Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (27) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div96" type="section" level="1" n="47">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1265" xml:space="preserve">
              <pb o="27" file="063" n="64" rhead="Ioan. de Sacro Boſco."/>
            Aequinoctialis, nullo modo cum ſecet, quare nec ad rectos, nec ad obliquos an
              <lb/>
            gulos, tamen alter polotum ipſis maxime extollitur, alter vero maxime depri-
              <lb/>
            mitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1266" xml:space="preserve">Vnde ex hac parte maxime obliquam ſphęram habere cenſendi erunt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1267" xml:space="preserve">Non deſunt tamen, qui eos in ſphęra recta habitare aſſerant, quod eorum Hori
              <lb/>
            zon non eſſiciat obliquos angulos cum Aequinoctialia. </s>
            <s xml:id="echoid-s1268" xml:space="preserve">Verum hoc eodem ar-
              <lb/>
            gumento concludetur, eos non in ſphęra recta degere, quoniam eorum Hori-
              <lb/>
            zon non conſſituit angulos rectos cum Aequinoctiali, ſed omnino cum eo co-
              <lb/>
            incidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1269" xml:space="preserve">Quare meo iudicio rectus cum auctore dicemus, eos in ſphęra obliqua
              <lb/>
            habitare, quia ſaltem vna cauſa ſphęrę obliquę illis cõgruit, nulla autem ſphę-
              <lb/>
            ræ rectę. </s>
            <s xml:id="echoid-s1270" xml:space="preserve">Quod etiam indicant definitiones aliorum traditę de ſphæ-
              <lb/>
            ra recta & </s>
            <s xml:id="echoid-s1271" xml:space="preserve">obliqua.</s>
            <s xml:id="echoid-s1272" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1273" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Origo</emph>
            autem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1274" xml:space="preserve">cauſa huius diuiſionis ſphęrę in rectam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1275" xml:space="preserve">obliquam
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-063-01" xlink:href="note-063-01a" xml:space="preserve">Rotũditas
                <lb/>
              terræ cauſa
                <lb/>
              eſt ſphæræ
                <lb/>
              rectæ & ob
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              liquę.</note>
            eſt rotunditas terrę. </s>
            <s xml:id="echoid-s1276" xml:space="preserve">Cum enim vt ſuo loco demonſtrabimus, terra ſit rotunda,
              <lb/>
            ſit, vt ſitus polorum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1277" xml:space="preserve">totius ſphęrę mutetur in diuerſis terrę partibus, ita vt
              <lb/>
            homines uerſus alterum polorum procedentes ſemper eum magis ac magis
              <lb/>
            eleuatum intueantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1278" xml:space="preserve">Quod non accideret, ſi terra eſſet plana. </s>
            <s xml:id="echoid-s1279" xml:space="preserve">Præterea, quo-
              <lb/>
            niam ubicunque homo fuerit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1280" xml:space="preserve">in quacunque orbis terreni parte extiterit,
              <lb/>
            ſemper uidet mediam partem cœli, ſecluſis montium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1281" xml:space="preserve">uallium impedimen-
              <lb/>
            tis, ut a Ptolemęo, Alphragano, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1282" xml:space="preserve">alijs Aſtronomis uarijs eſt phęnomenis com
              <lb/>
            pertum, quam quidem medietatem viſam a non uiſa dirimit Horizon; </s>
            <s xml:id="echoid-s1283" xml:space="preserve">Effici-
              <lb/>
            tur, ut in qua regione unus polus in Horizonte iacet, alter ẽt in eodẽ exiſtat.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1284" xml:space="preserve">Item quantum alter polorum ſupra Horizontem attollitur, alter quoque ran-
              <lb/>
            tum ſub eodem deprimatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1285" xml:space="preserve">Alias aut plus, aut minus, quà
              <unsure/>
            m medietatem cęli
              <lb/>
