Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
46
"/>
confirmari audio, quia loquitur de ente Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>ens verò pertinet ad primum philoſophum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg437
"/>
<
lb
/>
Terminos alij docent eſſe primi philoſophi,
<
expan
abbr
="
modũ
">modum</
expan
>
diſſerendi
<
expan
abbr
="
dialecticũ
">dialecticum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Mihi non placet Ariſto
<
lb
/>
telem primi philoſophi perſonam ſuſcipere. </
s
>
<
s
>Nam ſi ita dicamus, vercor ne habitum primi phi
<
lb
/>
loſophi phyſico præponere cogamur; cùm tamen ea vox
<
foreign
lang
="
grc
">μετὰ τ' φυσῖκὰ</
foreign
>
, ideſt, poſt naturalia,
<
lb
/>
moneat habitum phyſicum eſſe præponendum. </
s
>
<
s
>Neque illud prorſus verum, ens eſſe terminum
<
lb
/>
primi philoſophi. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſiquidem dialecticus, Sophiſtes, & primus Philoſophus in entis conſideratio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg438
"/>
<
lb
/>
ne verſentur. </
s
>
<
s
>Proinde cùm dialecticus etiam de ente diſſerat, cum eiuſdem quoque facultatis
<
lb
/>
principia reſpiciat; illi probans de quolibet aſſerere, vel negare verum eſſe; cum item modus diſ
<
lb
/>
ſerendi ſit dialecticus; id quod ſcopi ſignificant quos in ea diſputatione ſpectat Ariſtoteles;
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
non
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg439
"/>
<
lb
/>
video cur congreſſus non ſit dialecticus. </
s
>
<
s
>Etenim deducere in abſurda contradicentia quæ fieri
<
lb
/>
nequeant, & ſolœciſmos ſunt ſcopi dialectici quos in tota illa diſceptatione conſectatur Ariſtote
<
lb
/>
les. </
s
>
<
s
>Atque hactenus de ratione qua principia ſcientiarum in ſcientiis generatim tractantur, &
<
lb
/>
quemadmodum in methodo naturali Philoſophus in veteres inuehatur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg395
"/>
a 1. Post.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg396
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg397
"/>
b Val. </
s
>
<
s
>Max.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg398
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg399
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg400
"/>
a Gal lib.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>de optima
<
lb
/>
lecta.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg401
"/>
b 2. Poſt.
<
lb
/>
T. 27.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg402
"/>
c 1. Poſt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg403
"/>
d 6. Met.
<
lb
/>
T. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg404
"/>
e 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 8.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg405
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg406
"/>
f Simpl.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg407
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg408
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg409
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg410
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg411
"/>
a 3. De cę
<
lb
/>
lo T. c. 32.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg412
"/>
b 2. De cę
<
lb
/>
lo T. 18.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg413
"/>
c 2 de An.
<
lb
/>
T. c. 27.
<
lb
/>
<
lb
/>
6. Me. T. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg414
"/>
I.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg415
"/>
II.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg416
"/>
III.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg417
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg418
"/>
d 6. Met.
<
lb
/>
T. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg419
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg420
"/>
Ad I.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg421
"/>
e 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 5.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg422
"/>
Ad II.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg423
"/>
Ad III.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg424
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg425
"/>
a 4. Met.
<
lb
/>
T. 7. 8.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg426
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg427
"/>
b 1 Post.
<
lb
/>
ita tractantur à primo philoſopho, quà communia ſunt. </
s
>
<
s
>at tum principia ſunt entis, quatenus eſt
<
lb
/>
ens:
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
<
expan
abbr
="
ideoq́
">ideoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>non probantur, quà cęterarum ſcientiarum principia ſunt, ſed vt principia entis,
<
lb
/>
c 11. Met.
<
lb
/>
ſum. 2. c. 2.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg428
"/>
d 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 8.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg429
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg430
"/>
e 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 11.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg431
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg432
"/>
f 2. Phyſ.
