Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Table of contents

< >
< >
page |< < ((153)) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div2697" type="section" level="1" n="671">
          <pb o="(153)" file="0681" n="751" rhead="MATHEMATICA LIB. IV. CAP. XI."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17659" xml:space="preserve">Videat nunc Mathematicus, an fluidum adeo ſubtile, ut
              <lb/>
            corporum omnium poros liberrimè permeèt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17660" xml:space="preserve">adeò ra-
              <lb/>
            rum, ut motui corporum ſenſibiliter non obſtet, (in loco
              <lb/>
            enim aëre vacuo penduli motus diutiſſimè continuatur) cor-
              <lb/>
            pora ingentia tantâ cum vi ad ſe mutuo poſſit propellere?
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17661" xml:space="preserve">Explicet quomodo hæc actio creſcat in ratione maſſæ corpo-
              <lb/>
            ris verſus quod aliud fertur . </s>
            <s xml:id="echoid-s17662" xml:space="preserve">Tandem, quod
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0681-01" xlink:href="note-0681-01a" xml:space="preserve">1235.</note>
            mihi difficillimum videtur, dicat, quomodo omnia corpo-
              <lb/>
            ra, in quocunque ſitu, eâdem manente diſtantiâ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17663" xml:space="preserve">cor-
              <lb/>
            pore verſus quod gravitas datur, eadem velocitate feran-
              <lb/>
            tur , id eſt, quomodo liquidum, quod niſi in
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0681-02" xlink:href="note-0681-02a" xml:space="preserve">1236.</note>
            cies, ſive ipſorum corporum, ſive illarum internarum par-
              <lb/>
            ticularum, ad quas acceſſus ex interpoſitis particulis non im-
              <lb/>
            peditur, actionem ſuam exerere non poteſt, communicet
              <lb/>
            corporibus motus quantitatem, quæ in omnibus corporibus
              <lb/>
            exactiſſimè ſequatur proportionem quantitatis materiæ in his,
              <lb/>
            quod in gravitate ubique obtineri, hoc capite probavimus,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s17664" xml:space="preserve">quod directo experimento demonſtravimus reſpectu gra-
              <lb/>
            vitatis in Telluris viciniis .</s>
            <s xml:id="echoid-s17665" xml:space="preserve">
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0681-03" xlink:href="note-0681-03a" xml:space="preserve">77.</note>
            </s>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17666" xml:space="preserve">Non tamen negamus, ab ullo impactu pendere gravita-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0681-04" xlink:href="note-0681-04a" xml:space="preserve">1238.</note>
            tem, ſed illam non ſequi ex ullo impactu, juxta leges nobis
              <lb/>
            notas, clare patêre contendimus, gravitatiſque cauſam nos
              <lb/>
            omnino latêre fatemur.</s>
            <s xml:id="echoid-s17667" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div2729" type="section" level="1" n="672">
          <head xml:id="echoid-head869" xml:space="preserve">CAPUT XII.</head>
          <head xml:id="echoid-head870" style="it" xml:space="preserve">De Materiâ Cœleſti; ubi Vacuum dari probatur.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17668" xml:space="preserve">EXpoſitis legibus, quibus totum Syſtema Planetarium regi-
              <lb/>
            tur, varia præmittenda erunt, antequam ad ipſius Syſte-
              <lb/>
            matis explicationem Phyſicam accedamus. </s>
            <s xml:id="echoid-s17669" xml:space="preserve">De Materiâ cœ
              <lb/>
            leſti, id eſt de medio, in quibus corpora Syſtema compo-
              <lb/>
            nentia moventur, ante omnia quædam dicenda ſunt, quod
              <lb/>
            paucis fieri poſſet, ſi inter omnes conſtaret Philoſophos, in
              <lb/>
            rebus inane dari.</s>
            <s xml:id="echoid-s17670" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17671" xml:space="preserve">Probavimus antea vacuum poſſibile eſſe , nunc illud
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0681-05" xlink:href="note-0681-05a" xml:space="preserve">13.</note>
            verâ dari demonſtrandum nobis eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s17672" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17673" xml:space="preserve">Ex ſolâ motus conſideratione, vacuum dari deducitur, quod
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0681-06" xlink:href="note-0681-06a" xml:space="preserve">1239.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>