Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
681 379
682 380
683 381
684 382
685 383
686 384
687 385
688 386
689 387
690 388
691 389
692 390
693 391
694 392
695 393
696 394
697 395
698 396
699 397
700 398
701 399
702 400
703 401
704 402
705 403
706 404
707 405
708 406
709 407
710 408
< >
page |< < (398) of 778 > >|
700398VITELLONIS OPTICAE æquidiſtans lineæ q b, qui ſſt h t. Erit ergo angulus incidentiæ, qui eſt h t s, ęqualis angulo reflexio-
nis:
ſed angulus h t s æqualis eſt angulo q b t per 29 p 1, & angulus q b t eſt per 5 p 1 æqualis angulo
q t b:
ideo quòd latera q b & q t ſunt æqualia per definitionem circuli: erit ergo angulus refle-
xionis æqualis angulo q b t:
ergo linea reflexionis æqualis erit lineæ q b per 6 p 1: ſecundum li-
neam ergo q t fit reflexio.
Incidens ergo radius in punctum b, & reflexus à puncto t, concurrunt
in puncto q:
quia à puncto t aliam lineam æqualem lineæ q b, continentem cum linea b t angu-
lum æqualem angulo q b t duci eſt impoſsibile.
Similiter etiam angulus incidentiæ, qui eſt k d s,
æqualis eſt angulo reflexionis:
ſed & idem eſt æqualis angulo q b d ſecundum præmiſſum mo-
dum deducendo ex 29 p 1:
ergo angulus q b d & angulus reflexionis radij k d incidentis ſunt æ-
quales:
ergo ſecundum lineam q d fit reflexio. Similiter etiam eſt & in alijs demonftrandum. Pa-
tet ergo quòd omnes radij incidentes in puncta ſectionum factarum per latera triangulorum pro-
ductorum à puncto b uerſus axem q s reflectuntur ad punctum unum, qui eſt centrum accepti
circuli.
Et quia ſectiones illæ fieri poſſunt quaſi infinitæ ab una linea ſic ordinata in ſectore, ad u-
num punctum mathematicum fiunt aggregationes radiorum quaſi infinitæ.
Hoc ergo demonſtra-
to patet quòd omnes radij incidentes punctis b, t, d, e, f, l reflectuntur ad unum punctum, qui eſt
q.
Et ſi portiunculæ præeminentes auferantur, regulabunt termini t d & e f interiacentes lineas,
ita quòd reflexio ab illis facta, non multùm diſtabιt à puncto reflexionis, qui eſt q:
eritq́; aggrega-
tio omnium radiorum totali lineæ b l incidentium ad unum punctum ſenſibilem naturalem, in
circuitu puncti q.
Hæc ergo linea b l motu ſuo ſuperficiem ſectionis præaſſumptæ ſuperius pyra-
midis limando & cauando producet:
à qua tota fiet reflexio ad punctum unum naturalem, ut in-
ferius docebitur.
Patet ergo propoſitum: faciunt enim iſti trianguli motu ſuo pyramides ſe in-
terſecantes.
39. Siſectionem parabolam linea recta contingat, & à puncto contactus ducatur recta
perpendiculariter ſuper diametrum ſectionis productam ad concurſum cum contingente: erit
pars diametri interiacens perpendicularem & peripheriam ſectionis æqualis parti interiacen
tiſectionem & contingentem.
Sit ſectio parabola, cuius nomen prius libro primo in commento propoſitionis 98 expoſuimus:
quæ ſit l a g, cuius latus rectum ſit l g:
& dia
meter a d:
contingatq́; hác ſectionẽ in pun
cto b linea recta:
quæ ſit h b k: concur-
ratq́;
diamcter: quæ ſit d a, producta ex-
tra ſectionem cum linea contingente, quæ
eſt h b k, in puncto h:
& à puncto contin-
834[Figure 834]h o b z k g d l gentiæ, quod eſt b, ducatur per 12 p 1 linea
perpendicularis ſuper diametrum a d, ſe-
cans ipſam in puncto z:
& ſit b z. Dico
quòd linea z a pars diametri interiacens
punctum ſectionis perpendicularis b z, &
peripheriam ſectionis, quæ eſt l a g, eſt
æqualis lineæ a h, parti eductæ diametri,
quæ interiacet punctum h, quod eſt pun-
ctum concurſus diametri cum linea con-
tingente, quæ eſt h b k, & pũctum a, quod
eſt terminus diametri, cadens in ipſam pe-
ripheriam ſectionis.
Et hoc uniuerſale eſt:
etiam ſi linea recta ſectionem contingat in puncto g.
Hoc autem demonſtratum eſt ab Apollonio
Pergæo in libro de Conicis elementis:
& hic utemur ipſo, ut demonſtrato.
40. Omne quadr atum lineæ perpendicularis ductæ ab aliquo puncto ſectionis parabolæ ſu-
per diametrum ſectionis, est æquale rectangulo contento ſub parte diametri interiacente illam
perpendicularem & peripheriam ſectionis, & ſub latere recto ipſius ſectionis.
Verbi gratia: ſit, ut in præmiſſa, ſectio parabola, quæſit l a g: cuius latus rectum ſit l g, & eius
diameter ſit a d:
& à puncto aliquo ſectionis, quod ſit b, ducatur ſuper diametrum ſectionis, quæ
eſt a d, perpendicularis b z.
Dico quòd quadratum lineæ perpendicularis, quæ b z, eſt æquale
ei rectangulo, quod fit ex ductu lineæ z a, quæ eſt pars diametri a d, interiacens ipſam perpen di-
cularem b z, & peripheriam ſectionis, in lineam l g, quæ eſt latus rectum ipſius ſectionis.
Eſt er-
go per 17 p 6 proportio lineæ l g ad lineam z b, ſicut ipſius z b ad lineam z a.
Hoc autem ſimili-
ter demonſtratum eſt ab Apollonio Pergæo in libro de Conicis elementis:
& nos ipſoutemur, ut
demõſtrato.
Hæc uerò duo theoremata cum alijs Apollonij theorematibus in principio librinon
connumerauimus:
quia ſolùm illis indigemus ad theorema ſubſequens explicandum, & in nul-
lo aliorum theorematum totius huius libri.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index