68547LIBER.
quam exercere ſolet.
Itaque ſi quid ſentiendi officio fun-
gatur, ſpatio exacto, quo continenter gerere, & admini-
ſtrare poteſt fatiſcet, nec præterea operari ualebit. Cùm
ergo uigilia exolutione ſenſus finiatur: & contrariorum
ſi alterum adſit, alterum abeſſe oporteat, uigilia uerò
ſomno contraria ſit, ſitq́; neceſſarium cuilibet alterum
ineſſe, ſequitur ut ea dormire oporteat. lgitur ſi ta-
lis affectio ſomnus eſt, ſomnus uerò impotentia, quam ui-
giliæ exceſſus committit, uigiliæ autem exceſſus interim ab
ægritudine pendet, interim citra ægritudinem accidit: unde
fit ut quemadmodum exolutio duplex eſt, ita & impoten-
tia duplex haberi poßit: neceſſarium eſt ut quicquid uigi-
lat, dormire aliquando contingat, quia ut ſemper agat fieri
non poteſt. Conſimiliter fieri nequit, ut ſemper dormiat:
nam ſomnus, affe ctio quædam ſenſariæ partis, quaſi uin-
culum quoddam, & immobilitas, existit. Ex quo ſequitur,
quicquid dormit ſenſitiuam partem habere. Senſitiuũ au-
tem eſt, quod ſentire actu poteſt: ſentire uerò actu ſimpli-
citer, & propriè, nemo per quietem poteſt. Nullus igitur
ſomnus eſt, qui expergiſcibilis non ſit. Cætera ferè omnia
pedeſtria, uolatilia, natatilia, ſomno participant: etenim
cuncta piſcium genera, & ea quæ molli cruſta integuntur,
& præter ea quæcunque oculos habent, ſoporari cernun-
tur: nam & quibus oculi duri, & inſecta, dormire palàm
eſt: quanquam iſthæc omnia, ſomno exiguo contenta ſunt:
unde fit etiam, ut ſæpenumero quempiam lateat utrum ob-
dormiſcant, necne. Vtrum uerò teſtacea ſopore offun-
dantur, nondum ſenſu quidem cognitum fuit, ſed ratione
tamen ea, quam prædiximus, ſi cui probabilis uideatur,
perſuaderi id poteſt. Somnum igitur animalibus
gatur, ſpatio exacto, quo continenter gerere, & admini-
ſtrare poteſt fatiſcet, nec præterea operari ualebit. Cùm
ergo uigilia exolutione ſenſus finiatur: & contrariorum
ſi alterum adſit, alterum abeſſe oporteat, uigilia uerò
ſomno contraria ſit, ſitq́; neceſſarium cuilibet alterum
ineſſe, ſequitur ut ea dormire oporteat. lgitur ſi ta-
lis affectio ſomnus eſt, ſomnus uerò impotentia, quam ui-
giliæ exceſſus committit, uigiliæ autem exceſſus interim ab
ægritudine pendet, interim citra ægritudinem accidit: unde
fit ut quemadmodum exolutio duplex eſt, ita & impoten-
tia duplex haberi poßit: neceſſarium eſt ut quicquid uigi-
lat, dormire aliquando contingat, quia ut ſemper agat fieri
non poteſt. Conſimiliter fieri nequit, ut ſemper dormiat:
nam ſomnus, affe ctio quædam ſenſariæ partis, quaſi uin-
culum quoddam, & immobilitas, existit. Ex quo ſequitur,
quicquid dormit ſenſitiuam partem habere. Senſitiuũ au-
tem eſt, quod ſentire actu poteſt: ſentire uerò actu ſimpli-
citer, & propriè, nemo per quietem poteſt. Nullus igitur
ſomnus eſt, qui expergiſcibilis non ſit. Cætera ferè omnia
pedeſtria, uolatilia, natatilia, ſomno participant: etenim
cuncta piſcium genera, & ea quæ molli cruſta integuntur,
& præter ea quæcunque oculos habent, ſoporari cernun-
tur: nam & quibus oculi duri, & inſecta, dormire palàm
eſt: quanquam iſthæc omnia, ſomno exiguo contenta ſunt:
unde fit etiam, ut ſæpenumero quempiam lateat utrum ob-
dormiſcant, necne. Vtrum uerò teſtacea ſopore offun-
dantur, nondum ſenſu quidem cognitum fuit, ſed ratione
tamen ea, quam prædiximus, ſi cui probabilis uideatur,
perſuaderi id poteſt. Somnum igitur animalibus