            conſpiceremus, cum poli per dimidiam cęli partem a ſe inuicem diſtent, nem-
              <lb/>
            pe qui per diametrum mundi opponantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1286" xml:space="preserve">Quare neceſſe eſt, ut homo in ali-
              <lb/>
            qua magna campi planitie conſtitutus habeat aut utrumque mundi polum (re-
              <lb/>
            motis omnibus impedimentis montium ac uallium) in Horizonte iacentem,
              <lb/>
            quando nimirum Horizon per mundi polos incedit, aut unum eleuatum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1287" xml:space="preserve">al
              <lb/>
            terum depreſſum, quando uidelicet Horizon per polos mundi minime tran-
              <lb/>
            ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1288" xml:space="preserve">Ex his igitur omnibus euidenter conſtat ratio diuiſionis ſphęrę in rectam & </s>
            <s xml:id="echoid-s1289" xml:space="preserve">
              <lb/>
            obliquam.</s>
            <s xml:id="echoid-s1290" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1291" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Dicta</emph>
            eſt ab auctore prior illa diuiſio, qua diſtribuitur ſphęra cęle-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-063-02" xlink:href="note-063-02a" xml:space="preserve">Prior diui
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              ſio cur dica
                <unsure/>
                <lb/>
              tur ſecun-
                <lb/>
              dum ſub-
                <lb/>
              ſtantiam,
                <lb/>
              poſtetior
                <lb/>
              autem ſe-
                <lb/>
              co
                <unsure/>
              ndum as
                <unsure/>
                <lb/>
              tidens.</note>
            ſtis in nouem ſphęras, eſſe ſecundum ſubſtantiam, quoniam eſt diuiſio ſuperio-
              <lb/>
            ris in ſua inferiora, nempe cœli in cœlos particulares; </s>
            <s xml:id="echoid-s1292" xml:space="preserve">non ſecus ac fi diuide-
              <lb/>
            remus animal in hominem, leonem, equum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1293" xml:space="preserve">cętera animalia. </s>
            <s xml:id="echoid-s1294" xml:space="preserve">Vel certe,
              <lb/>
            quia eſt diuiſio Totius in ſuas partes integrantes, nempe totius regionis cœ-
              <lb/>
            leſtis in cœlos ſingulos, ex quibus ipſa conflatur, non aliter quam ſi diuide-
              <lb/>
            retur homo in caput, pectus, crura, brachia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1295" xml:space="preserve">cętera membra, ex quibus con-
              <lb/>
            ſtituitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1296" xml:space="preserve">Poſterior autem hæc diuiſio ſphæræ in rectam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1297" xml:space="preserve">obliquam ſphæram
              <lb/>
            uocata eſt ſecundum accidens, quia in ea non diuiditur ſphæra in fibi eſſen-
              <lb/>
            tialia, ut in priori, ſed in accidentalia, quæ nimirum illi accidunt, habita ra-
              <lb/>
            tione eorum, qui in ſphæra uitam degunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1298" xml:space="preserve">Dicitur namque ſphæra recta,
              <lb/>
            uel obliqua reſpectu habitantium ſub ipſa, quod quidem accidit ſphæræ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1299" xml:space="preserve">Tam
              <lb/>
            enim eſſet ſphæra, ſi nullus in ea habitaret, quam nunc eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s1300" xml:space="preserve">non eſſet autem re
              <lb/>
            cta, uel obliqua, quoniam nullus eſſet Horizon, quem degentes in terra ſolum
              <lb/>
            conſiderare conſuenerunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1301" xml:space="preserve">Eſt igitur diuiſio hæc ſimilis illi, qua diuideretur
              <lb/>
            animal in album, nigrum, &</s>
            <s xml:id="echoid-s1302" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s1303" xml:space="preserve">quam quidem conſtat eſſe diuiſionem ſecun-
              <lb/>
            dum accidens.</s>
            <s xml:id="echoid-s1304" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>