Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
54
"/>
ſophiam diuinam, & ſapientiam. </
s
>
<
s
>Nam quid ad perſpicuitatem ſubiecti pertinet, notiſsimum eſt,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg499
"/>
<
lb
/>
quippe ens quod ab omnibus noſcitur, nihil ſeipſo notius habet. </
s
>
<
s
>Idem quoque ſimplicius quàm
<
lb
/>
ſubiecta cęterarum facultatum; cum ſit ens vniuersè ad nullam certam rem applicatum ſine ap
<
lb
/>
poſitione aliqua: quod verò ſubiicitur cæteris ſit aut ens mobile, aut quantum. </
s
>
<
s
>Prætereà diuina
<
lb
/>
philoſophia cauſsis vtitur, atque illis omnium primis, vnde cætera omnia impetrarunt quòd
<
lb
/>
ſint; itaque ſunt omnium maximè. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
eæq́ue
">eæque</
expan
>
ſicut omnium primæ natura, ſic etiam natura no
<
lb
/>
tiſsimæ: idcirco eſt maximè ſcientia & ob id maximè docere poteſt. </
s
>
<
s
>eadem quoque, cùm ſum
<
lb
/>
mum finem ſpectet cęteris præferenda, quòd ad eas ſe habet vt Architecton, reliquas vt mini
<
lb
/>
ſtras reſpiciens, quod olim à nobis expoſitum eſt. </
s
>
<
s
>nec parcat dicto; ſed omnibus pręcipiat, &
<
lb
/>
cęteras regat, quo facilius perducantur in contemplationem primi entis, vnde etiam prima phi
<
lb
/>
loſophia nominatur. </
s
>
<
s
>Siquo ipſi deeſt conditio perſpicuitatis, illa eſt, quia non accipit nota no
<
lb
/>
bis ſed natura nota. </
s
>
<
s
>Quapropter etſi ordine naturæ ſuperat reliquas ſcientias ordine tamen do
<
lb
/>
ctrinæ poſtponenda eſt. </
s
>
<
s
>Phyſicę proxima ſenſui perſequitur & familiaria nobis, ſed illa poſte
<
lb
/>
riora natura ſunt: neque enim de primo fine ſermonem facere poteſt,
<
expan
abbr
="
ſolumq́ue
">ſolumque</
expan
>
illi ipſum at
<
lb
/>
tingere ſufficit, nihil habens quod de eo diligenter tractare poſsit. </
s
>
<
s
>Itaque non prima philoſo
<
lb
/>
phia; ſed ſecunda iure optimo cenſetur. </
s
>
<
s
>At verò proximè pendet à prima, vt niſi hęc ſit, naturalis
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg500
"/>
<
lb
/>
prima & ſola reputari deberet, quemadmodum eam illi perhibebant, qui vltra ens ſenſile nullum
<
lb
/>
aliud noſſent, & mathematicen ſcientiæ nomine non dignarentur. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Nos quid de mathematicis
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg501
"/>
<
lb
/>
decernendum ſit poſteà videbimus. </
s
>
<
s
>Interim illud ſilentio non videtur inuoluendum, vtpotè,
<
lb
/>
non alienum à conſilio noſtro, Sit'ne futura prima phyſice, ſi diuina tollatur. </
s
>
<
s
>id aſſerit Ariſtote
<
lb
/>
les. </
s
>
<
s
>Scotiſtę cauſſam afferunt; quia ſola philoſophia naturalis de ſubſtantia differeret, quę prima
<
lb
/>
eſt omnium entium. </
s
>
<
s
>ſiquidem ſublata ſubſtantia quæ ſecreta eſt à materia, abſtractionis ratio de
<
lb
/>
medio tolleretur in qua poſita eſt prima philoſophia: ſuperſtes enim foret ſola ſubſtantia na
<
lb
/>
turalis quæ abſtrahi non poteſt. </
s
>
<
s
>Alij contrà etſi phyſicen primam eſſe fatentur, diuina ſublata
<
lb
/>
philoſophia, rationem tamen Scotiſtarum non recipiunt & primam non origine phyſicen eſſe
<
lb
/>
futuram defendunt, ſed dignitate ſolùm atque præſtantia. </
s
>
<
s
>Nam contra id quod accipiunt Sco
<
lb
/>
tiſtæ, nullam rationem abſtractionis ſupereſſe, opponunt multa. </
s
>
<
s
>Tùm quia ſuperſtes eſſet aliqua
<
lb
/>
vis abſtractionis quæ ad res naturales & mathematicas generatim pertineret, cuius explicatio fo
<
lb
/>
ret muneris primi philoſophi. </
s
>
<
s
>Tùm etiam quia multa ſuperſunt à primo philoſopho conſide
<
lb
/>
randa quæ abſtractione illa non continentur quam Deo
<
expan
abbr
="
mentibusq́
">mentibusque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſeparatis attribuimus. </
s
>
<
s
>Non
