Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Page concordance

< >
Scan Original
71 47
72 48
73 49
74 50
75 51
76 52
77 53
78 54
79 55
80 56
81 57
82 58
83 59
84 60
85 61
86 62
87 63
88 64
89 65
90 66
91 67
92 68
93 69
94 70
95 71
96 72
97 71
98 72
99 73
100 74
< >
page |< < (50) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div96" type="section" level="1" n="64">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5032" xml:space="preserve">
              <pb o="50" file="0070" n="74" rhead="De Mundi Fabrica"/>
            oriatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s5033" xml:space="preserve">hoc autem euidens ſignum eſt à Luna effici: </s>
            <s xml:id="echoid-s5034" xml:space="preserve">qua quidem certiſſima experientia inducti veteres om-
              <lb/>
            nes ſcriptores cauſam huius in Lunam retulerunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5035" xml:space="preserve">vt primus omnium Ariſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5036" xml:space="preserve">loco citato, Poſſidonius, deinde
              <lb/>
            Strabo, Pompon@us Mela, Plinius, Solinus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5037" xml:space="preserve">alij complures ſenſerunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5038" xml:space="preserve">Lunam videlicet eam habere vim in
              <lb/>
            mare, vt eius pars quæ Lunæ ſupponitur, necnon ea quæ huic oppoſita eſt, quamuis tota terra interponatur,
              <lb/>
            æſtuet, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5039" xml:space="preserve">vrgeat ac proinde fluxum eſſiciat; </s>
            <s xml:id="echoid-s5040" xml:space="preserve">vnde & </s>
            <s xml:id="echoid-s5041" xml:space="preserve">alij duo refluxus ſequantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5042" xml:space="preserve">vbi notandum eſt æſtum illũ
              <lb/>
            antipodum eſſe ſemper altero minorem. </s>
            <s xml:id="echoid-s5043" xml:space="preserve">ſed hæc melius ex figura percipientur, vbi infra Lunam vides tu-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0070-01" xlink:href="fig-0070-01a" number="42">
                <image file="0070-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0070-01"/>
              </figure>
            morem, A. </s>
            <s xml:id="echoid-s5044" xml:space="preserve">pariter in par-
              <lb/>
            te aduerſa tumorem B. </s>
            <s xml:id="echoid-s5045" xml:space="preserve">ali-
              <lb/>
            quanto minorem: </s>
            <s xml:id="echoid-s5046" xml:space="preserve">ex qui-
              <lb/>
            bus fiunt duo fluxus ad lito-
              <lb/>
            ra. </s>
            <s xml:id="echoid-s5047" xml:space="preserve">in alijs vero duobus ter
              <lb/>
            ræ lateribus C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s5048" xml:space="preserve">quæ Lu-
              <lb/>
            na radijs nulla impetere
              <lb/>
            poteſt, ſed tan@ummodo
              <lb/>
            leuiter tangere, nulli fiunt
              <lb/>
            tumores, ſed potius ob æ-
              <lb/>
            ſtus ceſſationem fit refrige
              <lb/>
            ratio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5049" xml:space="preserve">perinde ſubſiden-
              <lb/>
            tia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5050" xml:space="preserve">decliuitas, vnde ſe-
              <lb/>
            quitur aquas ad ea reflue-
              <lb/>
            re, fierique duos refluxus
              <lb/>
            C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s5051" xml:space="preserve">ita vt in vniuerſo ma-
              <lb/>
            ri ſint ſemper hi quatuor
              <lb/>
            effectus, qui ſimul cum Lu-
              <lb/>
            na, teſte experientia, circa
              <lb/>
            terram circumaguntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5052" xml:space="preserve">ſic
              <lb/>
            quando Luna, quæ in figu-
              <lb/>
            ra eſt in parte auſtrali ve-
              <lb/>
            nietad occidẽtem E. </s>
            <s xml:id="echoid-s5053" xml:space="preserve">eam
              <lb/>
            fluxus A. </s>
            <s xml:id="echoid-s5054" xml:space="preserve">ſubſequetur, erit-
              <lb/>
            que vbi modo eſt D. </s>
            <s xml:id="echoid-s5055" xml:space="preserve">pari-
              <lb/>
            ter fluxus B. </s>
            <s xml:id="echoid-s5056" xml:space="preserve">promouebitur
              <lb/>
            ad C. </s>
            <s xml:id="echoid-s5057" xml:space="preserve">refluxus vero C. </s>
            <s xml:id="echoid-s5058" xml:space="preserve">ve-
              <lb/>
            niet ad A. </s>
            <s xml:id="echoid-s5059" xml:space="preserve">ſicque ſpatio 25.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5060" xml:space="preserve">horarũ abſoluetur perio-
              <lb/>
            dus quæ conſequentia ad
              <lb/>
            Lunam perpetua, manife-
              <lb/>
            ſtum facit, hunc fluxum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5061" xml:space="preserve">
