Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
621 319
622 320
623 321
624 322
625 323
626 324
627 325
628 326
629 327
630 328
631 329
632 330
633 331
634 332
635 333
636 334
637 335
638 336
639 337
640 338
641 339
642 340
643 341
644 342
645 343
646 344
647 345
648 346
649 347
650 348
< >
page |< < (344) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1669" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s42352" xml:space="preserve">
              <pb o="344" file="0646" n="646" rhead="VITELLONIS OPTICAE"/>
            fiet reflexio:</s>
            <s xml:id="echoid-s42353" xml:space="preserve"> ſed & per 27 uel 29 huius ab uno tantũ puncto arcus n d fiet reflexio.</s>
            <s xml:id="echoid-s42354" xml:space="preserve"> Fiet itaq:</s>
            <s xml:id="echoid-s42355" xml:space="preserve"> in hoc
              <lb/>
            ſitu reflexio quádoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42356" xml:space="preserve"> à tribus punctis:</s>
            <s xml:id="echoid-s42357" xml:space="preserve"> quandoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42358" xml:space="preserve"> à quatuor, & non â pluribus.</s>
            <s xml:id="echoid-s42359" xml:space="preserve"> Quòd ſi pun cto b
              <lb/>
            exiſtente in peripheria circuli ſpeculi, punctus a ſit extra illum circulum:</s>
            <s xml:id="echoid-s42360" xml:space="preserve"> tunc patet quòd circulus
              <lb/>
            a b g nunquam ſecabit circulum ſpeculi ſecundum arcum l m:</s>
            <s xml:id="echoid-s42361" xml:space="preserve"> quoniam ſemidiameter g m, & peri-
              <lb/>
            pheriæ circuli communis ſectio eſt punctus m, in quo eſt punctus b:</s>
            <s xml:id="echoid-s42362" xml:space="preserve"> ſemidiameter uerò glproce-
              <lb/>
            dens ad punctum a extra circulum ſecat arcum t b.</s>
            <s xml:id="echoid-s42363" xml:space="preserve"> Omnes itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42364" xml:space="preserve"> anguli arcus l m ſunt maiores an-
              <lb/>
            gulo b g d, ut patet ex præmiſsis:</s>
            <s xml:id="echoid-s42365" xml:space="preserve"> ergo per 34 huius ab uno tantùm pũcto uel forſan â duobus pun-
              <lb/>
            ctis arcus l m poteſt fieri reflexio punctorum a & b adinuicem:</s>
            <s xml:id="echoid-s42366" xml:space="preserve"> & ſimiliter ab uno pũcto arcus n d.</s>
            <s xml:id="echoid-s42367" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Fiet itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42368" xml:space="preserve"> in hoc ſitu reflexio à duob.</s>
            <s xml:id="echoid-s42369" xml:space="preserve"> aut à tribus pũctis ſpeculi, & nõ à pluribus.</s>
            <s xml:id="echoid-s42370" xml:space="preserve"> Palàm ergo quòd
              <lb/>
            puncta inæqualiter diſtantia à centro ſpeculi aliquando ab uno tantùm puncto ſpeculi:</s>
            <s xml:id="echoid-s42371" xml:space="preserve"> aliquan-
              <lb/>
            do à duobus:</s>
            <s xml:id="echoid-s42372" xml:space="preserve"> aliquando à tribus:</s>
            <s xml:id="echoid-s42373" xml:space="preserve"> aliquando à quatuor:</s>
            <s xml:id="echoid-s42374" xml:space="preserve"> nunquam à pluribus reflectuntur:</s>
            <s xml:id="echoid-s42375" xml:space="preserve"> ſecun-
              <lb/>
            dum hęc quoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42376" xml:space="preserve"> loca imaginum numerantur, quemadmodum patuit iam pluries in præmiſsis.</s>
            <s xml:id="echoid-s42377" xml:space="preserve"> Et
              <lb/>
            hoc eſt, quod ꝓponebatur declarandum.</s>
            <s xml:id="echoid-s42378" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1671" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head1251" xml:space="preserve" style="it">41. Exiſtentibus duobus punctis in diuerſis diametris circuli ſpeculi ſphærici concaui, &