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg502
"/>
<
lb
/>
igitur erit origine prior ſcientia naturalis; ſed ſi fortè, præſtantior. </
s
>
<
s
>& certè ita erit, inquiunt, quia
<
lb
/>
ſola ſpectabit ſubſtantiam ſimpliciter: cùm cęteroqui mathematicæ quantum conſiderent. </
s
>
<
s
>Quòd
<
lb
/>
ſi videatur item requiri tractatio communium illorum attributorum & vt ſolet dici, tranſcenden
<
lb
/>
tium, adhuc philoſophia naturalis erit natura præponenda, quia cùm pauca admodum ea ſint
<
lb
/>
quæ abſtrahi queant, ſcientiam ſeparatam non efficient, ſed vt partes vni ex his ſcientiis adiun
<
lb
/>
gentur. </
s
>
<
s
>& ſicut in mathematicis aliqua, tametſi magnitudini
<
expan
abbr
="
numeroq́
">numeroque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>conuenientia communi
<
lb
/>
ter, non idcirco ſeorſum tractantur, ſed vel in geometria, vel in arithmetica traduntur, idem quo
<
lb
/>
que iudicium de naturali ſcientia fiet. </
s
>
<
s
>Quantum ſanè attinet ad Scotiſtas, hæc aduerſus illos for
<
lb
/>
taſſe plurimum valent, contra nos non item qui ens non vniuocum ponimus,
<
expan
abbr
="
quiq́ue
">quique</
expan
>
numerum
<
lb
/>
& magnitudinem vniuocè volumus eſſe quantitates & planè nouimus Euclideum progreſſum
<
lb
/>
ab Ariſtotele notatum, qui non vniuersè concluderet,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
cùm tamen ratio vniuersè concludendi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg503
"/>
<
lb
/>
ſuppeteret; & ab Alexandro deſignationes illas pſeudographos habitas. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Nec id prohiberet,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg504
"/>
<
lb
/>
quominus eſſet alia ſcientia ad quam earum rerum tractatio pertineret, tametſi paucæ forent,
<
lb
/>
quia ſcientiæ non ex rerum magnitudine, ſed fine, vſu, & modo diſtinguuntur: nec tollit quomi
<
lb
/>
nus ſit ars ludendi ſcacchis à cęteris ſeparata, quamuis paucis admodum verbis
<
expan
abbr
="
cõprehendatur
">comprehendatur</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg505
"/>
<
lb
/>
Sed hoc miſſo ſpectemus argumenta oppoſita. </
s
>
<
s
>Profectò niſi ſit aliqua ſubſtantia ſeparata, neſcio
<
lb
/>
futura'ne ſit aliqua ſcientia de communibus rei naturali & mathematicæ, quia reipſa eadem eſt
<
lb
/>
magnitudo naturalis: nec vlla communis ſcientia neceſſaria foret. </
s
>
<
s
>Ac ſi rectè rem animaduertas,
<
lb
/>
omnis tranſcendentia (ſic enim notionem nouam nouo nomine appellare mihi liceat) naſcitur
<
lb
/>
ex affinitate & pendentia quæ inter ſubſtantias naturales & ſeparatas intercedit. </
s
>
<
s
>his ergo ſubſtan
<
lb
/>
tiis de medio ſublatis pendentia, & ſubinde tranſcendentis ratio tolleretur. </
s
>
<
s
>Adde quòd ſiqua fo
<
lb
/>
ret ſcientia de traſcendentibus illis eſſet natura poſterior, vt oſtendemus qua de illorum vi diſſe
<
lb
/>
retur, aut ad ſummum prior ſecundum rationem. </
s
>
<
s
>itaque adhuc phyſica & origine & natura an
<
lb
/>
teiret. </
s
>
<
s
>Ergo ſi ſubſtantiæ ſeparatæ non eſſent; nec philoſophia diuina; prima omnium foret na
<
lb
/>
turalis. </
s
>
<
s
>Mathematicæ cùm ex notis nobis, & natura ſimul efficiant id quod cupiunt, ſic cęteris
<
lb
/>
demonſtrationis perſpicuitate præponentur, nam vis rerum quas ipſæ tractant, non eſt
<
expan
abbr
="
admodũ
">admodum</
expan
>
<
lb
/>
nobilis; quippe quòd ſint accidentia, ideſt habeat rationem ſubſtantiæ quatenus ſubiicitur, & de
<
lb
/>
terminatur quanto;
<
expan
abbr
="
eaq́
">eaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>conſiderentur longè ſecus atque in natura exiſtant; vſque adeò vt non
<
lb
/>
nullis non naturæ, ſed mentis opera eſſe credatur. </
s
>
<
s
>Attamen nonnullarum rerum ingenium tale </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>