus l d h eſt maior toto angulo m d h:</s>
            <s xml:id="echoid-s41431" xml:space="preserve"> igitur per 24
              <lb/>
            p 1 linea l h eſt maior quàm linea h m, cum linea m d
              <lb/>
            ſit æqualis lineæ d l, & linea d h communis ambobus
              <lb/>
            trigonis m d h & l d h.</s>
            <s xml:id="echoid-s41432" xml:space="preserve"> Erit ergo angulus d h l minor
              <lb/>
            angulo d h m.</s>
            <s xml:id="echoid-s41433" xml:space="preserve"> Quoniã ſi detur, quòd ſit æqualis:</s>
            <s xml:id="echoid-s41434" xml:space="preserve"> tunc
              <lb/>
            erit proportio lineæ l h ad lineam m h, ſicut lineæ l n
              <lb/>
            ad lineam n m per 3 p 6:</s>
            <s xml:id="echoid-s41435" xml:space="preserve"> quod eſt impoſsibile per 8 p
              <lb/>
            5.</s>
            <s xml:id="echoid-s41436" xml:space="preserve"> Si uerò detur quòd angulus d h l ſit maior angulo
              <lb/>
            d h m:</s>
            <s xml:id="echoid-s41437" xml:space="preserve"> ergo per 27 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s41438" xml:space="preserve"> 1 huius ſecetur ex angulo d h l
              <lb/>
            angulus æqualis angulo d h m:</s>
            <s xml:id="echoid-s41439" xml:space="preserve"> & ſequetur impoſsi-
              <lb/>
            bile, ut prius, producta illa linea ſecante, ad lineam l
              <lb/>
            n per 29 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s41440" xml:space="preserve"> 1 huius.</s>
            <s xml:id="echoid-s41441" xml:space="preserve"> Eſt igitur angulus d h l minor an-
              <lb/>
            gulo d h m.</s>
            <s xml:id="echoid-s41442" xml:space="preserve"> Secetur igitur ab angulo m h d angulus æqualis angulo d h l, qui ſit angulus t h d.</s>
            <s xml:id="echoid-s41443" xml:space="preserve"> Ergo
              <lb/>
            forma puncti t per 20 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s41444" xml:space="preserve"> 5 huius refle ctetur ad uiſum exiſtentem in puncto l à puncto ſpeculi, quod
              <lb/>
            eſt h:</s>
            <s xml:id="echoid-s41445" xml:space="preserve"> & linea t d eſt minor quàm linea l d:</s>
            <s xml:id="echoid-s41446" xml:space="preserve"> quoniam eſt minor quàm linea d m.</s>
            <s xml:id="echoid-s41447" xml:space="preserve"> Similiter ſi ſumantur
              <lb/>
            in ſemidiam etris b g & g d alia pũcta quàm l & m, æqualiter diſtantia à punctis l & m:</s>
            <s xml:id="echoid-s41448" xml:space="preserve"> ſimiliter pro-
              <lb/>
            babitur quòd à puncto h fit reflexio punctorum in æqualiter diſtantium à centro adinuicem:</s>
            <s xml:id="echoid-s41449" xml:space="preserve"> & ita
              <lb/>
            de infinitis punctis in his diametris ſumptis ſemper ſimilis erit probatio:</s>
            <s xml:id="echoid-s41450" xml:space="preserve"> & à quocunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s41451" xml:space="preserve"> puncto ar-
              <lb/>
            cus a q, præter quàm à puncto z, eadem eſt demonſtratio.</s>
            <s xml:id="echoid-s41452" xml:space="preserve"> A puncto uero z non eſt poſsibilis refle-
              <lb/>
            xio propter angulorum t z d & d z linæqualitatem:</s>
            <s xml:id="echoid-s41453" xml:space="preserve"> quæ patet per 4 p 1, reſecta per 3 p 1 linea l d in
              <lb/>
            puncto p ad æqualitatem lineæ d t, & copulata linea p z.</s>
            <s xml:id="echoid-s41454" xml:space="preserve"> Patet ergo propoſitum.</s>
            <s xml:id="echoid-s41455" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1649" type="section" level="0" n="0">
          <figure number="752">
            <variables xml:id="echoid-variables729" xml:space="preserve">b a t h e p d z n l k g q</variables>
          </figure>
          <head xml:id="echoid-head1239" xml:space="preserve" style="it">29. Puncto rei uiſæ & cẽtro uiſus intra ſpeculum in diuerſis diametris circuli magni ſpeculi
            <lb/>
          ſphærici concaui exiſtẽtibus, inæqualiter́ dιſtan-
            <lb/>
          tibus à centro: ſi ab aliquo puncto ſpeculi arcus ſci-
            <lb/>
          licet interiacentis ſemidiametros, in quibus illa punct a non conſiſtunt, fiat reflexio formarũ eiuſ- dem puncti ad eundem uiſum: ab alio puncto eiuſ- dem arcus eſt impoßibile reflecti. Alhaz. 75 n 5.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s41456" xml:space="preserve">Remaneat omnimoda diſpoſitio theorematis prę-
              <lb/>
            cedentis:</s>
            <s xml:id="echoid-s41457" xml:space="preserve"> & ſit, ut pũctus rei uiſæ, (qui eſt t) in ſemi-
              <lb/>
            diametro circuli d b à puncto arcus a q, (quod ſit h)
              <lb/>
            refle ctatur ad uiſum exiſtentẽ in pũcto l ſemidiame-
              <lb/>
            tri d g plus diſtantẽ à cẽtro ſpeculi, qđ eſt d, quã pũ-
              <lb/>
            ctus rei uiſæ, qui eſt t:</s>
            <s xml:id="echoid-s41458" xml:space="preserve"> ſintq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s41459" xml:space="preserve"> puncta t & l ambo intra
              <lb/>
            ſpeculũ.</s>
            <s xml:id="echoid-s41460" xml:space="preserve"> Dico quòd formá pũcti t ad uiſum limpoſ-
              <lb/>
            ſibile eſt reflecti ab alio pũcto arc{us} a q, quàm à pũcto
              <lb/>
            h.</s>
            <s xml:id="echoid-s41461" xml:space="preserve"> Si enim ſit ipſum poſsibile ab alio puncto reflecti
              <lb/>
            ad uiſum l:</s>
            <s xml:id="echoid-s41462" xml:space="preserve"> ſit illud punctũ k:</s>
            <s xml:id="echoid-s41463" xml:space="preserve"> & ducátur lineæ t k, l k,
              <lb/>
            d k, l t, t h, l h:</s>
            <s xml:id="echoid-s41464" xml:space="preserve"> & linea n d h:</s>
            <s xml:id="echoid-s41465" xml:space="preserve"> & producatur linea k d,
              <lb/>
            quouſq;</s>
            <s xml:id="echoid-s41466" xml:space="preserve"> cadatin lineá l t in punctũ p:</s>
            <s xml:id="echoid-s41467" xml:space="preserve"> cadet autẽ per 29 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s41468" xml:space="preserve"> 1 huius, ut in præmiſſa oſtendimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s41469" xml:space="preserve"> </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>