            <lb/>
          æqualiter diſtantibus à centro, ſi linea coutinuans illa puncta ſecet circulum: poßibile eſt
            <lb/>
          unũ illorum punctorum ad alterum reflecti ab uno tantumpuncto ſpeculi: uelà duobus: aut à
            <lb/>
          quatuor: ſed impoßibile ect à tribus: & ſecundum hæc loca imaginum numerantur. Alha-
            <lb/>
          zen 87 n 5.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s42379" xml:space="preserve">Sint, ut in præmiſſa, duo puncta a & b in diuerſis diametris circuli ſpeculi ſphærici concaui, quæ
              <lb/>
            ſintl d & m n, ita ut pũctus a ſit in diametro l d, & pũctus b in diametro m n:</s>
            <s xml:id="echoid-s42380" xml:space="preserve"> ſintq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s42381" xml:space="preserve"> pũcta a & b æqua
              <lb/>
            liter diſtantia à centro ſpeculi, & linea a b ſit ducta ab uno illorũ pũctorũ ad alterũ ſecundũ circulũ
              <lb/>
            (qui eſt cõmunis ſectio ſuperficiei reflexionis & ſpeculi) cuius centrũ ſit g:</s>
            <s xml:id="echoid-s42382" xml:space="preserve"> dico quòd uerũ eſt qđ
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0646-01" xlink:href="fig-0646-01a" number="777">
                <variables xml:id="echoid-variables754" xml:space="preserve">l m a b g n d</variables>
              </figure>
            proponitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s42383" xml:space="preserve"> Quòd enim ab uno tantũ puncto ſpecu-
              <lb/>
            li quandoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42384" xml:space="preserve"> fiat illorũ pũctorum adinuicẽ mutua re-
              <lb/>
            flexio, patet per 19 huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s42385" xml:space="preserve"> & etiã idẽ oſtẽdi poteſt per
              <lb/>
            modũ 24 huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s42386" xml:space="preserve"> linearũ enim inæ qualitas in illo ſitu
              <lb/>
            naturã reflexionis nõ immutat, ut declaratum eſt in
              <lb/>
            20 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s42387" xml:space="preserve"> 5 huius.</s>
            <s xml:id="echoid-s42388" xml:space="preserve"> Quãdoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42389" xml:space="preserve"> uerò fit mutua reflexio iſto-
              <lb/>
            rum pũctorum a & b à duobus tantũ pũctis ſpeculi,
              <lb/>
            ut patet per 25 huius.</s>
            <s xml:id="echoid-s42390" xml:space="preserve"> Quandoq;</s>
            <s xml:id="echoid-s42391" xml:space="preserve"> uerò fit reflexio mu
              <lb/>
            tua propoſitorũ pũctorum, quę ſunt a & b, à quatuor
              <lb/>
            pũctis circũferentiæ ipſius ſpeculi, ut patet per 26 hu
              <lb/>
            ius.</s>
            <s xml:id="echoid-s42392" xml:space="preserve"> A tribus uerò tantũ pũctis iſtorum ſpeculorum
              <lb/>
            formas pũctorum æqualiter diſtantium à centro ſpe
              <lb/>
            culi ad ſe mutuò reflecti eſt impoſsibile.</s>
            <s xml:id="echoid-s42393" xml:space="preserve"> Si enim ab
              <lb/>
            aliquibus duobus pũctis unius arcus fiat iſta mutua
              <lb/>
            reflexio, diuiſo arcu interiacente illa pũcta per æqua
              <lb/>
            lia, & ductis ad illud pũctum lineis, patet per 27 p 3 &
              <lb/>
            propter ęqualitatem laterum g a & g b, quoniam an-
              <lb/>
            guli conſtituti ſuper illud punctum fiunt æquales:</s>
            <s xml:id="echoid-s42394" xml:space="preserve"> ab
              <lb/>
            illo ergo pũcto fiet reflexio per 20 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s42395" xml:space="preserve"> 5 huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s42396" xml:space="preserve"> ſed &
