Cardano, Geronimo - Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Scan	Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90

Co^{m}.

Sit graue a b c alligatum funibus in d ef, dico,

68[Figure 68]
quòd facilius trahetur per fe quàm c b & e b, quàm
d a, quia ſi debet trahi ex a uel b, aut cadet, aut uis ex
a & b communicabitur c, igitur erit minor quàm in
c, & hoc naturaliter. Mathematica autem ratione quoniam ex a tra
hetur c, quaſi per lineam d c: at attractio recta eſt ualidior obliqua
igitur attractio c per d eſt debilior, quàm per f. Rurſus ſi e trahitur
per d cùm a peruenerit in d, erit perinde ac, ſi attractum eſſet per li
neam c d, ſed linea c d mouet duobus motibus, uno ad ſuperiora, al

tero ad latus, ergo lentius ad f per d c quàm f c, quod erat demon
ſtrandum.

Per 59. buius.

Propoſitio ſexageſima quarta.

Omne mobile quanto latius tanto tardius mouetur in plano.

Co^{m}.

Demonſtratum eſt ſuperius quòd ſi mobile ſit ſphęricum, & tan

gat planum in puncto, quòd mouetur per quancunque uim aptam
diuidere medium. Quia ergo ſi tangat in puncto facillime moue
tur, ſi in linea paulò difficilius, ſi per ſuperficiem adhuc difficilius,
igitur cum fiat attritio in motu quanto latius eſt mobile eo diffici
lius mouetur. Sit ergo mobile a b, quod moueatur uerſus c, & quia
pars b ſeu dimidium mouetur iuxta rationem me

69[Figure 69]
dietatis, & pars a eodem modo, ergo conduplicata
difficultate, quia medietas b impedit medietatem, a
quanto latius eſt, & longius a b, tanto difficilius

mouetur. Et hoc intelligitur de corporibus ualde
latis propter dicta ſuperius.

Propoſ. 40.

Propoſ. 62

Propoſitio ſexageſima quinta.

Proportionem duorum mobilium inter ſe cum auxilio medij
inuenire.

Co^{m}.

Graue deſcendit naturaliter quatuor cauſis: prima eſt ponderis
magnitudo, unde quod grauius eſt celerius deſcendit. Secundò ob
paruam medij repugnantiam, ideo quanto medium eſt rarius &
mobile tenuius, tanto celerius deſcendit: contrà uerò tardius. Ter
tiò ob impetum aëris ſub ſequentis: & ideo mobile quòd ex eadem

materia conſtat, ſemper deſcendit parte acutiore ſuprapoſita, ne aër
cogatur celerius ferri: & quanto diutius deſcendit, tanto magis in
tenditur motus, at que augetur, ut ſuprà de claratum eſt. Quarta cauſa
eſt, quod non impediatur ab aëre tranſuerſim moto, et à latere: ideo
leuia mobilia & magna non ſolum lentius deſcendunt, quoniam

paruam uim habeant, & magnam repugnantiam, ſed quia tranſuer

ſim impulſa minus mouentur motu recto, ut ſupra uiſum eſt.

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90

Scan	Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90

Scan	Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90