Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15C22" level="3" n="1" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N17509" level="4" n="7" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N17642">
                  <s xml:id="N1764F" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Primi tractatus" file="0075" n="75"/>
                  ſione: et moueatur per illud potentia vt .8. nõ va-
                    <lb/>
                  riata. </s>
                  <s xml:id="N1765F" xml:space="preserve">ſecundum vero per quod mouetur alia po-
                    <lb/>
                  tentia vt .8. non variata taliter diſponatur /  qñ
                    <lb/>
                  in priori medio fuerit aliqua reſiſtentia per totū:
                    <lb/>
                  in ſolo puncto vbi eſt mobile in ſecundo medio ſit
                    <lb/>
                  adequate tanta reſiſtentia ceteris inuariatis ita­
                    <lb/>
                   poſtquã alicui puncto aliqua latitudo reſiſten-
                    <lb/>
                  tie addita eſt nulla ei vlteriꝰ addatur aut remouea­
                    <lb/>
                  tur ita  manet per totum difforme in fine quo po­
                    <lb/>
                  ſito mobile motum in ſecundo medio remittet mo­
                    <lb/>
                  tum ſuum vniformiter primo ad gradum et dein-
                    <lb/>
                  de ad non gradum / igitur concluſio vera. </s>
                  <s xml:id="N17676" xml:space="preserve">Antece-
                    <lb/>
                  dens probatur / quia mobile motum in primo me-
                    <lb/>
                  dio vniformiter remittit motum ſuū / vt ptꝫ ex prio­
                    <lb/>
                  ri concluſione: et ſecundum mobile motū in ſecun-
                    <lb/>
                  do medio in quolibet inſtãti temporis / quo ſic mo-
                    <lb/>
                  uetur eſt motum equali velocitate adequate cū pri­
                    <lb/>
                  mo: igitur ſecundum mobile etiam vniformiter re­
                    <lb/>
                  mittet motū ſuum. </s>
                  <s xml:id="N17687" xml:space="preserve">Patet conſequentia / quia ſi il-
                    <lb/>
                  la duo continuo equaliter mouentur et vnum illo­
                    <lb/>
                  rum in medietate temporis perdit aliquam velo-
                    <lb/>
                  citatem et in quarta. et in quinta. / et ſic conſequēter /
                    <lb/>
                  igitur et alterū in medietate temporis tantã velo-
                    <lb/>
                  citateꝫ deperdit adequate ſicut ṗmū et in q̈rta tan­
                    <lb/>
                  tã: et in quinta tantã: et ſic conſequenter: igitur ſi
                    <lb/>
                  vnum vniformiter remittit motū ſuū etiam alterū
                    <lb/>
                  motū ſuū vniformiter remittet / quod fuit proban-
                    <lb/>
                  dum.
                    <note position="left" xlink:href="note-0075-01a" xlink:label="note-0075-01" xml:id="N176D0" xml:space="preserve">1. correl.
                      <lb/>
                    triceſīa
                      <lb/>
                    ſeptīa cõ­
                      <lb/>
                    cluſio cal­
                      <lb/>
                    cu.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N176A1" xml:space="preserve">¶ Ex quo ſequitur /  aliqua potentia nõ va-
                    <lb/>
                  riata tranſeundo medium difforme inuariatū: va­
                    <lb/>
                  let vniformiter remittere motum ſuum. </s>
                  <s xml:id="N176A8" xml:space="preserve">Proba-
                    <lb/>
                  tur hoc correlarium et volo /  illud ſecundum mo-
                    <lb/>
                  bile quod mouetur per medium difforme poſtquã
                    <lb/>
                  ſemel tale ſecundum medium difforme pertranſie­
                    <lb/>
                  rit / quando idem medium variabatur: ipſo medio
                    <lb/>
                  quieſcente mobile inuariatum pertranſeat idem
                    <lb/>
                  medium eo modo quo antea pertranſibat: hoc eſt
                    <lb/>
                  incipiendo ab eodem puncto verſus idem pūctuꝫ:
                    <lb/>
                  quo poſito illud mobile tranſeundo illud mediuꝫ
                    <lb/>
                  inuariatum remittit motū ſuū vniformiter / igitur
                    <lb/>
                  correlarium verum. </s>
                  <s xml:id="N176BF" xml:space="preserve">Probatur antecedens / q2 ta-
                    <lb/>
                  le mobile continuo eque velociter pertranſit illud
                    <lb/>
                  medium inuariatum ſicut pertranſibat illud quã­
                    <lb/>
                  do medium variabatur: ſed quando variabatur
                    <lb/>
                  vniformiter remittit motū ſuū: ergo et quando nõ
                    <lb/>
                  variatur etiam vniformiter remittit motū ſuum.</s>
                </p>
                <p xml:id="N176DE">
                  <s xml:id="N176DF" xml:space="preserve">Patet maior / quoniam continuo partes medii il­
                    <lb/>
                  lius inuariati et intenſiue et extenſiue tantum reſi-
                    <lb/>
                  ſtunt ipſi mobili quantum conſimiles partes me-
                    <lb/>
                  dii variati cum illa media ſint oīno equalia exten­
                    <lb/>
                  ſiue: et continuo partes conſimiles que pertranſe-
                    <lb/>
                  untur equaliter reſiſtunt omnino. </s>
                  <s xml:id="N176EC" xml:space="preserve">In punctis em̄
                    <lb/>
                  correſpondentibus equalem omnino reſiſtentiaꝫ
                    <lb/>
                  habent.
