Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
681 379
682 380
683 381
684 382
685 383
686 384
687 385
688 386
689 387
690 388
691 389
692 390
693 391
694 392
695 393
696 394
697 395
698 396
699 397
700 398
701 399
702 400
703 401
704 402
705 403
706 404
707 405
708 406
709 407
710 408
< >
page |< < (380) of 778 > >|
682380VITELLONIS OPTICAE quem continet linea longitudinis cum ſemidiam etro baſis: patet ergo per 14 th. 1 huius quoniam
lineæ o p & q t concurrunt in aliquo puncto productæ ultra puncta d & q.
Cum ita linea z f ſit
æquidiſtans lineæ q t, & linea z k æ quidiſtãs lineæ o p, & lineæ z f & z k concurrãtin puncto z:
lineę
quoq;
d p & q t ſimiliter concurrant in aliquo puncto, ut præ oſtenſum eſt: patet quod ſuperficies
f k z, & ſuperficies o p q t, quæ eſt ſuperficies a q t, ſunt æ quidiſtantes per 15 p 11.
Quod qutem ſuper-
ficies o p q t ſit pars ſuperficiei a q t, patet ex his.
Quoniam enim linea p o producta cadit in pun-
ctum axis, quod eſt d, patet per 1 p 11 quòd linea p o eſt in ſuperficie a q t:
ſed & linea q t eſt in illa ſu-
816[Figure 816]a u e g d o p h q n z i k t s fperſicie:
tota ergo ſuperficies o p q t eſt pars ſuperficiei a q k.
Et quia ſuperficies h k f ſecat duas ſuperficies z k f & a q t ſuք
duas lineast p & k f:
patet quòd illæ duæ lineæ t p & k f ſunt
ęquidiſtantes per 16 p 11.
Ducatur itaq; à pũcto t linea perpén
dicularis ſuք lineã z f per 12 p 1:
quæ ſit linea t s: erit ergo angu
lus t s frectus:
ergo ք29 p 1 angulus s t q eſt rectus: quoniã li-
neæ z f & t q æ quidiſtãt:
ergo ք16 p 3 linea t s cõtingit in pun-
cto t circuliũ, cuius centrum eſt punctũ q.
Superficies itaq; a
t s eſt contingens pyramidem ſpeculi:
continget ergo illam
per 95 th.
1 huius ſecundum lineam longitudinis, quæ eſt a t.
Sed linea o p eſt perpendicularis ſuper lineam a t:
eſt ergo li-
nea o p eracta ſuper ſuperficiem a t s contingentem pyrami-
dem:
quoniam linea o p eſt in ſuperficie a q t, tranſeunte per
axem a d, & perlineam longitudinis a t:
talis autem ſuperfi-
cies, ut patet per 97 th.
1 huius erecta eſt ſuper ſuperficiem
contingentem ſpeculum in linea longitudinis, quæ eſt a t.

Quia ergo ſuperficies a t s ſecat duas ſuperficies o p q t & z k
f, quæ ſunt æ quidiſtantes:
patet per 16 p 11 quoniam duæ li-
neæ, quæ ſunt illarum ſuperficierum communes ſectiones,
ſunt æ quidiſtantes:
quarum linearum una eſt linea p t, & alte-
ra ſit linea si ſecans lineam z k in puncto i.
Patet quoq; quia
punctus i cadit inter puncta k & z:
lineæ itaq; p t & siæqui-
diſtant:
ſed lineæ p t & f k æquidiftant ad inuicem: quoniam
ſunt in ſuperficiebus æ quidiſtantibus:
ergo per 30 p 1 lineæ si
& f k ſunt æ quidiſtantes.
