Aër in ſublimiore eius regione ſemper naturali motu fertur ex
Oriente in Occidentem, ſed & infra uerum minus manifeſtè. At ca
ſu plerun que contingit, ut moueatur longè uehementius, ſeu ad ean
dem partem, ſeu aliam. Qui uerò naturalis eſt, debilis
63[Figure 63]
eſt, quoniam in tenui ualde ſubſtantia eſt: nec continuus
ſed inſtar motus aquæ maris fluit ac refluit: aliter ne
ceſſe eſſet, ut ſingulis horis per mille milliaria procede
ret, ut ſic ne que latere poſſet, quandoquidem fortuiti mo
tus, qui ſunt multo tardiores non latent nos. Nam tardiores illos
eſſe conſtat, cum in hora ſint pulſus arteriarum, quatuor millia ictuum
in homine prope temperamentum: ſi igitur motus naturalis aëris
eſſet continuus, in hora aër procederet ob ambitum terræ millies
mille paſſus, igitur in ictu pulſus ſuperaret paſſus 250. At experimur
nullum uentum aut procellam ſuperare quinquaginta paſſus, cum
etiam continuus eſſe nunquam ſoleat, imò ne poſsit quidem, itaque
cum hic multo tardior etiam in ſublimi, dum eſt, nos latere non
queat, multo minus poſſet naturalis latere, ſi adeò uelox & in ea
dem parte aeris eſſet at que continuus. Præterea tantus impetus nun
quam à minore motu, aut cauſa ſuperaretur, adeò ut ſemper flatum
aëris orientalem ſentiremus. Quotidie etiam aduenire ad nos aë
rem ex Illyrico, Macedonia, Myſia, Ponto, Bythínia, Capadocia, Sy
ria, Babylonia, Hyrcanomarí, Bactrianis, Sacís, Scythis, ac Seris, to
to præterea Oceano orientali tam uaſto, & Gallica noua, terraque flo
rida non ſolum res eſt admirabilis', & incredibilis, ſed etiam aliena
à ſenſu, & ab his, quæ eueniunt. A'ſenſu quidem, quoniam nebulę,
quæ in aëre mouentur, primùm non in eandem partem ſemper mo
uentur: nun quam autem adeò celeriter: at ſi aër ſic circumuoluere
tur, mouerentur & illa, quę in eo continentur, quotidieque aërem ex
periremur & nubiloſum, & madidum propter mare. Nechis, quæ
eueniunt hoc ſatis reſpondet, nec nobis id contingeret, ut ſi peſti
aliqua in regione noſtra directa ſæuiret, ut aër ſingulis diebus la
be ea infectus ad nos deferretur. Moueri uerò aërem ſemper mani
feſtiſsimum eſt tum experimento, tum ratione: ratione ſiquidem,
quod aqua & cœlum naturaliter perpetuò mouentur, quare etiam
aër. Experimento, quòd ubi hiant oſtia, & ianuæ, ibi perpetuus ſen
titur flatus. Ergo ſi a pondus deſcendat in c, ex alto fertur rectà, ſed
ſi ex ſublimi transferetur in b, & indirecta, & ad latus, unde ex
hoc ſequitur.
Oriente in Occidentem, ſed & infra uerum minus manifeſtè. At ca
ſu plerun que contingit, ut moueatur longè uehementius, ſeu ad ean
dem partem, ſeu aliam. Qui uerò naturalis eſt, debilis
63[Figure 63]eſt, quoniam in tenui ualde ſubſtantia eſt: nec continuus
ſed inſtar motus aquæ maris fluit ac refluit: aliter ne
ceſſe eſſet, ut ſingulis horis per mille milliaria procede
ret, ut ſic ne que latere poſſet, quandoquidem fortuiti mo
tus, qui ſunt multo tardiores non latent nos. Nam tardiores illos
eſſe conſtat, cum in hora ſint pulſus arteriarum, quatuor millia ictuum
in homine prope temperamentum: ſi igitur motus naturalis aëris
eſſet continuus, in hora aër procederet ob ambitum terræ millies
mille paſſus, igitur in ictu pulſus ſuperaret paſſus 250. At experimur
nullum uentum aut procellam ſuperare quinquaginta paſſus, cum
etiam continuus eſſe nunquam ſoleat, imò ne poſsit quidem, itaque
cum hic multo tardior etiam in ſublimi, dum eſt, nos latere non
queat, multo minus poſſet naturalis latere, ſi adeò uelox & in ea
dem parte aeris eſſet at que continuus. Præterea tantus impetus nun
quam à minore motu, aut cauſa ſuperaretur, adeò ut ſemper flatum
aëris orientalem ſentiremus. Quotidie etiam aduenire ad nos aë
rem ex Illyrico, Macedonia, Myſia, Ponto, Bythínia, Capadocia, Sy
ria, Babylonia, Hyrcanomarí, Bactrianis, Sacís, Scythis, ac Seris, to
to præterea Oceano orientali tam uaſto, & Gallica noua, terraque flo
rida non ſolum res eſt admirabilis', & incredibilis, ſed etiam aliena
à ſenſu, & ab his, quæ eueniunt. A'ſenſu quidem, quoniam nebulę,
quæ in aëre mouentur, primùm non in eandem partem ſemper mo
uentur: nun quam autem adeò celeriter: at ſi aër ſic circumuoluere
tur, mouerentur & illa, quę in eo continentur, quotidieque aërem ex
periremur & nubiloſum, & madidum propter mare. Nechis, quæ
eueniunt hoc ſatis reſpondet, nec nobis id contingeret, ut ſi peſti
aliqua in regione noſtra directa ſæuiret, ut aër ſingulis diebus la
be ea infectus ad nos deferretur. Moueri uerò aërem ſemper mani
feſtiſsimum eſt tum experimento, tum ratione: ratione ſiquidem,
quod aqua & cœlum naturaliter perpetuò mouentur, quare etiam
aër. Experimento, quòd ubi hiant oſtia, & ianuæ, ibi perpetuus ſen
titur flatus. Ergo ſi a pondus deſcendat in c, ex alto fertur rectà, ſed
ſi ex ſublimi transferetur in b, & indirecta, & ad latus, unde ex
hoc ſequitur.
Propoſitio quin quageſima nona.