Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 290 > >|
69
Sed illã ꝑtranſibit arguitur: q2 quãlibet par-
tem
eius proportionalē ꝓportione dupla mino-
ribus
terminatis verſus extremū intenſius per-
tranſibit
: igitur totã reſiſtentiã pertranſibit.
Cõ-
ſequentia
patet: q2 oēs partes ꝓportionales pro­
portione
dupla illius reſiſtentie totã illam reſi-
ſtentiã
conſtituūt.
Sed iam reſtat ꝓbare pro ꝓba­
tione
alterius partis / nun̄ ad finē deueniet: q2
ſufficit in tēpore finito tranſire illã reſiſtentiã:
igitur
nun̄ deueniet ad finē illius reſiſtentie.
Ar-
guitur
antecedens et capio vnã aliam reſiſtentiam
difformiter
difformē diuiſam per partes ꝓpor-
tionales
ꝓportione dupla: cuius prima pars pro­
portionales
ſit vniformis vt duo et ſecūda vt tria
et
tertia vt .3. dimidio et quarta vt tria dimi-
dio
et dimidio dimidii / et ſic ↄ̨ſequenter aſcenden-
do
: ita quelibet pars ꝓportionalis tali ꝓpor-
tionis
duple diuiſione / ſit vniformiter intenſa in
iſta
reſiſtentia difformiter difformi ſicut punctus
initiatiuus
conſimilis partis in reſiſtētia vnifor-
miter
difformi: et ſint tales reſiſtentie equales ex-
tenſiue
/ quo poſito ſic argumentor iſta potētia vt
4
. non ſufficit ꝑtranſire iſtã reſiſtentiã difformem
in
tēpore finito / et iſta reſiſtentia minꝰ reſiſtit quã
alia
vniformiter difformis / vt conſtat reſpiciēdo
ad
reſiſtentiã partiū ꝓportionaliū vniꝰ et alteriꝰ:
igitur
talis potentia vt .4. ſufficit pertranſire
talē
reſiſtentiã vniformiter difformē a ſecūdo gra­
du
vſ ad quartū / quod fuit ꝓbandū.
Cõſequētia
eſt
nota minore et maior arguitur / q2 aliquantū
tēpus
requirit illa potentia ad pertranſeundum
primã
partē ꝓportionalē: et tantū vel maiꝰ requi­
rit
ad ꝑtrãſeundū ſcḋam: et iterū tantū vel maius
ad
ꝑtranſeundū tertiã: et ſic cõſequenter: et ſunt in­
finite
partes ꝓportionales: igitur in nullo tēpo-
re
finito ſufficit talis potentia illã reſiſtentiã dif-
formiter
difformē ꝑtranſire.
Conſequentia patet /
et
ꝓbatur antecedēs / qm̄ tranſeundo primã partē
ꝓportionalē
/ que eſt vt duo mouetur a ꝓportione
dupla
: et tranſeundo ſcḋam / que eſt vt .3. mouetur a
ꝓportione
ſexquitertia: et tranſeundo tertiã / que
eſt
vt .3. dimidio mouetur a ꝓportione ſexqui-
ſeptima
/ et ſic conſequenter ſemꝑ a minori ꝓpor-
tione
quã ſubdupla ad precedentē: igitur cõtinuo
tranſeundo
partē ꝓportionalē ſequentē, requirit
maiꝰ
tēpus quã trãſeūdo partē precedentē.
Patet
cõſequentia
/ qm̄ ſi cotinuo moueretur a ſubdupla
ꝓportione
in parte ꝓportionali ſequenti ad pro-
portionē
qua mouebatur in parte īmediate pre-
cedenti
: ſemꝑ adequate tantū tēpus requireret ad
tranſeundū
partē ſequentē ſicut īmediate prece-
dentē
: q2 partes continuo ſe habent in ꝓportione
dupla
et ſimiliter ꝓportiones ſe tunc haberent in
ꝓportione
dupla: ſed modo cõtinuo in parte ſe-
quenti
mouetur a minori ꝓportione quã ſubdu-
pla
ad ꝓportionē / qua mouetur in parte īmediate
precedenti
: igitur continuo maius tēpus requirit
ad
pertranſeundū partē ſequentē quã precedentē
Sed cõtinuo moueatur a minori ꝓportiõe quã
ſubdupla
in parte ſequenti quã in parte īmediate
precedenti
patet / q2 in prima mouetur a ꝓportiõe
dupla
/ et in ſecūda a ꝓportiõe ſexquitertia modo
ſexquitertia
minor eſt quã ſubdupla duple / vt ptꝫ
ex
ꝓbatione tertie cõcluſiõis quarti capitis ſcḋe
partis
et ſexta ſuppoſitione capitis eiuſdē.
Itē in
tertia
mouet̄̄ a ꝓportiõe ſexquiſeptīa: modo ſexq̇­
ſeptīa
minor eſt quã ſubdupla ſexq̇tertie / et ſic cõ-
ſequenter
/ vt patet ex ſexta ſuppoſitione quarti ca­
pitis
preallegati: igitur.

