Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(17)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
17
"
file
="
0069
"
n
="
69
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
aſcenſus rectilineus, vel deſcenſus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Immo omnes alii motus a
<
lb
/>
gravitate pendentes, omnes ab elaſticitate, a vi magnetica,
<
lb
/>
continuitatem itidem ſervant; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum eam ſervent vires illæ i-
<
lb
/>
pſæ, quibus gignuntur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam gravitas, cum decreſcat in ra-
<
lb
/>
tione reciproca duplicata diſtantiarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">diſtantiæ per ſaltum
<
lb
/>
mutari non poſſint, mutatur per omnes intermedias magnitu-
<
lb
/>
dines. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Videmus pariter, vim magneticam a diſtantiis pende-
<
lb
/>
re lege continua; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vim elaſticam ab inflexione, uti in laminis,
<
lb
/>
vel a diſtantia, ut in particulis aeris compreſſi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">In iis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
omnibus ejuſmodi viribus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">motibus, quos gignunt, conti-
<
lb
/>
nuitas habetur ſemper, tam in lineis, quæ deſcribuntur, quam
<
lb
/>
in velocitatibus, quæ pariter per omnes intermedias magnitu-
<
lb
/>
dines mutantur, ut videre eſt in pendulis, in afcenſu corporum
<
lb
/>
gravium, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in aliis mille ejuſmodi, in quibus mutationes ve-
<
lb
/>
locitatis fiunt gradatim, nec retro curſus reflectitur, niſi im-
<
lb
/>
minuta velocitate per omnes gradus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ea diligentiſſime conti-
<
lb
/>
nuitatem ſervant omnia. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc nec ulli in naturalibus moti-
<
lb
/>
bus habentur anguli, ſed ſemper mutatio directionis fit paulla-
<
lb
/>
tim, nec vero anguli exacti habentur in corporibus ipſis, in
<
lb
/>
quibus utcunque videatur tenuis acies, vel cuſpis, microfco-
<
lb
/>
pii ſaltem ope videri ſolet curvatura, quam etiam habent al-
<
lb
/>
vei fluviorum ſemper, habent arborum folia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">frondes, ac
<
lb
/>
rami, habent lapides quicunque, niſi forte alicubi cuſpides
<
lb
/>
continuæ occurrant, vel primi generis, quas Natura videtur
<
lb
/>
affectare in ſpinis, vel ſecundi generis, quas videtur affectare
<
lb
/>
in avium unguibus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">roſtro, in quibus tamen manente in
<
lb
/>
ipſa cuſpide unica tangente continuitatem ſervari videbimus
<
lb
/>
infra. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Infinitum eſſet ſingula perſequi, in quibus continuitas
<
lb
/>
in Natura obſervatur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Satius eſt generaliter provocare ad
<
lb
/>
exhibendum caſum in Natura, in quo continuitas non ſer-
<
lb
/>
vetur, qui omnino exhiberi non poterit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">40. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Inductio ampliſſima tum ex hiſce motibus, ac velocitati-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0069-01
"
xlink:href
="
note-0069-01a
"
xml:space
="
preserve
">Duplex indu-
<
lb
/>
ctionis genus,
<
lb
/>
ubi & cur vim
<
lb
/>
habeat indu-
<
lb
/>
ctio incomple-
<
lb
/>
ta.</
note
>
bus, tum ex aliis pluribus exemplis, quæ habemus in Natura,
<
lb
/>
in quibus ea ubique, quantum obſervando licet deprehendere,
<
lb
/>
continuitatem vel obſervat accurate, vel affectat, debet omnino
<
lb
/>
id efficere, ut ab ea ne in ipſa quidem corporum colliſio-
<
lb
/>
ne recedamus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed de inductionis natura, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vi, ac ejuſdem
<
lb
/>
uſu in Phyſica, libet itidem hic inſerere partem numeri 134,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">totum 135. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">diſſertationis De Lege Continuitatis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sic autem
<
lb
/>
habent ibidem: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">“ Inprimis ubi generales Naturæ leges inve-
<
lb
/>
ſtigantur, inductio vim habet maximam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad earum in-
<
lb
/>
ventionem vix alia ulla ſupereſt via. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ejus ope extenſio-
<
lb
/>
nem, ſigurabilitatem, mobilitatem, impenetrabilitatem cor-
<
lb
/>
poribus omnibus tribuerunt ſemper Philoſophi etiam vete-
<
lb
/>
res, quibus eodem argumento inertiam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">generalem gra-
<
lb
/>
vitatem plerique e recentioribus addunt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Inductio, ut
<
lb
/>
demonſtrationis vim habeat, debet omnes ſingulares ca-
<
lb
/>
ſus, quicunque haberi poſſunt percurrere. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ea in </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>