              <lb/>
            refluxum non aliunde, quã
              <lb/>
            ab ea, manare: </s>
            <s xml:id="echoid-s5062" xml:space="preserve">præſertim
              <lb/>
            cum certò videamus, quod quanto Luna tardius quotidie reuertitur, tanto etiam hi effectus tardius cum ea re-
              <lb/>
            ſtituuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5063" xml:space="preserve">Sed præſtat audire Poſſidonium apud Strabonem ſic loquentem: </s>
            <s xml:id="echoid-s5064" xml:space="preserve">Oceani vero motus ſyderis ſu-
              <lb/>
            bit circui tum, quemdam quidem diurnum, quemdam menſtruum, quemdam annuum, vt Lunę etiam contin-
              <lb/>
            git. </s>
            <s xml:id="echoid-s5065" xml:space="preserve">quo enim tempore iſta horizontem aſcendit, mare terram aſcendere incipit, ſenſu teſte, quouſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5066" xml:space="preserve">ad cæli
              <lb/>
            medium Luna conſcenderit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5067" xml:space="preserve">vbi vero declinare ſydus ipſum cæperit, ſenſim rurſus a terra pelagus ad mediũ
              <lb/>
            mare relabitur, donec ad occidentis punctum Luna deſcenderit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5068" xml:space="preserve">poſtea rurſus mare aſcendit, quouſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5069" xml:space="preserve">ſub tel-
              <lb/>
            lurem in medio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5070" xml:space="preserve">imo cæli ſit Luna; </s>
            <s xml:id="echoid-s5071" xml:space="preserve">deinde mare à litore ad medium maris regredi, quoad iterum Luna ad
              <lb/>
            orientem procedat, ac eleuetur, rurſuſque mare terras influat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5072" xml:space="preserve">poſtea explicat qua ratione alijs etiam motibus
              <lb/>
            menſtruo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5073" xml:space="preserve">annuo, Luna mare percellat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5074" xml:space="preserve">Eadem habens Plinius ac veteres omnes: </s>
            <s xml:id="echoid-s5075" xml:space="preserve">vnde mirum ſit, curè re-
              <lb/>
            centioribus nonnulli, contra veterum omnium ſententiam, necnon contra quotidianam experientiam, nulla
              <lb/>
            euidenti ratione aut experiẽtia nixi, hanc maris affectionem a Luna minimè procedere auſi ſint aſſerere. </s>
            <s xml:id="echoid-s5076" xml:space="preserve">Ve-
              <lb/>
            rum ipſi duabus de cauſis id negarunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s5077" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5078" xml:space="preserve">Prima eſt quod vario modo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5079" xml:space="preserve">tempore in diuerſis maribus hæc accidant: </s>
            <s xml:id="echoid-s5080" xml:space="preserve">imo in aliquibus nihil horum
              <lb/>
            appareat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5081" xml:space="preserve">huic reſpondendum eſt, id ex varia marium diſpoſitione, tum etiam vario ſitu quo Lunã reſpiciunt
              <lb/>
            prouenire. </s>
            <s xml:id="echoid-s5082" xml:space="preserve">hac ratione videmus in toto terrarum orbe, varijs modis varijſque temporibus effici dies, ac no-
              <lb/>
            ctes, æſtatem, ac hyemem, cum tamen certum ſit Solem iſta omnia efficere. </s>
            <s xml:id="echoid-s5083" xml:space="preserve">ſed melius etiam occurre-
              <lb/>
            mus ex certa experientia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5084" xml:space="preserve">regulis artis nauticæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s5085" xml:space="preserve">nam libri nautici ſine vlla dubitatione Lunæ hæc omnia
              <lb/>
            aſcribunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5086" xml:space="preserve">tradunt enim quaſdam regulas, eas tamen pro varijs maribus varias, quibus per ætatem Lunæ ſitũ-
              <lb/>
            que ipſius ſupra horizontem illius maris certo certius horam fluxus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5087" xml:space="preserve">refluxus, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5088" xml:space="preserve">etiam eorum magnitu-
              <lb/>
            dinem prædicunt, huiuſmodi lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s5089" xml:space="preserve">vidi Auguſtino Cæſareo authore, ſed manu ſcriptum. </s>
            <s xml:id="echoid-s5090" xml:space="preserve">quod ſi hi effectus à
              <lb/>
            Luna non penderent, nulla ratione regulæ illę adeo infallibiles conſtrui potuiſſent, quibus per Lunæ ætatem
              <lb/>
            ac ſitum, eos tuto diuinare poſſent.</s>
            <s xml:id="echoid-s5091" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5092" xml:space="preserve">Præterea quærunt, qua nam ratione à Luna effici poſſit tumor ille B. </s>
            <s xml:id="echoid-s5093" xml:space="preserve">ad partes auerſas, cum tota terræ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>