Reſpõdeo ad argumentum breuiter /
negando
ſequelã: et ad ꝓbationē dico / illa ↄ̨ña
nichil
valet: quãlibet partē ꝓportionalē ſecundū
hanc
diuiſionē hoc mobile ꝑtranſibit: ergo totuꝫ
ſpaciū
ſiue reſiſtentiã ꝑtranſibit: īmo ſicut ꝓbat
argumentū
ſi mobile et illa reſiſtentia ſimul ma-
nerent
infinitū tēpus: īfinitū tēpus mobile mo­
ueret̄̄
ſupra reſiſtentiã / et nū̄ veniret ad terminū.
Sed ↄ̨̨tra q2 poſſibile eſt / potētia vt
4
. ꝑtranſeat reſiſtentiã difformē in tꝑe finito, cuiꝰ
ṗma
pars ꝓportiõalis eſt vniformiter difformis
a
duobꝰ vſ ad tertiū, et ſecūda etiã vniformiter
difformis
a tertio vſ ad tertiū dimidio, et ſic
cõſequenter
vſ ad quartū excluſiue: igit̄̄ poſſibi-
le
eſt potentiã vt .4. ꝑtranſire reſiſtentiã vniformi-
ter
difformē a duobꝰ vſ ad quartū: et per conſe-
quens
male negatū eſt hoc.
Arguit̄̄ antecedens: et
pono
/ ſit vna reſiſtentia pedalis diuiſa per par­
tes
ꝓportionales ꝓportione quadrupla: cuiꝰ pri-
ma
pars ꝓportionalis ſit vniformiter difformis
a
ſecūdo vſ ad tertiū, et ſecunda a tertio vſ ad
tertiū
dimidio, et ſic cõſequēter vſ ad quarū
excluſiue
: deinde capio vnã aliã reſiſtentiã ſimili-
ter
pedalē: diuiſam per partes ꝓportionales ꝓ-
portione
quadrupla: cuiꝰ prima pars ꝓportiona­
lis
ſit vniformis vt .3. et ſecūda vt .3. dimidio, et
tertia
vt .3. dimidio et dimidio dimidii, et ſic cõ-
ſequēter
: ita quelibet pars ꝓportiõalis in tali
reſiſtentia
ſit vniformiter intēſa ſicut gradus in-
ſiſſimꝰ
in parte cõſimili ſiue correſpondēte in alia
reſiſtentia
pedali cuiꝰ partes ꝓportionales ſunt
vniformiter
difformes: quo poſito ſic argumētor
iſta
ſecūda reſiſtentia cuiꝰ partes ꝓportiõales ſūt
vniformes
eſt maioris reſiſtentie quã altera: vt ſa­
tis
facile ptꝫ intelligenti reſiſtentiã partiū ꝓpor-
tionabiliū
in vna et in altera: et tamen potentia vt
4
. ſufficit in tēpore finito ꝑtranſire iſtã ſecundam
reſiſtentiã
: igit̄̄ et alterã cuiꝰ partes ꝓportionales
ſunt
vniformiter difformes.
Cõſequētia ptꝫ locū
a
maiori et maior ſimiliter: et minor ꝓbat̄̄: ſuppo-
nendo
/ oīs ꝓportio ſuꝑparticularis diuidit̄̄ in
duas
ꝓportiones / quaꝝ vna eſt medii numeri ad
minimū
et alia maximi ad mediū: et illa que eſt ma­
ximi
ad mediuꝫ, eſt maior quã tertia pars totius
ꝓportionis
ſuꝑparticularis: vt ptꝫ ex decimo cor­
relario
tertie cõcluſionis quarti capitis ſecunde
partis
.
Hoc ſuppoſito ſic arguo potentia / vt .4. in
aliquo
tēpore ꝑtranſit prima partē ꝓportionalē
talis
reſiſtentie: et in ſubſexquitertio tēpore ꝑtran­
ſit
ſcḋam: et ſic cõſequēter ita quãlibet ſequentē
ꝑtranſit
in ſubſexq̇tertio tēpore ad tēpus in quo
ꝑtrãſit
īmediate p̄cedentē: igit̄̄ totū tēpus in quo
pertranſit
oēs partes alias a prima eſt triplū ad
tempus
in quo pertranſit primã: vt patet intelli-
genti
quintum caput prime partis: et tempus in
quo
pertrãſit primam eſt finitū: igitur totū tēpus
aggregatū
eſt finituꝫ.
Sed iam probo antecedens /
quoniam
in aliquo tempore pertranſit primam:
ſignetur
igitur illud tempus et ſit vna hora gra-
tia
exempli: et in illa hora per illam partem con-
tinuo
mouetur a proportione ſexquitertia: quia
reſiſtentia
eſt vt .3. et potentia vt .4. et tranſeundo
ſecundam
partem proportionalem / que eſt vt .3.
dimidio
mouetur a proportione ſexquiſeptima:
que
vt patet ex ſuppoſitione non eſt ſubtripla ad
ſexquitertiam
ſed maior quam ſubtripla: ſed ſi
illa
eſſet ſubtripla tranſiret ſecundam partem
ꝓportiõalē
in ſubſexquitertio tēpore / ergo modo

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index