<
lb
/>
T. c. 22.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg433
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg434
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg435
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg436
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg437
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg438
"/>
a 4. Met.
<
lb
/>
T. 5.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg439
"/>
b 1. Elen.
<
lb
/>
c. 3.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Sit'ne ſubalternationis affinitas inter phyſicen & primam philoſophiam. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>VIII
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg440
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg440
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>SI Phyſicus perſonam dialectici ſuſtinet, dum inuehitur in eos qui tollunt motum & moueri,
<
lb
/>
complura accipit à ſenſu; facilè coniicere poſſumus inter phyſicen & alias ſcientias, nullam
<
lb
/>
affinitatem ſubalternationis intercedere; ſiue ea ſola conditio requiratur, vt nos opinamur, ſiue
<
lb
/>
etiam aliæ nonnullæ quas alij philoſophi ponunt, quanquam Ariſtoteles omnem rem ſub dubio
<
lb
/>
reliquit, cùm indefinitè pronuntiauit, vbi principia negentur, officium ea probandi, aut eſſe alte
<
lb
/>
rius, hoc eſt, ſubalternantis, aut omnium communis: communis autem eſſe poterat tùm dialecti
<
lb
/>
ca, tum etiam prima philoſophia, quòd ſi dialecticen ſignificare voluiſſet Ariſtoteles, iam prima
<
lb
/>
philoſophia quæ in principiorum probatione verſatur, ad alterum membrum reiicienda foret, &
<
lb
/>
eſſet ſubalternans. </
s
>
<
s
>Nec minores difficultates affert natura ſubalternantium quam in philoſophia
<
lb
/>
Peripatetica non niſi coniectura aſſequi licet. </
s
>
<
s
>Itaque non ab re mihi facturum videor, ſi rem
<
expan
abbr
="
hãc
">hanc</
expan
>
<
lb
/>
accuratius exquiram. </
s
>
<
s
>Igitur de conditione ſubalternarum tot propè ſententias celebres obſeruo,
<
lb
/>
vulgarem vnam quæ ab antiquis accepta fuit: iuniorum duas. </
s
>
<
s
>Paſsim defendi ſolet hæc
<
expan
abbr
="
triã
">triam</
expan
>
con
<
lb
/>
ſtituere ſubalternam, ſi ſubiectum inferioris in ſuperioris ſubiecto contineatur. </
s
>
<
s
>Cùm verò ſub
<
lb
/>
iectum accipio, vel totum intelligo, quod ex duabus partibus conſtat, altera, vt materia nimirum
<
arrow.to.target
n
="
marg441
"/>
<
lb
/>
re tractanda, altera, vt forma, nempè conſiderandi ratione quę vtraque ſi in ſubalternante & ſub
<
lb
/>
alterna ſeruentur vt mihi in phyſica & medicína videtur, efficiunt
<
expan
abbr
="
ſubalternationẽ
">ſubalternationem</
expan
>
numeris om
<
lb
/>
nibus abſolutam, vel alteram ex his partibus ſeorſum, vt ſiqua res naturalis mathematicè ſpecte
<
lb
/>
tur, ſiue aliqua res mathematica naturaliter;
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vnde inferior
<
expan
abbr
="
quidã
">quidam</
expan
>
gradus ſubalternationis exo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg442
"/>
<
lb
/>
ritur. </
s
>
<
s
>Deinde vt inferioris ſubiecto accidentaria quædam conditio ſuperueniat, vt lineæ videri
<
lb
/>
poſſe. </
