Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
page |< < (29) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div118" type="section" level="1" n="48">
          <pb o="29" file="065" n="66" rhead="Ioan. de Sacro Boſco."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1360" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Antiqvi</emph>
            porro philoſophi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1361" xml:space="preserve">grauiſſimi Theologi omnia, quæcunque
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-065-01" xlink:href="note-065-01a" xml:space="preserve">Mũdus tri-
                <lb/>
              plex, Vltra-
                <lb/>
              mundan’,
                <lb/>
              Cæleſtis, &
                <lb/>
              Sublunaris.</note>
            exiſtunt, in tria genera partiti ſunt, adeo ut triplicem eſſe mundum aſſerue-
              <lb/>
            rint, nempe Vltramundanum, Cæleſtem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1362" xml:space="preserve">Sublunarem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1363" xml:space="preserve">Vltramundanum
              <lb/>
            Theologi Angelicum, philoſophi Intellectualem nuncupant, comprehen-
              <lb/>
            dentem Deum Opt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1364" xml:space="preserve">Max. </s>
            <s xml:id="echoid-s1365" xml:space="preserve">cum omnibus intelligentijs. </s>
            <s xml:id="echoid-s1366" xml:space="preserve">Cæleſtis ex orbibus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1367" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſphæris cæleſtibus, quotquot ſunt, integratur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1368" xml:space="preserve">vſitato vocabulo cælum appel
              <lb/>
            latur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1369" xml:space="preserve">Sublunaris denique, quem nos incolimus, dicitur is, qui omnia, quæ in
              <lb/>
            tra totius cæli Lunaris concauum repoſita ſunt, vt ſunt elementa, animalia, res
              <lb/>
            inanimatæ &</s>
            <s xml:id="echoid-s1370" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s1371" xml:space="preserve">complectitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1372" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1373" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Noster</emph>
            igitur auctor relinquens mundum VItramundanum, quo-
              <lb/>
            niam eius conſideratio ab Aſtrologo aliena eſt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1374" xml:space="preserve">potius ad Metaphyſicum,
              <lb/>
            uel Theologum ſpectat, diuiſit mundum, vt complectitur cæleſtem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1375" xml:space="preserve">Sublu-
              <lb/>
            narem, in duo hæc membra, ex quibus ueluti partibus integratur, nempe in
              <unsure/>
              <lb/>
            regionem Elementarem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1376" xml:space="preserve">Æthæream. </s>
            <s xml:id="echoid-s1377" xml:space="preserve">Vocauit autem has duas potiſſimas
              <lb/>
            Mundi partes regiones, propter communem fortaſſis loquendi modum, quo
              <lb/>
            ſolemus orbem hunc terrenum, in quo nos degimus, in varias regiones diſtri-
              <lb/>
            buere. </s>
            <s xml:id="echoid-s1378" xml:space="preserve">Vtriuſque porro regionis tam Elementaris, quam Aethereæ formam no
              <lb/>
            bis explic
              <unsure/>
            abit, ac figuram.</s>
            <s xml:id="echoid-s1379" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">Elementa-
            <lb/>
          ris regionis
            <lb/>
          forma ac fi-
            <lb/>
          gura.</note>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1380" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Elementaris</emph>
            quidem alterationi continuæ peruia exiſtens, in
              <lb/>
            quatuor diuiditur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1381" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1382" xml:space="preserve">Eſt enim terra tanquam mundi centrum in medio omnium poſita, circa
              <lb/>
            quam aqua; </s>
            <s xml:id="echoid-s1383" xml:space="preserve">circa aquam aer; </s>
            <s xml:id="echoid-s1384" xml:space="preserve">circa aerem ignis illic purus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1385" xml:space="preserve">non turbi-
              <lb/>
            dus orbem Lunæ attingens, ut ait Ariſtoteles in libro Meteororum. </s>
            <s xml:id="echoid-s1386" xml:space="preserve">Sic
              <lb/>
            enim ea diſpoſuit Deus glorioſus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1387" xml:space="preserve">ſublimis.</s>
            <s xml:id="echoid-s1388" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1389" xml:space="preserve">Et hæc quatuor elementa dicuntur, quę uiciſſim a ſemetipſis alter an-
              <lb/>
            tur, corrumpuntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1390" xml:space="preserve">generantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1391" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1392" xml:space="preserve">Sunt autem elementa corpora ſimplicia, quæ in partes diuerſarum for-
              <lb/>
            marum minime diuidi poſſunt, ex quorum commixtione diuerſæ gener ato-
              <lb/>
            rum ſpecies fiunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s1393" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1394" xml:space="preserve">Quorum trium quodlibet terram orbiculariter undique circundat, niſi
              <lb/>
            quantum ſiccitas terræ humori aquæ obſiſtit, ad uitam animantium tuen-
              <lb/>
            dam.</s>
            <s xml:id="echoid-s1395" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1396" xml:space="preserve">Omnia etiam, præter terram, mobilia exiſtunt, quæ, ut centrum mundi
              <lb/>
            ponderoſitate ſui magnum extremorum motum undique æqualiter fugiens,
              <lb/>
            rotundæ ſphęrę medium poſſidet.</s>
            <s xml:id="echoid-s1397" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div121" type="section" level="1" n="49">
          <head xml:id="echoid-head53" xml:space="preserve">COMMENTARIVS.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1398" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Incipit</emph>
            hic agere de regione elementari, ſeu (quod idem eſt) de mun-
              <lb/>
            do Sublunari, eiusq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s1399" xml:space="preserve">formam, ac diſpoſitionem oſtendit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1400" xml:space="preserve">Sex autem breuiſſi-
              <lb/>
            me circa hanc regionem exequitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1401" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1402" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Primo</emph>
            aſſignat quandam proprietatem elementaris regionis, quod ni-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-065-03" xlink:href="note-065-03a" xml:space="preserve">Elementa-
                <lb/>
              ris regio cõ
                <lb/>
              tinuæ alte-
                <lb/>
              rationi ob-
                <lb/>
              nexia eſt.</note>
            mirum continuæ alterationi exiſtit peruia, id eſt, dans locum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1403" xml:space="preserve">aditum altera
              <lb/>
            tionibus, quæ in ipſa fiunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1404" xml:space="preserve">Nomine vero alterationis intellige omnem trãſmu
              <lb/>
            tationẽ naturalem, ut generationem, corruptionem, augmentationem, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>