                    <note position="left" xlink:href="note-0075-02a" xlink:label="note-0075-02" xml:id="N17719" xml:space="preserve">2. confir.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N176F8" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /  aliqua potentia ī­
                    <lb/>
                  uariata mediū inuariatum tranſeundo: vniformi­
                    <lb/>
                  ter continuo intendit motum ſuum. </s>
                  <s xml:id="N176FF" xml:space="preserve">Probat̄̄ hoc
                    <lb/>
                  correlarium poſito /  potentia que pertranſit ali­
                    <lb/>
                  quod medium inuariatum a pūcto remiſſiori mo-
                    <lb/>
                  uendo verſus punctum intenſius remittendo vni-
                    <lb/>
                  formiter continuo motum ſuum: iterum motu re-
                    <lb/>
                  trogrado moneatur a puncto intenſiori verſus re­
                    <lb/>
                  miſſius. </s>
                  <s xml:id="N1770E" xml:space="preserve">quo poſito talis potentia vniformiter in­
                    <lb/>
                  tendit motum ſuum quē antea vniformiter remit­
                    <lb/>
                  tebatur igitur.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1771F">
                  <s xml:id="N17720" xml:space="preserve">Tertia concluſio </s>
                  <s xml:id="N17723" xml:space="preserve">Nulla potentia nõ
                    <lb/>
                  variata tranſeundo mediuꝫ vniformiter difforme
                    <lb/>
                  non variatum: poteſt vniformiter remittere aut ī­
                    <lb/>
                  tendere motū ſuum. </s>
                  <s xml:id="N1772C" xml:space="preserve">Patet hec concluſio ex trige-
                    <lb/>
                  ſima nona et quadrageſima concluſionibus quin­
                    <lb/>
                  ti capitis huius tractatꝰ. </s>
                  <s xml:id="N17733" xml:space="preserve">¶ Ex quo ſequitur /  ali­
                    <cb chead="Capitulum ſeptimum"/>
                    <note position="right" xlink:href="note-0075-03a" xlink:label="note-0075-03" xml:id="N17789" xml:space="preserve">1. correl.</note>
                  qua potentia non variata tranſeundo mediū vni­
                    <lb/>
                  formiter difforme non variatum taliter poteſt ip­
                    <lb/>
                  ſum pertranſire:  vniformiter continuo mouea-
                    <lb/>
                  tur. </s>
                  <s xml:id="N17744" xml:space="preserve">Probatur / quoniam ſi moueatur ab vno ex-
                    <lb/>
                  tremo laterali ad aliud extremum ſibi correſpon­
                    <lb/>
                  dens ſemper vniformiter mouebitur / igitur corre-
                    <lb/>
                  larium verum. </s>
                  <s xml:id="N1774D" xml:space="preserve">Probatur antecedens / quoniã ſem­
                    <lb/>
                  per mouebitur cum equali reſiſtentia. </s>
                  <s xml:id="N17752" xml:space="preserve">cum omnia
                    <lb/>
                  puncta in linea recta laterali exiſtentia in tali me­
                    <lb/>
                  dio equalis ſunt reſiſtentie. </s>
                  <s xml:id="N17759" xml:space="preserve">Et hoc ſiue mobile ſit
                    <lb/>
                  diuiſibile ſiue indiuiſibile.
