Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N1216C" type="main">
              <s id="N1216E">
                <pb pagenum="69" xlink:href="005/01/077.jpg"/>
              Quod cum partim ad merè phyſicam ſpeculationem perti­
                <lb/>
              neat in 7. & 8. de phyſico auditu; partim verò infra cum
                <lb/>
              Ariſtotele quæſt. </s>
              <s id="N12182">32. & 33. explicandum ſit, hìc non erit
                <lb/>
              diſcutiendum, ſed tantum ex dicendis, ac probandis ſuppo­
                <lb/>
              nere oportet, nullam vnquam inferri poſſe violentiam per
                <lb/>
              motum localem abſque productione, ac impreſſione quali­
                <lb/>
              tatis cuiuſdam in ipſo mobili, quæ communiter appellari ſo­
                <lb/>
              let impetus ſiue impulſus, ac de qua ſæpe nobis redibit ſer­
                <lb/>
              mo in ijs quæſtionibus. </s>
            </p>
            <p id="N12191" type="main">
              <s id="N12193">Diximus autem grauitatem
                <expan abbr="quandoq.">quandoque</expan>
              ad ſui motionem
                <lb/>
              violentam concurrere, quia cum deorſum magna vi ponde­
                <lb/>
              ra extruduntur, vis illata, & impetus incuſſus, grauitate mo­
                <lb/>
              bilis intenditur, & augetur, vt quæſt. </s>
              <s id="N121A0">32. probabitur. </s>
              <s id="N121A3">Vnde
                <lb/>
              licet quoad velocitatem, & modum tunc motus ipſe deor­
                <lb/>
              ſum
                <expan abbr="cõſtituatur">conſtituatur</expan>
              præternaturalis, ad eum tamen grauitas ip­
                <lb/>
              ſa non minus, ac impetus concurrit. </s>
              <s id="N121B0">Quod contra ſe habet
                <lb/>
              cum ſurſum, vel ad latera graue transfertur; quia grauitas
                <lb/>
              ſicut ſemper tendit deorſum, ita
                <expan abbr="cuicumq;">cuicumque</expan>
              alio motui ſem­
                <lb/>
              per obſiſtit, quamuis propriè non contrarietur virtuti, à qua
                <lb/>
              talis motus procedit, nec ſit incompoſſibilis cum illa in eo­
                <lb/>
              dem ſubiecto, vt ibidem explicabitur. </s>
            </p>
            <p id="N121C1" type="main">
              <s id="N121C3">Deinde moueri poſſe diximus ipſa grauia
                <expan abbr="ſecundũ">ſecundum</expan>
              quam­
                <lb/>
              cumque poſitionem atte, ac violentia; quia nec violentiæ
                <lb/>
              præſcripta eſt poſitio ſecundum quam duntaxat mouere
                <lb/>
              valeat, non verò ſecundum aliam, nec arti deficiunt præce­
                <lb/>
              pta, & inſtrumenta, quibus ita vis eis applicetur; vt quoquò
                <lb/>
              verſum, etiam contra naturæ leges grauia transferantur. </s>
              <s id="N121D4">Vn­
                <lb/>
              de pluribus, ac innumeris penè modis arte comparatis vio­
                <lb/>
              lentia poteſt inferri. </s>
              <s id="N121DB">Quos tamen Ariſtoteles 7. Phyſic. tex.
                <lb/>
              10. ad quatuor tantum reducit, iuxta quos to idem ſpecies
                <lb/>
              motus violenti conſtituit: Quadrifariam, inquiens, moueri
                <lb/>
              quidquid ab alio per violentiam ſecundum locum mouetur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N121E8">Nimirum vel per Pulſionem, vel per Tractionem, vel per
                <lb/>
              Vectionem, vel per Vertiginem. </s>
              <s id="N121ED">Pulſionem autem diſtin­
                <lb/>
              guit in Impulſionem, & Expulſionem. </s>
              <s id="N121F2">Impulſionem ait eſſe
                <lb/>
              cum pellens ita pellit, vt pulſum non deſerat, ſed comite­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>