Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
681 379
682 380
683 381
684 382
685 383
686 384
687 385
688 386
689 387
690 388
691 389
692 390
693 391
694 392
695 393
696 394
697 395
698 396
699 397
700 398
701 399
702 400
703 401
704 402
705 403
706 404
707 405
708 406
709 407
710 408
< >
page |< < (390) of 778 > >|
692390VITELLONIS OPTICAE eſt r m y, imago curua. Et quoniam punctum s eſt ultra concauitatem ſpeculi, reſpectu punctil
centri uiſus, & punctum l eſt intra illam cõcauitatem:
palàm quòd punctum l eſt extra ſuperficiem,
in qua eſt linea h s t:
curuitas ergo lineę h s t apparebit uiſui maniſeſtè. Et quia punctũ f cadit in ipſa
ſuperficie ſpeculi pyramidalis concaui extra ſuperficiem circuli b g, & linea t h eſt ultra ſpeculum in
ſuperficie circuli b g:
erit linea l f s altior quàm ſuperficies trigoni l h t: linea ergo l s erit altior dua-
bus lineis l h & h t:
punctũ ergo s, reſpectu uiſus l, eſt altius ꝗ̃ duo puncta h & t. Linea ergo h s t appa
rebit uiſui exiſtẽti in pũcto l cõcaua maxima cõcauitate uiſum reſpiciente.
Et hoc eſt propoſitum.
33. Line æ rect æ uiſæ non æquidiſtantis axi ſpeculi pyramidalis concaui, cuius ſuperficies inci-
dentiæ ſecat axem ſpeculi obliquè, imago uidetur curua, diuerſæ curuitatis ſecundum diuer ſita-
tem ſuiſitus.
Quoniam enim, ut in 31 huius oſtenſum eſt, forma lineæ rectæ incidentis uertici huius ſpeculi
propoſiti obliquè ſuper axem, imaginiem curuam uiſui, ad quem fit reflexio, repræſentat:
& per præ
miſſam proximam patet, quòd linea recta, cuius ſuperficies incidentiæ ſecat axem ſpeculi orthogo
naliter, uidetur mirabilis concauitatis uiſum reſpicientis.
Si ergo inter has diſpoſitiones ſituetur li-
nea recta, cuius ſuperficies incidentiæ, ut hic proponitur, obliquè ſecet axem ſpeculi:
patet quòdi-
mago illius lineę diuerſificabitur ſecundum modos diuerſæ curuitatis:
qui accidunt hinc & inde
lineis ſecundum ambos præmiſſos modos ſituatis, cuius conformis eſt demonſtratio cum præmiſ-
ſis.
Patet ergo propoſitum: nec enim dignum uidimus talibus immorandum, quę ex prædemon-
ſtratis concluſtionibus ſuæ certitudinis ſubſiſtentiam lucidè accipiunt:
unde talia relinquimus ani-
mæ perquirenti.
34. Imago line æ; rectæ exiſtentis in ſuperficie ſpeculũ pyramidale trãs axem ſecante, centro́
uiſus existente in communi ſectione eiuſdem ſuperficiei, & ſuperficiei ſpeculum ſecũdum axem
ſecantis, uidebitur rect a: quando maior: quando æqualis: quando minor reuiſa: ſed ſemper
conuerſum habens ſitum: & quando una: quandoque plures imagines uiſui occurrent. Al-
hazen 56 n 6.
Fiatitem (utin 29 huius) eadem diſpoſitio figuræ, quæ facta eſt in 48 th. 8 huius. Siergo aliquod
punctum commune ambabus ſuperficiebus d a o & d b o, fuerit in axe pyramidis, ut punctum o:
&
825[Figure 825]d g p i t k n z u b e a m l f o q h r ſi duæ lineæ a e & b e fuerint perpendiculares ſuper ſuperficies
contingentes pyramidem ſpeculi:
hoc autem eſt poſsibile, quia li
neę a e & b e ſunt æquales:
poſſunt enim cum axe continere duos
angulos acutos æquales.
Cum ergo hæ duæ lineę fuerint perpen
diculares ſuper illas ſuperficies, & uiſus fuerit in puncto d:
tune
ſuperficies trigoni d e g, in qua ſunt lineæ g e & d e, tranſibit per
totum axem & per centrum uiſus:
& utraque ſuperficies d a o &
d b o erit decliuis ſuper axem ſpeculi:
& communes ipſarum ſe-
ctiones cum ſuperficie conica ſpeculi erunt duę ſectiones oxygo
niæ & formæ trium punctorum, quæ ſunt r, h, q, reflectentur ad
uiſum exiſtentem in pũcto d à puncto ſpeculi, quod eſt b.
Formę
quoque trium punctorum, quæ ſunt m, l, f, refle ctentur ad uiſum
in punctum d à puncto ſpeculi a.
Cum ergo lineæ m l f & r h q fue
rint in aliqua ſuperficie corporis uiſibilis, & uiſus fuerit in pun-
cto d:
tunc, ut ſuprà in 29 huius patuit, linea n u erit imago lineæ
m r:
& linea t k erit imago lineę l h: & linea p i erit imago lineæ
f q:
erit itaque imago lineę m r, quæ eſt linea n u, minor quàm
linea m r:
& imago lineę f q, quæ eſt p i, erit maior quàm linea f q:
& imago lineę l h, quę eſt t k, erit æqualis ipſilineæ l h.
Omnes
quoque iſtę imagines conuerſum habebunt ſitum, reſpectu rerũ,
quarum ipſæ ſunt imagines, uiſu exiſtente in puncto d.
Quòd ſi
uiſus fuerit in puncto o, & lineę n u, t k, & p i, quæ ſunt imagines
linearum m r, l h & f q, uiſu exiſtente in puncto o, fuerint in ſu-
perficiebus corporum uiſibilium:
tunc per eandem præmiſſam
rationem in 29 huius imagines illarum linearum n u, t k, & p i
erunt lineæ m r, l h & f q:
eritq́ue imago lineæ p i, quæ eſt li-
nea f q, minor quàm linea p i:
& imago lineæ t k, quæ eſt linea
l h, erit æqualis ſuæ:
& imago lineæ n u, quæ eſt linea m r,
erit maior ipſa linea n u:
& iſtæ imagines omnes erunt lineæ rectæ: & apparebunt ultra centrum
uiſus, quod eſt in puncto o.
Et ſi imaginentur continuari capita illarum linearum per lineas n t p &
u k i:
eruntloca imaginum illarum linearum lineæ m l f & r h q. Puncta itaque iſtarum imagi-
num, quæ ſunt m, l, f, comprehenduntur ſuper eandem lineam reflexionis, quę eſt a o:
& puncta
r, h, q comprehenduntur ſuper eandem lineam reflexionis, quę eſt b o:
& imago puncti remotio-
ris à uiſu, erit propinquior uiſui, & imago puncti propinquioris uiſui, erit remotior à uiſu.
Con-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index