Et quoniam lineæ q t & z f æquidi-
ſtant:
patet per 29 p 1 quòd angulus n t z eſt æqualis angulo
t z f:
quia ſunt coalterni: & angulus h t n extrinſecus eſt æqua
lis angulo t f z intrinſeco:
ſed anguli h t n & n t z ſunt æquales: ergo anguli t f z & t z f ſunt æquales:
ergo per 6 p 1 lineæ t f & t z ſunt æquales:
& linea t s eſt perpendicularis ſuper baſim iſoſcelis t f z:
trigona itaq;
partialia (quæ ſunt t s f & t s z) ſunt ſimilia per 31 th. 1 huius: ergo per 4 p 6 cum linea
ts ambobus illis trigonis ſit communis:
erit linea s f æ qualis lineæ s z. Sed cum linea s i æ quidiſtet
lineæ f k in trigono f k z:
erit per 2 p 6 proportio lineæ f s ad lineam s z, ſicut lineæ ki ad lineam i z:
erit ergo linea k i æ qualis lineæ i z:
ducaturq́ linea p i. Cum ergo ſuperficies a t s i, in qua ducta eſt
linea p i, ſit erecta ſuper ſuperficiem z k f, in qua cadit linea z k:
erit per definitionem ſuperficiei ſu-
per ſuperficiem erectæ linea p i erecta ſuper lineam z k:
ergo per 4 p 1 cum linea ki ſit æqualis li-
neæ i z, lineaq́ p i ſit communis, & anguli ad punctum i ſint æ qualies, quia recti:
erit angulus p k z
æqualis angulo p z k:
ſed per 29 p 1 angulus e p o extrinſecus æqualis eſt angulo p k z intrinſeco:
quoniam lineæ o p & z k æquidiſtant:
& angulus o p z eſt æqualis angulo p z k: quia ſunt coaleterni:
anguli ergo e p d & d p z ſunt æquales:
cum anguli p k z & p z k ſunt æ qualies. Ergo per 20 th. 5 hu-
ius forma puncti z reflectitur ad uiſum exiſtentem in puncto e à puncto ſuperficieie ſpeculi, quod
eſt p:
quod eſt unũ propoſitorũ. si aũt ſumatur aliud punctũ in circulo, cuius centrum eſt punctum
q, à quo forma puncti z reflectatur ad uiſum exiſtentẽ in puncto h:
præ miſſo modo poteſt declarari
quòd ab alio puncto ſpeculi reflectetur forma puncti z ad uiſum exiſtentẽ in puncto e ab alio pũcto
ꝗ̃ à puncto p.
similiter quoq; ſi forma puncti z reflectatur ad uiſum exiſtentẽ in puncto h à tribus
punctis circuli:
reflectetur forma puncti z ad uiſum e à tribus punctis ſpeculi: & ſi à quatuor pun-
ctis reflexio fiat in circulo:
& à quatuor punctis reflexio erit in ſpeculo: & ſecundũ hæc loca ima-
ginum numerantur.
Patet ergo propoſitum. Quòd ſi dicatur quòd à pluribus punctis ſpeculi
quàm à quatuor poſsit fieri reflexio formæ puncti z ad uiſum exiſtentem in puncto e:
ducta ab illo
puncto linea longitudinis ſuper peripheriam circuli, cuius centrum eſt punctum q:
poterit per con
uerſionem præmiſſæ demonſtratioris oſtendi, quòd forma puncti z reflectetur ad uiſum exiſten-
tem in puncto h à pluribus punctis circuli quàm à quatuor:
quod eſt impoſsibile, & contra 40 th. 8
huius.
Semper enim; ut patuit ex præmiſsis, à quotcunq; punctis circuli reflectitur forma puncti
z ad punctum h:
à totidem punctis ſpeculi reflectetur eadem forma puncti z ad punctum e: & econ
uerſo:
& dicenti contrarium accidit impoſsibile modo prædicto. Pater itaq; quòd punctorum rei
uiſæ in his ſpeculis quædam habent unicam imaginẽ quæ dam duas:
quæ dam tres: quæ dam qua-
tuor:
& quòd nõ eſt poſsibile cauſſari plures imagines in ſpeculis colũnaribus uel pyramidalibus
concauis:
ſicut neq; in ſphæricis concauis: quod eſt notandum.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index