Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
681 379
682 380
683 381
684 382
685 383
686 384
687 385
688 386
689 387
690 388
691 389
692 390
693 391
694 392
695 393
696 394
697 395
698 396
699 397
700 398
701 399
702 400
703 401
704 402
705 403
706 404
707 405
708 406
709 407
710 408
< >
page |< < (400) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1785" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s46865" xml:space="preserve">
              <pb o="400" file="0702" n="702" rhead="VITELLONIS OPTICAE"/>
            quadrato lineæ e b:</s>
            <s xml:id="echoid-s46866" xml:space="preserve"> ergo linea e h eſt æqualis lineæ b e:</s>
            <s xml:id="echoid-s46867" xml:space="preserve"> ergo, ut prius per 5 p 1 anguli e b h & e h b
              <lb/>
            ſunt æquales.</s>
            <s xml:id="echoid-s46868" xml:space="preserve"> Et quoniam linea t b æquidiſtat lineæ a d:</s>
            <s xml:id="echoid-s46869" xml:space="preserve"> patet per 29 p 1 quoniam angulus t b k
              <lb/>
            eſt æqualis angulo e b h.</s>
            <s xml:id="echoid-s46870" xml:space="preserve"> Et ſimiliter demonſtrandum de omni linea incidente ipſi ſectioni, cum
              <lb/>
            angulus b e h eſt rectus:</s>
            <s xml:id="echoid-s46871" xml:space="preserve"> & illud eſt, quod proponebatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s46872" xml:space="preserve"> Siuerò angulus b e h ſit obtuſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s46873" xml:space="preserve"> dico
              <lb/>
            quod adhuc angulus t b k eſt æqualis angu-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0702-01" xlink:href="fig-0702-01a" number="837">
                <variables xml:id="echoid-variables814" xml:space="preserve">h m a b e z k g d l t</variables>
              </figure>
            lo e b h.</s>
            <s xml:id="echoid-s46874" xml:space="preserve"> Ducatur enim linea perpendicula-
              <lb/>
            ris, quæ ſit b z à puncto b ipſius ſectionis, cui
              <lb/>
            incidit linea æquidiſtans diametro a d, quæ
              <lb/>
            eſt t b:</s>
            <s xml:id="echoid-s46875" xml:space="preserve"> illa quoque perpendicularis ſuper dia
              <lb/>
            metrum a d ſit b z:</s>
            <s xml:id="echoid-s46876" xml:space="preserve"> cadetq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s46877" xml:space="preserve"> hæc perpendicu-
              <lb/>
            laris b z inter puncta diametri, quæ ſunt d &
              <lb/>
            e:</s>
            <s xml:id="echoid-s46878" xml:space="preserve"> aliàs enim duo anguli unius trigoni b e z
              <lb/>
            fierent maiores duobus rectis:</s>
            <s xml:id="echoid-s46879" xml:space="preserve"> quoniam uno
              <lb/>
            exiſtente recto, qui b z e, angulus b e z eſſet
              <lb/>
            obtuſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s46880" xml:space="preserve"> quod eſt impoſsibile:</s>
            <s xml:id="echoid-s46881" xml:space="preserve"> cadit ergo pun
              <lb/>
            ctum zinter puncta e & d:</s>
            <s xml:id="echoid-s46882" xml:space="preserve"> linea ergo a z eſt
              <lb/>
            maior quàm linea a e.</s>
            <s xml:id="echoid-s46883" xml:space="preserve"> Et quoniam linea h b k
              <lb/>
            contingit ſectionem, & linea b z eſt perpen-
              <lb/>
            dicularis ſuper diametrum a d:</s>
            <s xml:id="echoid-s46884" xml:space="preserve"> erit per 39 hu
              <lb/>
            ius linea a z æqualis lineæ a h:</s>
            <s xml:id="echoid-s46885" xml:space="preserve"> ergo linea h a
              <lb/>
            eſt maior quàm linea a e:</s>
            <s xml:id="echoid-s46886" xml:space="preserve"> ſiat per 3 p 1 linea a m
              <lb/>
            æqualis lineæ a e:</s>
            <s xml:id="echoid-s46887" xml:space="preserve"> remanet ergo linea h m æ-
              <lb/>
            qualis lineę z e:</s>
            <s xml:id="echoid-s46888" xml:space="preserve"> linea ergo e m addita utrobi-
              <lb/>
            que, erit linea z m æqualis lineæ h e:</s>
            <s xml:id="echoid-s46889" xml:space="preserve"> quadra-
              <lb/>
            tum ergo lineę z m eſt æquale quadrato lineę
              <lb/>
            e h.</s>
            <s xml:id="echoid-s46890" xml:space="preserve"> Quia itaque linea z a eſt diuiſa in puncto
              <lb/>
            e, & ei eſt adiecta æqualis uni diuidentium, quę eſt m a, æqualis ipſi a e:</s>
            <s xml:id="echoid-s46891" xml:space="preserve"> patet per 8 p 2 quòd illud,
              <lb/>
            quod fit ex ductu lineę z a in lineam a m, uel in eius æqualem lineam a e quater, cum quadrato li-
              <lb/>
            neæ z e, eſt æquale quadrato lineę z m, uel lineę e h, quę ſunt æquales:</s>
