Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000812">
                <pb pagenum="72" xlink:href="025/01/076.jpg"/>
              ſpectat ad menſem periodicum, eam ſcilicet temporis periodum, qua
                <lb/>
              Luna ab Occaſu ad Ortum totum Zodiacum decurrere videtur; modò
                <lb/>
              longior, modò brevior eſt, pro diverſo Nodorum ſitu; ſi enim Nodi
                <lb/>
              exiſtant, in punctis Eclipticæ Æquinoctialibus, haud dubiè Luna
                <lb/>
              ſuas ſpiras agens longiùs versùs Polos excurrit, minùs verò longè
                <lb/>
              Nodis in punctis Solſtitialibus exiſtentibus; ſed quò longiùs excur­
                <lb/>
              rit, plus temporis ponit; Major igitur eſt periodus; quid clarius
                <lb/>
              ſupet hoc dici, vel excogitari poſſit, vereor ſanè vt quiſpiam vi­
                <lb/>
              deat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000813">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000814"> Mirum mihi accidit, Antime, cur adeò in motuum rea­
                <lb/>
              lium inæqualitatem inveharis, cùm tamen motum vtriuſque inclinatio­
                <lb/>
              nis inæqualem in tuo ſyſtemate ſtatuas; acceleratum ſcilicet & retar­
                <lb/>
              datum. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000815">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000816"> Hanc inſtantiam facilè ſolvere, vel; vt veriùs dicam, eludere
                <lb/>
              poſſem, ſi dicerem, eſſe motus rectos, qui ex natura ſua accelerati ſunt,
                <lb/>
              vel retardati; nempe vel ad ſuum naturalem terminum tendunt, vel ab eo
                <lb/>
              recedunt; ſi primum, acceleratos; ſi alterum, retardatos eſſe, oportet;
                <lb/>
              ſed hi re verà motus non ſunt, qui tantùm conſiderantur in decurſi ſpatij
                <lb/>
              linea, in qua æqualibus temporibus æqualia ſemper ſpatia à Planeta de­
                <lb/>
              curruntur, licèt inæqualia nobis appareant: & verò æquabilem mo­
                <lb/>
              rum eſſe, neceſſe eſt, cuius æqualis eademque cauſa ſemper manet, idem
                <lb/>
              ſcilicet impetus, vel initio impreſſus, vel eo, quo dixi modo, acqui­
                <lb/>
              ſitus. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000817">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000818"> Nunquid tantulùm ſaltem retardat medij reſiſtentia, vt in
                <lb/>
              projectis, immò & deorſum cadentibus fieri videmus? </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000819">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000820"> Certè non retardat, ſi medium ſimul & Planeta eodem
                <lb/>
              motu moveantur; Sed hoc adſtruere non cogimur, cùm nulla ratio­
                <lb/>
              ne nitatur; medium enim commune eſt; Reſpondeo igitur, cladem
                <lb/>
              illam à reſiſtentia medij acceptam à Planeta continuo reſarciri, vel,
                <lb/>
              vt meliùs dicam, impediri; vt enim iuxta optimum Naturæ inſtitutum,
                <lb/>
              impetum non auget, ne ſcilicet obtinendo fini adverſetur, ita nec eun­
                <lb/>
              dem impetum minui ſinit, quod non minùs eidem repugnaret in­
                <lb/>
              ſtituto. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000821">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000822"> Sed ne totus ſis in præludiis, ad tuum illud argumentum con­
                <lb/>
              tra meam hypotheſim à Luna petitum veniendum eſſet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000823">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000824"> His præmiſſis, ad illud venio, ac dico, in tua hypotheſi, realem
                <lb/>
              Lunæ motum, eum ſcilicet, qui nobis æqualis ferè apparet, adeò inæqualem
                <lb/>
              fore, vt aliquando infinities tardior aut velocior eſſet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000825">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000826"> Somnia narras, Antime, quis vnquam hoc dixit, vel cogita­
                <lb/>
              vit? </s>
              <s id="s.000827">Luna circa terram iret, quamvis mobilem, inæquali certè motu, quoad
                <lb/>
              apparentiam, re ipſa tamen ferè æquali; cùm arcus vno die decurſus paucis
                <lb/>
              minutis arcum alio die decurſum ſuperet; hæc eſt trita illa anomalia, eaque
                <lb/>
              multiplex in Luna, quam noſtri per excentricos, vel epicyclos, vel circellos
                <lb/>
              explicant; ſed hæc inæqualitas præterquàm quòd apparens, non verò rea­
                <lb/>
              lis eſt tanta, non ſtatuitur, ne dum infinita. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>