              <lb/>
            fiet ab aliquo pũcto arcus oppoſiti illi arcui.</s>
            <s xml:id="echoid-s42397" xml:space="preserve"> Palã ergo quòd à quatuor pũctis ſpeculi fiet reflexio,
              <lb/>
            & non à tribus.</s>
            <s xml:id="echoid-s42398" xml:space="preserve"> Et quoniam, ut patet per præmiſſam & ex plur bus propoſitionibus huius libri,
              <lb/>
            nunquam fit à tribus punctis ſpeculi reflexio aliquorum duorum punctorum adinuicem, niſi fiat à
              <lb/>
            duobus punctis unius arcus, & ab aliquo puncto arcus oppoſiti interiacente illas diametros:</s>
            <s xml:id="echoid-s42399" xml:space="preserve"> patet
              <lb/>
            ergo quòd in hac diſpoſitione reflexio fiet ſemper à quatuor punctis ſpeculi propoſiti, & nunquam
              <lb/>
            à tribus.</s>
            <s xml:id="echoid-s42400" xml:space="preserve"> Et hoc proponebatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s42401" xml:space="preserve"> Et quoniam hęc duo præmiſſa theoremata diſpoſuimus ſecundum
              <lb/>
            modum epilogi plurimorum præmiſſorum theorematum, ęſtimamus ipſa memorię cõmendanda.</s>
            <s xml:id="echoid-s42402" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1673" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head1252" xml:space="preserve" style="it">42. Siab uno puncto arcus circuli ſpeculi ſphærici concaui formæ unius termini lineæ totali-
            <lb/>
          ter uiſæ, ab alio quo puncto eiuſdem arcus formæ alterius termini eiuſdem lineæ fiat reflexio:
            <lb/>
          neceſſe eſt omnia punct a media lineæ uiſæ abillius arcus punctis medijs reflecti: ex quo patet
            <lb/>
          quòd loca imaginum punct orum mediorum cadunt inter imagines punctorum extremorum.
            <lb/>
          Alhazen 45 n 6.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s42403" xml:space="preserve">Quod hic proponitur ſpecialiter, quantùm ad primam ſui partem, uniuerſaliter eſt pręmiſſum in
              <lb/>
            24 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s42404" xml:space="preserve"> 5 huius.</s>
            <s xml:id="echoid-s42405" xml:space="preserve"> Eſto ergo arcus circuli ſpeculi ſphærici concaui a f h:</s>
            <s xml:id="echoid-s42406" xml:space="preserve"> cuius centrum e:</s>
            <s xml:id="echoid-s42407" xml:space="preserve"> & ſit z centrũ
              <lb/>
            uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s42408" xml:space="preserve"> ſitq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s42409" xml:space="preserve"> g r linea uiſa:</s>
            <s xml:id="echoid-s42410" xml:space="preserve"> cuius unus terminus (quig) reflectatur à puncto ſpeculi, qui ſit f:</s>
            <s xml:id="echoid-s42411" xml:space="preserve"> & ille ſit
              <lb/>
            aliquis punctus arcus dati, qui eſt a f h:</s>
            <s xml:id="echoid-s42412" xml:space="preserve"> & alter terminus lineę (qui eſt r) reflectatur à puncto h ar-
              <lb/>
            cus a f h.</s>
            <s xml:id="echoid-s42413" xml:space="preserve"> Dico quòd omnia puncta media lineæ g r reflectentur à punctis medijs arcus h f.</s>
            <s xml:id="echoid-s42414" xml:space="preserve"> Coapte-
              <lb/>
            tur enim linea g r (exempli cauſſa) diametro ſpeculi, q̃ ſit o a cadatq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s42415" xml:space="preserve"> in ſemidiametrũ o e:</s>
            <s xml:id="echoid-s42416" xml:space="preserve"> ſitq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s42417" xml:space="preserve"> pũct{us}
              <lb/>
            z, ꝗ eſt cẽtrũ uiſus, in alia diametro eiuſdẽ circuli, quæ ſit d b, cadẽs in ſemidiametrũ e b:</s>
            <s xml:id="echoid-s42418" xml:space="preserve"> & ducãtur
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>