Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of contents
<
1 - 30
31 - 40
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 40
[out of range]
>
page
|<
<
(15)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
15
"
file
="
0067
"
n
="
67
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
telligi illud incrementum N O, quanquam aliquando etiam il-
<
lb
/>
le ſtatus, illa magnitudo K L nomine gradus intelligi ſolet, ubi
<
lb
/>
illud dicitur, quod ab una magnitudine ad aliam per omnes in-
<
lb
/>
termedios gradus tranſeatur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quod quidem æquivocationibus
<
lb
/>
omnibus occaſionem exhibuit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">36. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed omiſſis æquivocationibus ipſis, illud, quod ad rem
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0067-01
"
xlink:href
="
note-0067-01a
"
xml:space
="
preserve
">Satus ſingulos
<
lb
/>
momentis, in-
<
lb
/>
crementa vero
<
lb
/>
utcumque par-
<
lb
/>
va tempuſculis
<
lb
/>
continuis re-
<
lb
/>
ſpondere.</
note
>
ſacit, eſt acceſſio incrementorum facta non momento tempo-
<
lb
/>
ris, ſed tempuſculo continuo, quod eſt particula continui tem-
<
lb
/>
poris. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Utcunque exiguum ſit incrementum O N, ipſi ſemper
<
lb
/>
reſpondet tempuſculum quoddam K M continuum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nullum eſt in
<
lb
/>
linea punctum M ita proximum puncto K, ut ſit primum
<
lb
/>
poſt ipſum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed vel congruunt, vel intercipiunt lineolam con-
<
lb
/>
tinua biſectione per alia intermedia puncta perpetuo diviſibi-
<
lb
/>
lem in infinitum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eodem pacto nullum eſt in tempore mo-
<
lb
/>
mentum ita proximum alteri præcedenti momento, ut ſit pri-
<
lb
/>
mum poſt ipſum, ſed vel idem momentum ſunt, vel interja-
<
lb
/>
cet inter ipſa tempuſculum continuum per alia intermedia mo-
<
lb
/>
menta diviſibile in infinitum: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac nullus itidem eſt quantitatis
<
lb
/>
continuo variabilis ſtatus ita proximus præcedenti ſtatui, ut
<
lb
/>
ſit primus poſt ipſum acceſſu aliquo momentaneo facto: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed
<
lb
/>
differentia, quæ inter ejuſmodi ſtatus eſt, debetur intermedio
<
lb
/>
continuo tempuſculo; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac data lege variationis, ſive natura li-
<
lb
/>
neæ ipſam exprimentis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quacunque utcunque exigua acceſ-
<
lb
/>
ſione, inveniri poteſt tempuſculum continuum, quo ea acceſ-
<
lb
/>
ſio advenerit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">37. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Atque ſic quidem intelligitur, quo pacto fieri poſſit
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0067-02
"
xlink:href
="
note-0067-02a
"
xml:space
="
preserve
">Tranſitus ſine
<
lb
/>
ſaltu, etiam a
<
lb
/>
poſitivis ad ne-
<
lb
/>
gativa per nihi-
<
lb
/>
lum, quod ta-
<
lb
/>
men non eſt ve-
<
lb
/>
re nihilum, ſed
<
lb
/>
quidam realis
<
lb
/>
ſtatus.</
note
>
tranſtius per intermedias magnitudines omnes, per intermedios
<
lb
/>
ſtatus, per gradus intermedios, quin ullus habeatur ſaltus ut-
<
lb
/>
cunque exiguus momento temporis factus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Notari illud po-
<
lb
/>
teſt tantummodo, mutationem fieri alicubi per incrementa,
<
lb
/>
ut ubi K L abit, in M N per N O; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">alicubi per decrementa,
<
lb
/>
ut ubi K`L` abeat in N` M` per O` N`; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quin immo ſi linea
<
lb
/>
C D E, quæ legem variationis exhibet, alicubi ſecet rectam,
<
lb
/>
temporis A B, poteſt ibidem evaneſcere magnitudo, ut ordi-
<
lb
/>
nata M`N`, puncto M` allapſo ad D, evaneſceret, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">deinde
<
lb
/>
mutari in negativam P Q, R S, habentem videlicet directio-
<
lb
/>
nem contrariam, quæ quo magis ex oppoſita parte creſcit,
<
lb
/>
eo minor cenſetur in ratione priore, quemadmodum in ratio-
<
lb
/>
ne poſſeſſionis, vel divitiarum, pergit perpetuo ſe habere pejus,
<
lb
/>
qui iis omnibus, quæ habebat, abſumptis, æs alienum contra-
<
lb
/>
hit perpetuo majus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Et in Geometria quidem habetur a po-
<
lb
/>
ſitivo ad negativa tranſitus, uti etiam in Algebraicis formulis,
<
lb
/>
tam tranſeundo per nihilum, quam per infinitum, quos ego
<
lb
/>
tranſitus perſecutus ſum partim in diſſertatione adjecta meis
<
lb
/>
Sectionibus Conicis, partim in Algebra §. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">14. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">utrumque ſi-
<
lb
/>
mul in diſſertatione De Lege Continuitatis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed in Phyſica, ubi
<
lb
/>
nulla quantitas in infinitum excreſcit, is caſus locum non ha-
<
lb
/>
bet, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">non, niſi tranſeundo per nihilum, tranſitus fit a </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>