Cardano, Girolamo, De subtilitate, 1663

List of thumbnails

< >
61
61
62
62
63
63
64
64
65
65
66
66
67
67
68
68
69
69
70
70
< >
page |< < of 403 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002683">
                <pb pagenum="415" xlink:href="016/01/064.jpg"/>
              ſupponitur cognita in comparatione ad
                <lb/>
              F H, & C G, & H, rectus, erunt G H,
                <lb/>
                <figure id="id.016.01.064.1.jpg" xlink:href="016/01/064/1.jpg" number="39"/>
                <lb/>
              & G F, cognitæ, & angulus G C F, co­
                <lb/>
              gnitus, ideóque G C B, atque ideò arcus
                <lb/>
              E H, conſimilis G B: ideóque exceſſus diei
                <lb/>
              tempore æquinoctij ſupra duodecim horas:
                <lb/>
              duplicato enim E N, propter D L, fit ar­
                <lb/>
              cus L D E H, cognitus. </s>
              <s id="s.002684">Iuxta hoc igitur
                <lb/>
              poſita G C, quinque cum dimidio, & F H,
                <lb/>
              vnum erunt F C, 1200. & C M, 1468.
                <lb/>
              quare C M, erit partium 1467. minut. </s>
              <s id="s.002685">59.
                <lb/>
              ſecundorum 23. M H, igitur erit partium
                <lb/>
              267. minut. </s>
              <s id="s.002686">59. ſecund. </s>
              <s id="s.002687">53. Reſiduum igi­
                <lb/>
              igitur G H, erit partium 1199. minut. </s>
              <s id="s.002688">59.
                <lb/>
              ſecund. </s>
              <s id="s.002689">30. igitur G F, partum 1199. mi­
                <lb/>
              nut. </s>
              <s id="s.002690">59. ſecund. </s>
              <s id="s.002691">31. tertiorum 30. Ideò tri­
                <lb/>
              gonus C F G, habet vnum latus quod eſt
                <lb/>
              C F, partium 1200. Secundum latus quod
                <lb/>
              eſt F G, part. </s>
              <s id="s.002692">1199. minut. </s>
              <s id="s.002693">59. ſecund. </s>
              <s id="s.002694">31.
                <lb/>
              tertiorum 30. Tertium latus quod eſt C G,
                <lb/>
              partium 5. minut. </s>
              <s id="s.002695">30. Manifeſtum eſt igi­
                <lb/>
              tur quòd F C, & F G, ſunt fermè æqua­
                <lb/>
              les, & quòd proportio vtriſque ad C G,
                <lb/>
              eſt, vt 218. & duarum vndecimarum ad
                <lb/>
              vnum. </s>
              <s id="s.002696">Statuatur igitur circulus circa tri­
                <lb/>
              gonum C G F, & manifeſtum eſt quòd
                <lb/>
              diameter F N, cadet in medio, & ſecabit
                <lb/>
              C G, per æqualia in O, propter æquali­
                <lb/>
              tatem F C, & F G. </s>
              <s id="s.002697">Igitur detracto qua­
                <lb/>
              drato C O, quòd eſt 7 9/16. ex quadrato FG,
                <lb/>
              relinquetur quadratum F O. </s>
              <s id="s.002698">Quod eſt igi­
                <lb/>
              tur latus eius? </s>
              <s id="s.002699">eſt F O, partium ſcilicet
                <lb/>
              1199. minut. </s>
              <s id="s.002700">59. ſecund. </s>
              <s id="s.002701">49. Cum hoc di­
                <lb/>
              uiſo quadrato C O, quod eſt ( vt dixi )
                <lb/>
              7 9/16. prodibit O N, minut. </s>
              <s id="s.002702">o. </s>
              <s id="s.002703">ſec. 23. qua­
                <lb/>
              re F N, tota eſt part. </s>
              <s id="s.002704">1200. minut. </s>
              <s id="s.002705">o. </s>
              <s id="s.002706">ſe­
                <lb/>
              cund. </s>
              <s id="s.002707">22. Hæc detrahemus ex omnibus
                <lb/>
              propter differentiam inſenſibilem, relin­
                <lb/>
              quetur F E, partium 1199. minut. </s>
              <s id="s.002708">59. ſe­
                <lb/>
              cundorum 37. & C G, partium 5. mi­
                <lb/>
              nut. </s>
              <s id="s.002709">30. Deducta igitur F N, ad partes
                <lb/>
              120. & eſt diniſo numero per decem, fiet
                <lb/>
              F C, partium 119. minut. </s>
              <s id="s.002710">59. ſecundo­
                <lb/>
              rum 58. Arcus igitur F C, eſt partium
                <lb/>
              179. minut. </s>
              <s id="s.002711">36. ſecundorum o. </s>
              <s id="s.002712">C N, igi­
                <lb/>
              tur part. </s>
              <s id="s.002713">o. </s>
              <s id="s.002714">minut. </s>
              <s id="s.002715">24. ſecundorum o. </s>
              <s id="s.002716">Qua­
                <lb/>
                <figure id="id.016.01.064.2.jpg" xlink:href="016/01/064/2.jpg" number="40"/>
                <lb/>
              re C G, part. </s>
              <s id="s.002717">o. </s>
              <s id="s.002718">minut. </s>