s
>
<
s
>Poſtremò vt inferioris principia petantur à ſuperiore. </
s
>
<
s
>Sed reuoluenti complures facultates
<
lb
/>
quæ ſine controuerſia numerantur in ſubalternis, aut non omnes his legibus adſtringi videntur,
<
lb
/>
aut non ita ſimpliciter accipientiæ, aut non prime. </
s
>
<
s
>Nanque opponam Aſtrologiam quæ ſubalter
<
lb
/>
na eſt, Aſtronomiæ. </
s
>
<
s
>Siquidem vbi vna accipiat quòd res eſt, altera doceat cur ita ſit, iam ratio ſub
<
lb
/>
alternationis intercedit. </
s
>
<
s
>Atqui Aſtrologia petit ab Aſtronomia rationes motuum; quapropter
<
lb
/>
eſt ſubalterna. </
s
>
<
s
>Neque tamen ſubiectum eſt pars. </
s
>
<
s
>etenim in vtraque cęlum obſeruatur, aut vniuer
<
lb
/>
ſum. </
s
>
<
s
>Præterea quòd accidens alterius ſubiecto accedat non licet abſolutè defendere: quandò ex
<
lb
/>
ſubiecto & eo quod adiicitur veluti forma, fit vnum per ſe, quod eſt abſolutè ſubiectum ex ge
<
lb
/>
mina parte conſtitutum ex materia nimirum, & ratione conſiderandi. </
s
>
<
s
>Sed ſubiectum per ſe eſt
<
lb
/>
vnum, idem eſt methodi finis, quippe cuius gratia cętera conſiderantur, & ad quod referuntur,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg443
"/>
<
lb
/>
quod accidens eſſe non poteſt. </
s
>
<
s
>Tertiò non neceſſarium, quòd omnia principia ſubalternæ reſol
<
lb
/>
uantur in alia ſuperiora principia. </
s
>
<
s
>proptereà quòd ſunt ea principia, vel complexa, vel incom
<
lb
/>
plexa. </
s
>
<
s
>atque incomplexa quidem à nullo demonſtrantur, & eadem ſunt in ſubalterna & ſubal
<
lb
/>
ternante, vt linea, quadratum & huiuſmodi. </
s
>
<
s
>quòd ſi complexa fuerint, non videtur negare Ari
<
lb
/>
ſtoteles
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
fieri poſſe, vt ex eiſdem principi aliquid demonſtretur in ſubalterna quod demonſtra
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg444
"/>
<
lb
/>
tum fuit in
<
expan
abbr
="
ſubalternãte
">ſubalternante</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ita enim ſcripſit Ariſtoteles,
<
foreign
lang
="
grc
">ἀλλ' ἐξ ὧν ή δεικνυτ αί τὶ περὶ ῶν ήγεωμε
<
lb
/>
τρια ἔστιν, ἤ ἃ ἐκ τῶν ἀυτῶν δεικνυται τῇ γεωμετρια, ώσπέρ τὰ ὀπτικὰ</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>hęc enim interrogatio
<
lb
/>
geometrica eſt, “quæ eſt ex iis principiis ex quibus aliquid oſtenditur, quod ad geometriam perti
<
lb
/>
net, aut illa quæ ex eiſdem, ex quibus aliquid in geometria demonſtratur. </
s
>
<
s
>cuiuſmodi ſunt optica
<
lb
/>
quaſi eadem accipiantur ad probandum geometrica & optica theoremata.” Quocirca viri præ
<
lb
/>
ſtantiſsimi veterum via relicta non multis, ſed vna tantum lege contenti fuerunt. </
s
>
<
s
>ex iis enim ali
<
lb
/>
qui ex ſolo tranſitu de genere in genus & ſubalternationem effici voluerunt. </
s
>
<
s
>tametſi iam tribus
<
lb
/>
modis fieri cenſuêre. </
s
>
<
s
>Vel, quia
<
expan
abbr
="
demõſtratio
">demonſtratio</
expan
>
transferatur; ea verò transfertur, vel vbi maior vnius
<
lb
/>
demonſtrationis propoſitio ſumatur in duabus ſcientijs. </
s
>
<
s
>vel
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſubiectũ
">ſubiectum</
expan
>
vnius ab alia probetur. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>