Gassendi, Pierre, De motu impresso a motore translato epistulae duae, 1642
page |< < of 158 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id.000528">
                <pb pagenum="62" xlink:href="027/01/069.jpg"/>
              puſillus, tametſi vnâ vnciâ ponderoſior non ſit, non
                <lb/>
              minore velocitate, quàm ingens, tametſi ſit cen­
                <lb/>
              tum, & plurium librarum. </s>
              <s id="id.000529">Videlicet pluribus qui­
                <lb/>
              dem chordulis attrahitur ingens, ſed plureis etiam par­
                <lb/>
              ticulas attrahendas habet; adeò vt fiat commenſura­
                <lb/>
              tio inter vim, ac molem, & ex vtraque vtrobique
                <lb/>
              tantum ſit, quantum ad motum ſufficit eodem tem­
                <lb/>
              pore peragendum. </s>
              <s id="id.000530">Id permirum; ſi globi fuerint ex
                <lb/>
              diuerſa materia, vt alter plumbeus, alter ligneus,
                <lb/>
              vix quicquam tardiùs attingi Terram ab vno, quàm
                <lb/>
              ab alio, hoc eſt à ligneo, quàm à plumbeo; quo­
                <lb/>
              niam pari modo fit commenſuratio, dum totidem
                <lb/>
              particulis totidem chordulæ deſtinantur. </s>
              <s id="id.000531">Et eſt nihil­
                <lb/>
              ominùs tantillum, tametſi prope modùm inſenſibile
                <lb/>
              diſcrimen; quòd ob raritatem materiæ majorem,
                <lb/>
              aër ſe non-nihil magis intermiſceat, non nihilque
                <lb/>
              magis ad motum deorsùm reſiſtat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id.000532">XVI. </s>
              <s id="id.000533">Quæres obiter, quid-nam eueniret illi lapi­
                <lb/>
              di, quem aſſumpſi concipi poſſe in ſpatiis illis inani­
                <lb/>
              bus, ſi à quiete exturbatus aliqua vi impelleretur?
                <lb/>
              </s>
              <s id="id.000534">Reſpondeo probabile eſſe, fore, vt æquabiliter, in­
                <lb/>
              deſinenter que moueretur; & lentè quidem, celeriter­
                <lb/>
              ve, proüt ſemel paruus, aut magnus impreſſus foret
                <lb/>
              impetus. </s>
              <s id="id.000535">Argumentum verò deſumo ex æquabilita­
                <lb/>
              te illa motus horizontalis iam expoſita; cùm ille vi­
                <lb/>
              deatur aliunde non deſinere, niſi ex admiſtione mo­
                <lb/>
              tus perpendicularis; adeò vt, quia in illis ſpatiis nul­
                <lb/>
              la eſſet perpendicularis admiſtio, in quamcúmque
                <lb/>
              partem foret motus inceptus, horizontalis inſtar eſ­
                <lb/>
              ſet, & neque acceleraretur, retardareturve, neque </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>