            <s xml:id="echoid-s46892" xml:space="preserve"> ſed illud, quod fit ex ductu
              <lb/>
            lineę z a in lineam a e quater, ut patet ex pręmiſsis, eſt æquale ei, quod fit ex ductu lineę a z in li-
              <lb/>
            neam l g per 1 p 2 uel per 1 p 6:</s>
            <s xml:id="echoid-s46893" xml:space="preserve"> quoniam linea a e eſt æqualis quartę parti lineę l g ex hypotheſi.</s>
            <s xml:id="echoid-s46894" xml:space="preserve"> Il-
              <lb/>
            lud ergo, quod fit ex ductu lineę a z in lineam l g, cum quadrato lineę z e, eſt æquale quadrato li-
              <lb/>
            neę e h:</s>
            <s xml:id="echoid-s46895" xml:space="preserve"> ſed illud, quod fit ex ductu lineę z a in lineam l g eſt æquale quadrato lineę b z per præ-
              <lb/>
            cedentem:</s>
            <s xml:id="echoid-s46896" xml:space="preserve"> quoniam linea b z eſt perpendicularis ſuper diametrum a d:</s>
            <s xml:id="echoid-s46897" xml:space="preserve"> quadratum uerò lineę b e
              <lb/>
            per 47 p 1 eſt ęquale quadratis ambarum linearum b z & e z.</s>
            <s xml:id="echoid-s46898" xml:space="preserve"> Patet ergo quòd quadratum lineę b e
              <lb/>
            eſt ęquale quadrato lineę e h:</s>
            <s xml:id="echoid-s46899" xml:space="preserve"> ergo linea e b eſt ęqualis lineæ e h:</s>
            <s xml:id="echoid-s46900" xml:space="preserve"> ergo per 5 p 1 anguli e b h & a h b
              <lb/>
            ſunt ęquales:</s>
            <s xml:id="echoid-s46901" xml:space="preserve"> ſed, ut prius, lineę t b & d h ſunt æquidiſtantes:</s>
            <s xml:id="echoid-s46902" xml:space="preserve"> angulus ergo t b k per 29 p 1 eſt æqua-
              <lb/>
            lis angulo d h b:</s>
            <s xml:id="echoid-s46903" xml:space="preserve"> ergo & angulus e b h.</s>
            <s xml:id="echoid-s46904" xml:space="preserve"> Et ſimiliter demonſtrandum in omnilinea incidente ſectio-
              <lb/>
            ni æquidiſtanter diametro a d, cum angulus b e h eſt obtuſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s46905" xml:space="preserve"> Patet itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s46906" xml:space="preserve"> generaliter propoſitum.</s>
            <s xml:id="echoid-s46907" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Nam omnis linea incidens peripherię ſectionis ęquidiſtanter diametro, & alia linea, quę ab illo eo-
              <lb/>
            dem puncto ducitur ad punctum abſcindens à diametro ex parte peripherię ſectionis partẽ, æqua-
              <lb/>
            lem quartæ partilateris recti ipſius ſectionis, cum linea ſectionem in illo puncto contingente con-
              <lb/>
            tinent angulos ęquales.</s>
            <s xml:id="echoid-s46908" xml:space="preserve"> Ethoc proponebatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s46909" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1787" type="section" level="0" n="0">
          <figure number="838">
            <variables xml:id="echoid-variables815" xml:space="preserve">l a b h k e g t d z</variables>
          </figure>
          <head xml:id="echoid-head1322" xml:space="preserve" style="it">42. In omni ſuperficie concaua conca-
            <lb/>
          uitatis ſectionis parabolæ, ſiab extremi- tate axis contingentis ſectionem abſcin- datur pars æqualis quartæ lateris recti ipſius parabolæ: omnis linea æquidiſtan- ter axi incidens illi ſuperficiei, & linea à puncto incidentiæ ad punctum ſignatũ in axe producta, cũ linea in illo pũcto ſu- քficiẽ cõtingẽte cõtinẽt angulos æquales.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s46910" xml:space="preserve">Sit ſuperficies concaua concauitate ſe-
              <lb/>
            ctionis parabolę, cuius uertex ſit pũctũ a:</s>
            <s xml:id="echoid-s46911" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & hęc eſt ſuperficies illa, quã motu ſuo cir-
              <lb/>
            ca axẽ fixũ efficit ipſa parabola per 117 th.</s>
            <s xml:id="echoid-s46912" xml:space="preserve"> 1
              <lb/>
            huius.</s>
            <s xml:id="echoid-s46913" xml:space="preserve"> Et quoniã, utibidẽ patuit, huius ſu-
              <lb/>
            perficiei baſis eſt circulus, quẽ circa pũctũ
              <lb/>
            d motu ſuo deſcribit linea g d:</s>
            <s xml:id="echoid-s46914" xml:space="preserve"> ſit ille circu-
              <lb/>
            lus g e z:</s>
            <s xml:id="echoid-s46915" xml:space="preserve"> & ſit huius ſuքficiei concauę axis
              <lb/>
            linea a d, quę fuit prius diameter ſectionis
              <lb/>
            parabolę:</s>
            <s xml:id="echoid-s46916" xml:space="preserve"> & ab extremitate axis à puncto ſcilicet a abſcin datur ab axe linea a h ęqualis quartę partl
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>