685668INTRODUCTIO AD COHÆRENTIAM
facile determinari poterit, quanta requiratur craſſities tubi con-
ſtruendi ex ferro aut cupro, quæ datæ diametri & longitudinis ſuf-
ficit reſiſtendæ preſſioni aquæ.
ſtruendi ex ferro aut cupro, quæ datæ diametri & longitudinis ſuf-
ficit reſiſtendæ preſſioni aquæ.
CAPUT DECIMUM.
Tentamen de corporum Duritie.
Si doctrina Cohærentiæ firmorum parum huc uſque cognita ſit,
eſt profecto Durities multo minus adhuc a mortalibus explo-
rata; quod prima fronte magis mirandum, quam hoc Thema cum
curâ excutienti, apparebit, graviſſimis & inſolubilibus difficulta-
tibus ſeſe perpetuo offerentibus: quamobrem nonnulla, Duritiem
ſpectantia annotans, nequaquam ab imis fundamentis eam aggreſ-
ſus, appellavi modo hoc caput Tentamen de corporum duritie.
eſt profecto Durities multo minus adhuc a mortalibus explo-
rata; quod prima fronte magis mirandum, quam hoc Thema cum
curâ excutienti, apparebit, graviſſimis & inſolubilibus difficulta-
tibus ſeſe perpetuo offerentibus: quamobrem nonnulla, Duritiem
ſpectantia annotans, nequaquam ab imis fundamentis eam aggreſ-
ſus, appellavi modo hoc caput Tentamen de corporum duritie.
Dura vocamus, quorum partes adeo firme ſecum cohærent, ut
non niſi vi, quæ magna nobis videtur, a ſe mutuo avelli queant:
Mollium partes viribus minoribus cedunt ſeparanturque: Inter duriſ-
ſima ponuntur adamas, gemmæ pretioſæ pellucidæque, ſilices:
minus dura ſunt vitrum, plurimi lapides, chalybs, metallaque non-
nulla: Mollia ſunt ſericum, partes membranaceæ animalium,
cannabini funes, & innumera alia: Quoniam igitur durorum par-
tes fortius quam corporum mollium cohærent, nonne videtur,
maſſam æque gravem, aut æque craſſam corporis duri firmiorem
fore quam mollioris maſſa eſt, eodem explorata modo? ita ratioci-
nium ſuaderet, verum id non perpetuo obtinere experientia ſug-
gerit, paradoxo hic latente: Vitrum exemplo inſerviat, quod du-
ritie inſigni donatum, & cujus partes ſecum valde cohærentes, etiam
ſe fortiter attrahunt, maſſamque cohærentem componere debe-
bunt: Sericum, Chordæ ex animalium inteſtinis factæ, funis can-
nabinus mollia ſunt corpora vitri reſpectu; ſi igitur ex vitro at-
que ex Serico, chordis, cannabe. cylindri æque craſſi formen-
tur, qui ſecundum longitudinem tracti rumpantur; quis horum
maxime quis minime, cohærebit? fortiſſimum videtur fore vitrum,
duris compoſitum ex partibus; at viribus longe minoribus frangitur,
quam cannabis, chorda aut Sericum: intueamur enim
non niſi vi, quæ magna nobis videtur, a ſe mutuo avelli queant:
Mollium partes viribus minoribus cedunt ſeparanturque: Inter duriſ-
ſima ponuntur adamas, gemmæ pretioſæ pellucidæque, ſilices:
minus dura ſunt vitrum, plurimi lapides, chalybs, metallaque non-
nulla: Mollia ſunt ſericum, partes membranaceæ animalium,
cannabini funes, & innumera alia: Quoniam igitur durorum par-
tes fortius quam corporum mollium cohærent, nonne videtur,
maſſam æque gravem, aut æque craſſam corporis duri firmiorem
fore quam mollioris maſſa eſt, eodem explorata modo? ita ratioci-
nium ſuaderet, verum id non perpetuo obtinere experientia ſug-
gerit, paradoxo hic latente: Vitrum exemplo inſerviat, quod du-
ritie inſigni donatum, & cujus partes ſecum valde cohærentes, etiam
ſe fortiter attrahunt, maſſamque cohærentem componere debe-
bunt: Sericum, Chordæ ex animalium inteſtinis factæ, funis can-
nabinus mollia ſunt corpora vitri reſpectu; ſi igitur ex vitro at-
que ex Serico, chordis, cannabe. cylindri æque craſſi formen-
tur, qui ſecundum longitudinem tracti rumpantur; quis horum
maxime quis minime, cohærebit? fortiſſimum videtur fore vitrum,
duris compoſitum ex partibus; at viribus longe minoribus frangitur,
quam cannabis, chorda aut Sericum: intueamur enim