1Non enim hæc ſcribimus ſolum fabris / uerum et ſtudioſis etiam
rerum dignarum: Qua de re iuuat intermiſcere interdum quæ dele
ctent: et ab re tamen atque inſtituto aliena non ſint. Martino quinto
pontifice maximo / allatus extitit anguis reptus latio a fabris apud
fodinas uitam ducens in uaſto quodam lapide / circum omnibus aſpi
ramentis obſtruſis: Repertæ et aliquot ranæ / et item cancri / ſed hi
quidem mortui. Tum et candidiſſimo marmore in medio per hæc
tempora frondes arborum repertas teſtor. Vellinus mons / qui Bru
tios a marſis diuidit / omnium præcelſus toto uertice calueſcit lapi
de albo / et rediuiuo illic qua parte in brutios ſpectat / paſſim uide
bis diſfractos lapides refertos ſigillis conchiliorum maritimorum:
non amplioribus quam ut ea ſub uola manus capias. Quid illud ? Ex
agro Veronenſi in dies colliguntur ſaxa cælo ſtrata ſigno quinque
folio certis et comparibus lineis aptiſſime perſcripta atque belliſſime
imbricata naturæ arte admirabili et perfinita / ut imitari ſubtilita
tem operis poſſit prorſus mortalium nemo: Et quod magis mirere
nullum huiuſmodi inuenies lapidem niſi inuerſum / impreſſumque
ſigni formam obtegentem: quo facile putes naturam non admira
tioni hominum / ſed ſibi effinxiſſe tantas delitias artificii ſui.
rerum dignarum: Qua de re iuuat intermiſcere interdum quæ dele
ctent: et ab re tamen atque inſtituto aliena non ſint. Martino quinto
pontifice maximo / allatus extitit anguis reptus latio a fabris apud
fodinas uitam ducens in uaſto quodam lapide / circum omnibus aſpi
ramentis obſtruſis: Repertæ et aliquot ranæ / et item cancri / ſed hi
quidem mortui. Tum et candidiſſimo marmore in medio per hæc
tempora frondes arborum repertas teſtor. Vellinus mons / qui Bru
tios a marſis diuidit / omnium præcelſus toto uertice calueſcit lapi
de albo / et rediuiuo illic qua parte in brutios ſpectat / paſſim uide
bis diſfractos lapides refertos ſigillis conchiliorum maritimorum:
non amplioribus quam ut ea ſub uola manus capias. Quid illud ? Ex
agro Veronenſi in dies colliguntur ſaxa cælo ſtrata ſigno quinque
folio certis et comparibus lineis aptiſſime perſcripta atque belliſſime
imbricata naturæ arte admirabili et perfinita / ut imitari ſubtilita
tem operis poſſit prorſus mortalium nemo: Et quod magis mirere
nullum huiuſmodi inuenies lapidem niſi inuerſum / impreſſumque
ſigni formam obtegentem: quo facile putes naturam non admira
tioni hominum / ſed ſibi effinxiſſe tantas delitias artificii ſui.
Ad rem redeo.
Non hic inſiſtam referens quo pacto foci ueſtibulum
præfurniumque teſtudinare / et interiorem ignium ſedem coaptare opor
teat / ut extuans flamma reſpiret / ut ſuis quaſi limitibus coherce
atur / ut in unum ad opus coquendi confluat tota ignium uis atque
conſpiret. Neque proſequar quo pacto ſenſim ſuccendere et ignem
non intermittere uſque dum flamma ad ſupremum uſque nequicquam fumo
ſa exeat: et ſummi intra fornacem lapides candeſcant / et coctum la
pidem non eſſe niſi cum flammis turgefacta quæ circunhiaret fornax
ſeſe receperit atque perſtrinxerit. Mirum in quo naturam ſpectes
elementi. Nam ſi calce cocta ignem ſubdemeris / fiet calcaria ſen
ſim minus in imo calens / in ſummo uero magis multo reddetur
ignita. Nunc quoniam his operibus perficiendis non calce tantun /
uerum et harena opus est: de harena ipſa nobis dicendum eſt.
præfurniumque teſtudinare / et interiorem ignium ſedem coaptare opor
teat / ut extuans flamma reſpiret / ut ſuis quaſi limitibus coherce
atur / ut in unum ad opus coquendi confluat tota ignium uis atque
conſpiret. Neque proſequar quo pacto ſenſim ſuccendere et ignem
non intermittere uſque dum flamma ad ſupremum uſque nequicquam fumo
ſa exeat: et ſummi intra fornacem lapides candeſcant / et coctum la
pidem non eſſe niſi cum flammis turgefacta quæ circunhiaret fornax
ſeſe receperit atque perſtrinxerit. Mirum in quo naturam ſpectes
elementi. Nam ſi calce cocta ignem ſubdemeris / fiet calcaria ſen
ſim minus in imo calens / in ſummo uero magis multo reddetur
ignita. Nunc quoniam his operibus perficiendis non calce tantun /
uerum et harena opus est: de harena ipſa nobis dicendum eſt.
Harenarum tria ſunt genera / Foſſicea / Fluuiatilis / Marina.
Om
nium optima foſſicea. Atque ea quidem multiplex eſt / Nigra / Cana /
nium optima foſſicea. Atque ea quidem multiplex eſt / Nigra / Cana /