Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

List of thumbnails

< >
651
651 (349)
652
652 (350)
653
653 (351)
654
654 (352)
655
655 (353)
656
656 (354)
657
657 (355)
658
658 (356)
659
659 (357)
660
660 (358)
< >
page |< < (352) of 778 > >|
654352VITELLONIS OPTICAE b h in continuum & directũ: & in ipſa ſignetur punctus r: & ducatur linea r e ad centrũ ſpeculi. Et
quoniá angulus t e b eſt rectus, patet per 13 p 1 quòd angulus h e b eſt rectus:
palàm ergo quia angu
lus r e b erit obtuſus:
producaturq́; linea r e ultra punctum e ad lineã b d: incidatq́; in pũctum n: ca-
d etq́;
punctũ n inter pũcta t & b. Cum enim angulus b e r ſit obtuſus: patet per 13 p 1 quòd angulus
b e n eſt a cutus:
linea itaq; e n diuidit angulũ t e b, qui eſt rectus: ergo per 29 th. 1 huius ipſa ſecabit
baſim t b:
erit ergo linea n b minor ꝗ̃ linea t b: ſed linea t b, ut patuit in pręcedẽte, eſt æqualis lineæ
b h, & linea b r eſt maior quàm linea b h:
erit ergo linea r b maior ꝗ̃ linea b n. Et quia, ut patet ex prę
miſsis in proxima pręcedente, angulus n b e eſt æqualis angulo e b r:
palàm quod linea e b diuidit
angulum n b r per æqualia.
Erit ergo per 3 p 6 proportio lineæ r b ad lineam b n, ſicut proportio li-
neæ r e ad lineam e n:
ſed linea r b eſt maior quàm linea b n: ergo linea r e eſt maior quàm linea e n.
Producatur quoq;
ſimiliter linea a l in continuum & directum, donec ſit linea a m ęqualis lineę b r:
& ducatur linea m e, quę producta concurrat cũ linea d a in puncto u:
cõcurret autem, ut prius de-
monſtratũ eſt per 29 th.
1 huius. Et quia duo anguli e a m & o b r ſunt æquales, ut patet in cõmento
pręmiſſæ propoſitionis, & duo latera e a & a m trigoni e a m
785[Figure 785]d g t z k n u b e a f o h m v ſunt æqualia duobus laterib.
trigoni b e r, quę ſunt b e & b r:
erit per 4 p 1 linea m e æ qualis lineæ r e:
& angulus m e æ-
qualis angulo r e b:
ſed angulus r e b maior eſt angulo recto
& obtuſus:
erit ergo angulus m e a obtuſus: ergo ք 13 p 1 angu
lus u e a eſt acutus.
Quia ergo in trigono a e u angulus u a e
eſt æqualis angulo e a m trigoni m e a, & angulus u e a eſt mi
nor angulo m e a:
erit angulus e u a maior angulo a m e ք 32
p 1:
ergo in trigono m a u latus m a eſt maius latere u a: ſed li-
nea a e diuidit angulũ u a m ք æqualia.
Ergo ք 3 p 6 linea m e
eſt maior ꝗ̃ linea e u:
& ſimiliter eſt linea r e maior ꝗ̃ linea e n.
Ducátur itaq;
lineę n u & m r. Et quia per 26 p 1 linea n e eſt
æqualis lineę e u:
quoniam ex pręmiſsis angulus u a e eſt æ-
qualis angulo n b e, & angulus a e u eſt æqualis angulo b e n,
cũ uterq;
ipſorũ ſuper angulũ æqualẽ obtuſum ſit cõplemen
tum duorũ rectorũ per 13 p 1, & latus a e eſt æquale lateri b e.

Sunt igitur per 15 p 1 & per 7 p 5 & per 6 p 6 trigoni m e r &
n e u æquianguli:
ergo per 4 p 6 erit ꝓportio lineę m e ad li-
neã e u, ſicut lineę m r ad lineã n u:
ſed, ut patet ex pręmiſsis,
linea m e eſt maior ꝗ̃ linea e u:
ergo linea m r eſt maior ꝗ̃ li-
nea n u.
Si ergo linea m r fuerit in aliquo uiſibili, & uiſus fue
rit in puncto d:
erit linea n u diameter imaginis lineę m r: &
eſt minor ꝗ̃ linea r m.
Et ſi uiſus fuerit in pũcto o, & linea n u
fuerit in aliquo uiſibili:
erit linea m r imago lineę n u: & eſt
maior ꝗ̃ linea n u.
Sed cũm in linea m r fuerit aliquod uiſibile,
& uiſus in pũcto d:
imago n u eritinter uiſum & ſpeculũ: &
uidebitur imago reuerſa, habens ſitũ alium ꝗ̃ res uiſa, prout
declarauimus in the oremate pręcedente.
Cum uerò res uiſa fuerit in linea n u, & uiſus in pũcto o:
imago m r uidebitur retro uiſum, & erit eius forma conformis ſitui rei uiſę, ut in pręmiſſa patuit.

Nã imago ſi fuerit ultra uiſum uidebitur anterius ipſius, & omne punctum imaginis uidebitur in li
nea ſuę reflexionis.
Patet ergo manifeſtè totum, quod proponebatur.
50. In ſpeculis ſph æricis concauis imago quando comprehenditur maior re uiſa, & conuer-
ſa ſecundum ſitum formæ rei uiſæ, ipſa imagine inter uiſum & ſpeculũ occurrente: retro uiſum
non uidetur minor, ſedhabens ſitum conformem rei uiſæ. Alhazen 43 n 6.
Remaneat diſpoſitio, quę prius in 48 huius: & ſignetur in linea o h punctum q: & ducatur linea
e q:
& producta ultra cẽtrũ
786[Figure 786]y b f j a q t k p l d g e tranſeat ad punctum p li-
neę d b:
ſitq́; , ut à linea o l
abſcindatur linea o f æ qua-
lis lineę o q per 3 p 1:
& duca
turlinea f e:
quę produca-
tur ultra punctũ e ad lineá
d a in punctũ i:
erunt itaq;
ſecundum prędictũ in prę-
miſsis proban di modũ duę
lineę p e & i e maiores dua-
bus lineis e f & e q.
Quia e-
nim linea l e eſt maior ꝗ̃ li-
nea f e, ut patet ex pręmiſ-
ſis duobus theorematibus, & linea e h eſt maior quàm linea e q:
lianea uerò p e eſt maior ꝗ̃ linea t e,

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index