Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of contents

< >
[61.] 11. Viſio per anticipatam notionem fit quodammodo per ſyllogiſmum. 63 p 3.
[62.] 12. Viſio per ſyllogiſmum, fit plerun breui tempore. 69 p 3.
[63.] 13. Viſio per anticipatam notionem fit in tempore: & qualitas ei{us} plerunque ignoratur. 64. 69 p 3.
[64.] 14. È uiſibili ſæpi{us} uiſoremanet in animo gener alis notio, qua quodlibet uiſibile ſimile per-cipitur & cognoſcitur. 61 p 3.
[65.] DE OMNIBVS INTENTIONIBVS COMPREHENSIS À VISV: & qualiter comprehendat uiſus quamlib et illarum. Cap. XI. 15. Species uiſibiles principes ſunt uigintiduæ: adquas reliquæ omnes referuntur. In hypo. 3 lib. in præfa. 4 libr.
[66.] 16. Viſio perficitur, cum forma uiſibilis cryſtallino humore recepta, in neruum opticum per-uenerit. 20 p 3. Idem 25 n 1.
[67.] 17. È ſpecieb{us} uiſibilib{us} primùm percipitur eſſentia lucis & coloris. 67 p 3.
[68.] 18. Lux & color ex ſeſe, ſolo uiſu percipiuntur. 59 p 3.
[69.] 19. Color ex ſeſe, pri{us} percipitur, quàm ipſi{us} eſſentia. Ita uiſibile quodlibet ex ſeſe pri{us} percipitur, quàm ipſi{us} eſſentia. 68 p 3.
[70.] 20. Eſſentia coloris percipitur in tempore. Ita eſſentia cui{us}libet uiſibilis percipi-tur in tempore. 70 p 3.
[71.] 21. Lux & color exſeſe, percipiuntur in tempore.
[72.] 22. Perceptio diſtantiæ uiſibilis differt à perceptionibus loci uiſibilis, & uiſibilis in ſuo lo-60. 14 p 4.
[73.] 23. Viſio non fit radijs ab oculo emißis. 5 p 3. Vide 23 n 1.
[74.] 24. Remotio uiſibilis percipitur diſtinctione & anticipata notione. 9 p 4.
[75.] 25. Magnitudo diſtantiæ percipitur è corporibus communibus inter uiſum & uiſibile in-teriectis. 10 p 4.
[76.] 26. Situs percipitur è uiſibilis ſiti moderata diſt antia. 29 p 4.
[77.] 27. Locus & oppoſitio uiſibilis percipiuntur è ſitu, quem obtinent in ſuperficie uiſus. 30 p 4. Vide 22 n.
[78.] 28. Situs directus & obliquus lineæ, ſuperficiei, & ſpatij percipitur ex æquabili & inæqua-bili terminorum diſtantia. 31 p 4.
[79.] 29. Situs uiſibilis obliquus ex immoderata diſtantia uidetur direct{us}. 34 p 4.
[80.] 30. Situs partium & terminorum rei uiſibilis, & ſitus uiſibilium diſtinctorum per-cipiuntur ex æquabili & inæquabili diſtantia, ordinéque formarum ad uiſum manantium. 32 p 4.
[81.] 31. Solidit{as} quorundam corporum ſolo uiſu percipitur: quorundam uiſu & ſyllo-giſmo ſimul. 63 p 4.
[82.] 32. Circulus percipitur è ſitu, quem obtinet in ſuperficie uiſus. 45 p 4.
[83.] 33. Superficies globoſa percipitur è propinquitate partium mediarum, & æquabi-li longinquitate extremarum. 48 p 4.
[84.] 34. Superficies caua percipit ur è longinquit ate partium mediarum, & æquabilipro-pinquitate extremarum. 49 p 4.
[85.] 35. Planities in diſtantia moderata directè oppoſita uiſui: percipitur ex æquabili partium longinquitate, & ſimilitudine collocationis atque ordinis ipſarum inter i-pſas. 47 p 4.
[86.] 36. Magnitudo nec ex angulo pyramidis opticæ tantum: nec ex anguli & diſtantiæ compa-ratione percipitur. 27 p 4.
[87.] 37. Magnitudo rei uiſibilis percipitur è magnitudine partis ſuperficiei uiſ{us} (in quam per-uenit forma) & angulo pyramidis opticæ. 17 p 4.
[88.] 38. Magnitudo uera uiſibilis percipitur è comparatione baſis anguli, & longitu-dine pyramidis opticæ. 27 p 4.
