Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001255">
                <pb pagenum="67" xlink:href="009/01/067.jpg"/>
                <figure id="id.009.01.067.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/067/1.jpg" number="33"/>
                <lb/>
              circa angulos æquales, v. g. circa an­
                <lb/>
              gulos A, & D, habeant proportiona­
                <lb/>
              lia, hoc eſt, vt latus A B, ad latus A C;
                <lb/>
              ita ſit latus D E, ad latus D F; & ſic de
                <lb/>
              lateribus alijs circa reliquos angulos
                <lb/>
              æquales; erunt tunc prædicta duo tri­
                <lb/>
              angula ſimilia.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001256">
                <arrow.to.target n="marg75"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001257">
                <margin.target id="marg75"/>
              75</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001258">Ibidem (
                <emph type="italics"/>
              Vt extrinſecos æquales eſſe
                <emph.end type="italics"/>
              ) ideſt extrinſecos angulos cuiuſuis fi­
                <lb/>
              guræ rectilineæ æquales eſſe quatuor rectis angulis: vide quæ ſcripſimus de
                <lb/>
              hac re ad tex. 39. ſecundi Poſter. quæ huic pariter loco ſatisfaciunt.</s>
            </p>
          </chap>
          <chap>
            <p type="head">
              <s id="s.001259">
                <emph type="italics"/>
              EX TOPICIS.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.001260">
                <emph type="italics"/>
              Ex Primo Libro.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001261">
                <arrow.to.target n="marg76"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001262">
                <margin.target id="marg76"/>
              76</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001263">Cap. 13. (
                <emph type="italics"/>
              Conſiderare, quod diameter est coſtæ incommenſurabilis
                <emph.end type="italics"/>
              ) vide
                <lb/>
              quæ de hac re ſcripſi lib. 1. Priorum ſecto 1. cap. 23.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001264">
                <arrow.to.target n="marg77"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001265">
                <margin.target id="marg77"/>
              77</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001266">Eodem cap. (
                <emph type="italics"/>
              Similiter autem & acutum; non enim idem ſimpliciter
                <lb/>
              in omnibus dicitur: nam vox acuta quidem velox (ſicut dicunt, qui ſe­
                <lb/>
              cundum numeros harmonici ſunt) angulus autem acutus, qui minor eſt recto; gla­
                <lb/>
              dius verò, qui eſt anguli acuti
                <emph.end type="italics"/>
              ) affert tres ſpecies acuti, aliud dicens eſſe acu­
                <lb/>
              tum, quod eſt in voce acuta; aliud, quod eſt in angulo acuto: aliud denique,
                <lb/>
              quod eſt in gladio acuto horum enim trium acumen diuerſo modo ſe habet.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001267">nam acumen vocis, & ſoni ex celeritate motus, qua aer percuſſus impelli­
                <lb/>
              tur; grauitatem autem ex tarditate oriri tradiderunt antiqui Muſici om­
                <lb/>
              nes: quamuis non ex ſola celeritate, & tarditate, ſed ex alijs etiam cauſis
                <lb/>
              oriri poſſe voluerint. </s>
              <s id="s.001268">Primus
                <expan abbr="omniũ">omnium</expan>
              Architas Tarentinus, vt eſt apud Por­
                <lb/>
              phirium in harmonicis Ptolæmei, & Zarlinum pag. </s>
              <s id="s.001269">58. complem. </s>
              <s id="s.001270">muſica­
                <lb/>
              lium, ait, ſi virga celerius feriat aerem, gigni motum celeriorem in aere,
                <lb/>
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hinc ſonum acutiorem reddi, experientia conſtat: ſi autem eadem vir­
                <lb/>
              ga tardius aerem feriat, gigni motum in aere tardiorem, ex quo etiam ſo­
                <lb/>
              num grauem, vt experientia docet. </s>
              <s id="s.001271">Ptolæmeus deinde lib. 1. cap. 3. Harm.
                <lb/>
              cum ex alijs, tum ex celeritate oriri ſonum acutum, grauem verò ex tardi­
                <lb/>
              tate aſſerit; vt ſi chorda eadem parum intenſa pulſetur, tardius aerem ver­
                <lb/>
              berat, & ideo grauiorem ſonum efficit: ſi autem magis intendatur, validius
                <lb/>
              aerem pulſabit, & proinde citiorem motum illi imprimet, & propterea
                <lb/>
              acutiorem ſonum reddet. </s>
              <s id="s.001272">hæc ille. </s>
              <s id="s.001273">videmus etiam, quod cannæ organo­
                <lb/>
              rum maiores cum plus aeris moueant, & idcirco tardius, ſonum grauiorem
                <lb/>
              emittunt, quàm cannæ graciliores, quæ quia parum aeris cient, & ideo ce­
                <lb/>
              lerius, ſonum acutum edunt. </s>
              <s id="s.001274">ab hac ſententia poſteriores Muſici non recelſ
                <lb/>
              ſerunt, vt videre eſt apud Zarlinum.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001275">In quo poſtea conſiſtat ratio acuti anguli, explicat
                <expan abbr="inducẽs">inducens</expan>
              definitionem
                <lb/>
              ipſius, quæ eſt inter definitiones primi Elem. huiuſmodi, Angulus acutus
                <lb/>
              eſt, qui minor recto eſt. </s>
              <s id="s.001276">Demum explicat, cur nam gladius dicatur acutus,
                <lb/>
              quia nimirum habet angulum acutum ſuperficialem, ideſt, quem duæ ſuper­
                <lb/>
              ficies ſimul in acie gladij concurrentes efficiunt.</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>