              <s id="s.002719">48. ſecundorum
                <lb/>
              o. </s>
              <s id="s.002720">Igitur duo arcus D L, & E H, huic
                <lb/>
              æquales, ſeu ſimiles: quia illi ſunt dupli
                <lb/>
              arcui B G, cui etiam eſt duplum C G, hîc,
                <lb/>
              quia in circumferentia. </s>
              <s id="s.002721">Totus igitur ar­
                <lb/>
              cus L D E H, eſt, partium 180. minut.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002722">48. ſecundorum o. </s>
              <s id="s.002723">& ideò dies in æquino­
                <lb/>
              ctio horarum 12. minut. </s>
              <s id="s.002724">3. ſecundorum
                <lb/>
              12. & nox horarum 11. minut. </s>
              <s id="s.002725">56. ſecun­
                <lb/>
              dorum 48. Et ita ſub æquinoctio ſemper.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002726">Et æquinoctium nobis erit pridie quàm Sol
                <lb/>
              initium Arietis ingrediatur, imò perendie
                <lb/>
              & poſt tertiam diem in qua Sol ingreditur
                <lb/>
              initium Libræ, id eſt, die 8. Martij, &
                <lb/>
              15. Septembris. </s>
              <s id="s.002727">Reſpondet hoc perpulchrè
                <lb/>
              experimentis. </s>
              <s id="s.002728">Quòd ſi paulò elatior ſit re­
                <lb/>
              gio, vt in altiſſimis montibus, adeò ante­
                <lb/>
              cedit Solis ingreſſum in Arietis initium,
                <lb/>
              vt ratio Aſtronomica falſa videatur. </s>
              <s id="s.002729">Lon­
                <lb/>
              gior etiam eſt duplo dies, quàm nox, 12.
                <lb/>
              Iunij. </s>
              <s id="s.002730">Primus dies æquinoctij ætate noſtra
                <lb/>
              eſt 10. Martij, hæc erit minut. </s>
              <s id="s.002731">6. maior
                <lb/>
              nocte. </s>
              <s id="s.002732">Accedit præter hæc colliſio luminis,
                <lb/>
              de qua poſteriùs dicemus. </s>
              <s id="s.002733">Illud non præte­
                <lb/>
              ribo, quod etiam admiratione dignum eſt:
                <lb/>
              Solem quantò altiùs aſcendit, eóque plus
                <lb/>
              à nobis abeſt, eò magis nos calefacere,
                <lb/>
              quòd anguli rectis ſint propiores. </s>
              <s id="s.002734">Ob id­
                <lb/>
              que hyemem eſſe longè frigidiorem, quòd
                <lb/>
              Sol terræ propinquior ſit. </s>
              <s id="s.002735">Sed cur ſola Lu­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg303"/>
                <lb/>
              na varias ſuſcipit figuras, reliqua aſtra om­
                <lb/>
              nia perpetuò rotunda ſunt? </s>
              <s id="s.002736">An eò figuram
                <lb/>
              mutat, quòd opaca eſt, & lumen quod ha­
                <lb/>
              bet proprium, lumine Solis adeò eſt imbe­
                <lb/>
              cillius, vt qua parte à Sole non illumina­
                <lb/>
              tur, lateat, & pars illa deeſſe videatur?
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002737">Eſt etiam Lunæ peculiare maculam habe­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg304"/>
                <lb/>
              re: vnde maxima apud antiquos quæſtio
                <lb/>
              orta eſt, exiſtimantibus non paucis Lunam
                <lb/>
              participem eſſe elementaris naturæ, & ob
                <lb/>
              id affici. </s>
              <s id="s.002738">Alii imaginem eſſe putant, vel
                <lb/>
              Oceani, vel orbis terræ, quaſi è ſpeculo re­
                <lb/>
              lucentis. </s>
              <s id="s.002739">Nos verò illam, ſi corpus æter­
                <lb/>
              num ſit, participem eſſe mortalitatis nega­
                <lb/>
              mus. </s>
              <s id="s.002740">Nec tam procul imago ſeu ſpecies ali­
                <lb/>
              qua in ſpeculo videri poteſt. </s>
              <s id="s.002741">Aut igitur ea
                <lb/>
              parte peruia maculam oſtendit, ſicut in ſpe­
                <lb/>
              culis vbi plumbum abraſum fuerit, aut om­
                <lb/>
              ninò illa eft terminus aſpectus: eadem enim
                <lb/>
              in parte cum videatur, peruia eſſe non po­
                <lb/>
              teſt ibi Luna, niſi aliquo motu circumfe­
                <lb/>
              ratur, ita vt redeat aduerſo parui circuli,
                <lb/>
              & eccentrici motu ad eandem faciem. </s>
              <s id="s.002742">Quòd
                <lb/>
              ſi terminus ſit viſus, cur non in alia par­
                <lb/>
              te? </s>
              <s id="s.002743">Videtur igitur nihil mirum, hanc du­
                <lb/>
              bitationem alios quidem fatigaſſe, alios </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>