68648ARIST. DESOM. ETVIGIL.
nicatum omnibus eſſe, hac ratione pateſcit:
nam animal eo
finiri ſolet, quòd ſenſum habeat: ſenſus uerò immobilita-
tem quandam, & quaſi nodum & uinculum, ſomnum eſſe
dicimus: contrà, exolutionem, atque relaxationem, uigi-
liam. At plantis neutra harum affectionum cõmunicari
poteſt: quippe cùm citra ſenſum neque ſomnus eſſe, neq;
uigilia poßit. At quibus ſenſus ineſt, eiſdẽ & dolor, & uo-
luptas cõcedi debet: quibus uerò dolor, & uoluptas, eiſdem
& cupiditas. Plantis autem, nibil horum tribui poteſt.
Argumento, quòd facultas, quæ nutrit, & uegetat, munus
ſuum melius conſopitis, quàm uigilantibus animalibus ab-
ſoluat: tunc enim probius & aluntur, & augentur, ut quæ
nihil adea, ope ſenſus egeant.
finiri ſolet, quòd ſenſum habeat: ſenſus uerò immobilita-
tem quandam, & quaſi nodum & uinculum, ſomnum eſſe
dicimus: contrà, exolutionem, atque relaxationem, uigi-
liam. At plantis neutra harum affectionum cõmunicari
poteſt: quippe cùm citra ſenſum neque ſomnus eſſe, neq;
uigilia poßit. At quibus ſenſus ineſt, eiſdẽ & dolor, & uo-
luptas cõcedi debet: quibus uerò dolor, & uoluptas, eiſdem
& cupiditas. Plantis autem, nibil horum tribui poteſt.
Argumento, quòd facultas, quæ nutrit, & uegetat, munus
ſuum melius conſopitis, quàm uigilantibus animalibus ab-
ſoluat: tunc enim probius & aluntur, & augentur, ut quæ
nihil adea, ope ſenſus egeant.
Hîc Ārifto.
ſonni, ac uigiliæ vſum neceſsiratemq́;
docet.
CAP. II.
_C_Vr autem dormiant, &
uigilent, &
per quem ſen-
ſum, aut per quos, ſi per plures id eueniat, conſyde-
randum eſt. Cùm animalium quibuſdam ſenſus omnes
inſint, quibuſdam non omnes ut uiſus, ſed cunctis, ta-
ctus, & gustus, niſi quid imperfectum, laceßitumqúe ſit,
de quibus omnibus in libris de anima dictum eſt: fieri au-
tem ſimpliciter non poßit, ut dormiens animal ullo ſen-
ſu abuti queat, patet neceſſarium eſſe in ſomno eandem
omnia ſubire conditionem: nam ſi partim eodem modo
afficiantur, partim diuerſo, hac nimirùm ratione fiet, ut
per quietem animal ſentiat: id quod impoßibile eſt. Por-
ro, cùm natura ſingulis ſenſibus proprium quid iniun-
xerit, & in omnes commune quid ſparſerit: proprium
ut uiſui uidere, auditui audire, & reliquis ad eundem mo-
dum: commune uim quandam promiſcuam, quæ
ſum, aut per quos, ſi per plures id eueniat, conſyde-
randum eſt. Cùm animalium quibuſdam ſenſus omnes
inſint, quibuſdam non omnes ut uiſus, ſed cunctis, ta-
ctus, & gustus, niſi quid imperfectum, laceßitumqúe ſit,
de quibus omnibus in libris de anima dictum eſt: fieri au-
tem ſimpliciter non poßit, ut dormiens animal ullo ſen-
ſu abuti queat, patet neceſſarium eſſe in ſomno eandem
omnia ſubire conditionem: nam ſi partim eodem modo
afficiantur, partim diuerſo, hac nimirùm ratione fiet, ut
per quietem animal ſentiat: id quod impoßibile eſt. Por-
ro, cùm natura ſingulis ſenſibus proprium quid iniun-
xerit, & in omnes commune quid ſparſerit: proprium
ut uiſui uidere, auditui audire, & reliquis ad eundem mo-
dum: commune uim quandam promiſcuam, quæ
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib