Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1137F">
            <p id="N132DC" type="main">
              <s id="N132F9">
                <pb pagenum="33" xlink:href="026/01/065.jpg"/>
              impedimentum motu ſui ſubiecti, in eo non agit, quod non impedit; </s>
              <s id="N13302">&
                <lb/>
              cum impediatur tantùm in vna linea, in ca tantùm agit; igitur non
                <lb/>
              agit in orbem. </s>
            </p>
            <p id="N1330A" type="main">
              <s id="N1330C">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Scholium.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N13318" type="main">
              <s id="N1331A">Obſeruabis primò, hanc primam eſſe difficultatem; cum in hoc im­
                <lb/>
              petus maximè differat ab alijs qualitatibus ſi quæ ſunt, quæ agunt in or­
                <lb/>
              bem, vt dicemus ſuo loco. </s>
            </p>
            <p id="N13322" type="main">
              <s id="N13324">Obſeruabis ſecundò, hanc etiam eſſe communem illorum ſententiam,
                <lb/>
              qui dicunt impetum ad extrà produci ab ipſo mobili, ſed ita vt ab illis
                <lb/>
              vix ſolui poſſit; cum tamen à nobis facilè ſoluatur. </s>
            </p>
            <p id="N1332C" type="main">
              <s id="N1332E">Obſeruabis tertiò, impetum in vtroque munere cauſæ ſubeſſe tantùm
                <lb/>
              vni lineæ; </s>
              <s id="N13334">ſcilicet exigit motum per vnam lineam; </s>
              <s id="N13338">cum per plures ſi­
                <lb/>
              mul motus eſſe non poſſit; </s>
              <s id="N1333E">ne idem mobile ſimul eſſet in pluribus lo­
                <lb/>
              cis; </s>
              <s id="N13344">& producit impetum per vnam lineam; cum producat tantùm pro­
                <lb/>
              pter motum. </s>
            </p>
            <p id="N1334A" type="main">
              <s id="N1334C">Obſeruabis quartò, alias qualitates, ſi quæ ſunt, non agere ad extra,
                <lb/>
              vt tollant impedimentum ſui effectus ad intra; </s>
              <s id="N13352">qui ſcilicet ab impedi­
                <lb/>
              mento extrinſeco impediri non poteſt; </s>
              <s id="N13358">vt accidit in ipſo impetu; </s>
              <s id="N1335C">etenim
                <lb/>
              corpus non poteſt moueri niſi nouum locum acquirat: neque nouum
                <lb/>
              locum acquirere ab alio corpore occupatum, niſi corpus hoc loco ce­
                <lb/>
              dat, neque hoc loco cedere poteſt ſine motu, vel moueri ſine impetu,
                <lb/>
              igitur cum impediat motum amoueri debet, accepto dumtaxat impetu
                <lb/>
              ab alio mobili. </s>
            </p>
            <p id="N1336A" type="main">
              <s id="N1336C">Obſeruabis quintò nonnullos eſſe, qui volunt motum vnius corporis
                <lb/>
              transferri in aliud corpus; </s>
              <s id="N13372">ſed mera eſt metaphora; </s>
              <s id="N13376">nihil enim prorſus
                <lb/>
              eſt quod ab vno in aliud tranſeat, ſeu transferatur; nec aliud dici po­
                <lb/>
              teſt, niſi quod dictum eſt, impetum ſcilicet nouum produci. </s>
            </p>
            <p id="N1337E" type="main">
              <s id="N13380">Hinc etiam reiicies commentum illorum, qui dicunt ideo vnum
                <lb/>
              corpus ab alio moueri, quia ab vno in aliud deriuantur corpuſcula illa,
                <lb/>
              quæ faciunt lumen, & calorem; </s>
              <s id="N13388">quia lumen, & calor ſunt veræ qualita­
                <lb/>
              tes, non corpuſcula, vt demonſtrabimus in 5. tractatu: </s>
              <s id="N1338E">Adde quod li­
                <lb/>
              cet ferrum candens aliud frigidum impellat, etiam velociſſimè; </s>
              <s id="N13394">hoc ip­
                <lb/>
              ſum æquè frigidum manet; </s>
              <s id="N1339A">denique in craſſis tenebris nix ſeu glacies
                <lb/>
              frigidiſſima perniciſſimè moueri poteſt: ſed apage iſta commenta. </s>
            </p>
            <p id="N133A0" type="main">
              <s id="N133A2">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              46.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N133AE" type="main">
              <s id="N133B0">
                <emph type="italics"/>
              Omnes partes impetus mobilis agunt ad extra actione communi.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N133B7"> Probatur
                <lb/>
              per Ax. 13. n. </s>
              <s id="N133BC">1. niſi enim agerent actione communi ſed quælibet ſuam
                <lb/>
              produceret; </s>
              <s id="N133C2">cur potius in hac parte ſubiecti, quam in alia, deinde ap­
                <lb/>
              plicatur tantùm vna immediatè; </s>
              <s id="N133C8">Igitur agunt omnes actione commu­
                <lb/>
              ni; </s>
              <s id="N133CE">omnes inquam illæ, quæ impediuntur; </s>
              <s id="N133D2">cum enim impetus agat
                <lb/>
              tantùm ad extrà vt tollat impedimentum ſui motus; ille proſectò age­
                <lb/>
              re non debet, cuius motus vel effectus non impeditur. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>