[89.] 39. Magnitudo diſt antiæ percipiturè corporib{us} communib{us}, inter uiſum & ui-ſibile interiectis. 10 p 4. Idem 25 n.
[90.] 40. Viſibile propinquum uiſui accur ati{us} uidetur. 15 p 4.
< >
page |< < (61) of 778 > >|
6761OPTICAE LIBER II.
ET uiſus non comprehendit motum, niſi in tempore: quoniam motus non eſt, niſi in tempore,
& omnis pars motus non eſt, niſi in tempore.
Et uiſus non comprehendit motum rei uiſæ, ni-
ſi
ex comprehenſione rei uiſæ in duobus locis diuerſis, aut ſecundum duos ſitus.
Locus au-
tem
& ſitus rei uiſæ non diuerſantur, niſi in temporibus.
Cum ergo uiſus comprehenderit rem ui-
ſam
in duobus locis diuerſis, aut in duobus ſitibus diuerſis, eſt, niſi in duabus horis diuerſis.
Sed
inter
quaslibet horas duas diuerſas eſt tempus mediũ.
Viſus ergo comprehendit motum, niſi in
tempore
.
Et etiam dicemus quòd tempus, in quo uiſus comprehendit motũ, non erit, niſi ſenſibile:
quoniam
uiſus comprehendit motũ, niſi ex comprehenſione rei uiſæ in duobus locis diuerſis in
uno
loco poſt aliũ:
aut ſecundũ duos ſitus diuerſos unũ ſitum poſtaliũ. Cum ergo uiſus cõprehen-
derit
rem uiſam motã in ſuo loco ſecundo, & comprehenderit tunc ipſam in primo loco, in quo
cõprehendit
antè ipſam:
ſtatim ſentiet ſentiens, quòd hora, in qua cõprehendit ipſam in ſecundo lo
co
, eſt diuerſa ab hora, in qua comprehendit ipſam in primo loco.
Quare ſentiet diuerſitatẽ duarum
horarum
.
Et ſimiliter quando comprehenderit motũ ex diuerſitate ſitus rei uiſæ. Quoniam ſi com-
prehenderit
rem uiſam motam ſecundum ſitum, & non comprehenderit ipſam tunc ſecundum pri-
mum
ſitum, ſecundum quem comprehendit ipſam antè:
ſtatim ſentiet diuerſitatem duarum hora-
rum
.
Quare ſentiet tempus quod eſt inter ipſas. Tempus ergo, in quo uiſus comprehendit motum,
eſt
ſenſibile neceſſariò.
Et cum omnes iſtæ intentiones ſint declaratę, narremus modò quod coacer
uatur
ex eis.
Dicemus ergo, quòd uiſus comprehendit motum ex comprehenſione rei uiſę motę ſe-
cundum
duos ſitus diuerſos, in duabus horis diuerſis, inter quas eſt tẽpus ſenſibile:
& hæc eſt quali
tas
comprehenſionis motus à uiſu.
Et uiſus comprehendit diuerſitatẽ motuum ſecundum ueloci-
tatem
& tarditatem, & æqualitatem motuum ex comprehenſione ſpatiorum, ſuper quæ mouentur
uiſibilia
mota.
Cum ergo uiſus comprehenderit duo uiſibilia mota, & cõprehenderit ſpatia, ſuper
quæ
mouentur illa duo uiſibilia, & ſenſerit quòd alterum duorum ſpatiorum, quæ à duobus uiſibili
bus
motis pertranſeunturin eodem tempore, eſt maius altero, ſentiet uelocitatem rei uiſæ motæ
tranſeuntis
ſuper maius ſpatium.
Et cum duo ſpatia, ſuper quæ mouentur uiſibilia, ſunt pertranſita
in
duobus temporibus æqualibus, & ſenſerit uiſus æqualitatem illorum ſpatiorum, ſentiet æquali-
tatem
duarum rerum motarũ.
Et ſimiliter, ſi uiſus ſenſerit æqualitatem duorum ſpatiorũ cum inæ-
qualitate
duorum temporum duorum motuũ:
ſentiet uelocitatem motus rei motæ tranſeuntis per
ſpatium
in minore tempore.
Et ſimiliter quando duo mota tranſierint in duobus temporibus æqua
libus
per duo ſpatia æqualia, & ſenſerit uiſus æqualitatẽ temporis & æqualitatem ſpatiorũ:
ſentiet
æqualitatem
duorum motuũ.
Iam diximus, qualiter uiſus comprehendat motum, & diſtinguat mo-
tum
, & qualitatem eius, & æqualitatem & inæqualitatem eius.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index