                    <note position="right" xlink:href="note-0075-04a" xlink:label="note-0075-04" xml:id="N1778F" xml:space="preserve">2: correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N17763" xml:space="preserve">¶ Iam ex hoc ſequitur /
                    <lb/>
                   tribus modis poteſt ſpacium vniformiter dif-
                    <lb/>
                  forme pertranſiri a potentia non variata: </s>
                  <s xml:id="N1776A" xml:space="preserve">Uno
                    <lb/>
                  modo ipſa continuo remittente motum. </s>
                  <s xml:id="N1776F" xml:space="preserve">Alio mo-
                    <lb/>
                  do ipſa continuo intendente motã. </s>
                  <s xml:id="N17774" xml:space="preserve">Tertio modo
                    <lb/>
                  ipſa continuo vniformiter mota. </s>
                  <s xml:id="N17779" xml:space="preserve">Non excludo ta­
                    <lb/>
                  men alios modos. </s>
                  <s xml:id="N1777E" xml:space="preserve">Si enim moueretur in circulo ī
                    <lb/>
                  tali ſpacio aliquando intenderet motuꝫ et aliquã­
                    <lb/>
                  do remitteret.</s>
                </p>
                <note position="right" xml:id="N17795" xml:space="preserve">Triceſīa­
                  <lb/>
                octaua ↄ̨­
                  <lb/>
                cluſio cal­
                  <lb/>
                cu.</note>
                <p xml:id="N1779F">
                  <s xml:id="N177A0" xml:space="preserve">Quarta concluſio </s>
                  <s xml:id="N177A3" xml:space="preserve">Si aliqua poten-
                    <lb/>
                  tia non variata tranſeundo aliquod medium non
                    <lb/>
                  variatum vniformiter remittit motū ſuum ad gra­
                    <lb/>
                  dum vel ad non gradū: nulla maior vel minor idē
                    <lb/>
                  medium tranſeundo medio et ipſa inuariatis vni­
                    <lb/>
                  formiter motū ſuū remittit. </s>
                  <s xml:id="N177B0" xml:space="preserve">Probatur / ſit b. potē­
                    <lb/>
                  tia minor que inuariata in d. tempore pertranſit
                    <lb/>
                  c. medium inuariatū: continuo vniformiter remit­
                    <lb/>
                  tendo motum ſuum. </s>
                  <s xml:id="N177B9" xml:space="preserve">et ſit a. poña maior que iuua-
                    <lb/>
                  riata in e. tempore c. medium inuariatū tranſit. </s>
                  <s xml:id="N177BE" xml:space="preserve">et
                    <lb/>
                  dico /  a. potentia maior c. mediuꝫ tranſeundo nõ
                    <lb/>
                  continuo vniformiter remittit motū ſuū </s>
                  <s xml:id="N177C5" xml:space="preserve">Quod ſic
                    <lb/>
                  probatur / ſit g. ſpacium quod pertranſitur in me-
                    <lb/>
                  dietate d. temporis a b. potentia minore perden-
                    <lb/>
                  do medietatē velocitatis deperdende: et ſit h. ſpa-
                    <lb/>
                  cium pertranſitum ab eadē potentia in ſcḋa me-
                    <lb/>
                  dietate eiuſdē temporis adequate ad quod h. ſpa­
                    <lb/>
                  cium habeat g. proportionē f. que proportio f. eſt
                    <lb/>
                  ꝓportio velocitatis qua mouetur b. potētia ī pri­
                    <lb/>
                  ma medietate d. tēporis ad velocitatē qua moue-
                    <lb/>
                  tur eadē potentia in ſecunda medietate eiuſdē tē-
                    <lb/>
                  poris. </s>
                  <s xml:id="N177DC" xml:space="preserve">quo poſito ꝓbo /  a. potentia maior c. medi­
                    <lb/>
                  um tranſeundo non continuo vniformiter remit-
                    <lb/>
                  tit motū ſuū. </s>
                  <s xml:id="N177E3" xml:space="preserve">quia ſi non: detur oppoſitum videli­
                    <lb/>
                  cet /  in caſu a. potentia maior inuariata c. mediū
                    <lb/>
                  inuariatū in e. tempore adequate tranſeundo. </s>
                  <s xml:id="N177EA" xml:space="preserve">vni­
                    <lb/>
                  formiter remittit motū ſuū / et arguo ſic / a. potētia
                    <lb/>
                  maior et c. vniformiter remittit motū ſuū in e. tem­
                    <lb/>
                  pore / igitur in prima medietate eiuſdē e. temporis
                    <lb/>
                  pertranſit g. ſpaciū et in ſecunda h. ſpacium inter
                    <lb/>
                  que ſpacia eſt proportio f. ex hypotheſi: et vltra in
                    <lb/>
                  prima medietate e. temporis a. pertranſit g. ſpa-
                    <lb/>
                  cium et in ſecunda h. inter que eſt proportio f. / ergo
                    <lb/>
                  velocitatis qua a. mouetur in prima medietate
                    <lb/>
                  e. temporis ad velocitatem qua mouetur in ſecun­
                    <lb/>
                  da eſt f. proportio: conſequens eſt contra ſecundū
                    <lb/>
                  correlarium ſuppoſitionis huius capitis / igitur et
                    <lb/>
                  antecedens: et per conſequens contradictorum an­
                    <lb/>
                  tecedentis eſt verum / quod fuit probandum </s>
                  <s xml:id="N17807" xml:space="preserve">Secū­
                    <lb/>
                  da conſequentia patet per hanc maximam </s>
                  <s xml:id="N1780C" xml:space="preserve">Eadē
                    <lb/>
                  eſt proportio velocitatū equalibus temporibꝰ co­
                    <lb/>
                  extenſarum: et ſpaciorum ab eiſdē pertranſitoruꝫ
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N17814" xml:space="preserve">Et prima conſequentia probatur in qua eſt vis ꝓ­
                    <lb/>
                  bationis / q2 ſi a. potentia maior et c. in e. tempore
                    <lb/>
                  vniformiter remittit motum ſuum. </s>
                  <s xml:id="N1781B" xml:space="preserve">ipſa a. potētia
                    <lb/>
                  in prima medietate e. temporis medietatē veloci-
                    <lb/>
                  tatis deperdende adequate deperdit: et ipſa a. po­
                    <lb/>
                  tentia illam medietatem velocitatis deperdende
                    <lb/>
                  deperdendo adequate, g. ſpacium adequate per­
                    <lb/>
                  tranſit / igitur a. potentia in prima medietate: tē­ </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>