1ſtium, qui proprio ab occaſu in Orientem vergunt, & motu primi
mobilis ab Oriente in occaſum mouentur. Ergo cum extremum radij
mobile aut radius ipſe ſit quid ſimplicißimum, & ſimul duabus la
tionibus feratur, altera harum erit ei naturalis, altera ad vim alte
rius conſequetur. Et illa quidem potius naturalis erit quæ à termino à
quo egredi conatur, & quantum in ſe eſt, diſcedit. Talis autem eſt ea
qua extremum mobile veluti diſcedens à centro ſecundum periphe
riam fertur. Tum qua forma rei acquiritur, qualis latio per circum
ferentiam, cum hæc ſit circuli forma ſeu finis. Relinquitur ergo vt ea
ſit contra naturam & per accidens, qua ad ipſum centrum reuellitur.
mobilis ab Oriente in occaſum mouentur. Ergo cum extremum radij
mobile aut radius ipſe ſit quid ſimplicißimum, & ſimul duabus la
tionibus feratur, altera harum erit ei naturalis, altera ad vim alte
rius conſequetur. Et illa quidem potius naturalis erit quæ à termino à
quo egredi conatur, & quantum in ſe eſt, diſcedit. Talis autem eſt ea
qua extremum mobile veluti diſcedens à centro ſecundum periphe
riam fertur. Tum qua forma rei acquiritur, qualis latio per circum
ferentiam, cum hæc ſit circuli forma ſeu finis. Relinquitur ergo vt ea
ſit contra naturam & per accidens, qua ad ipſum centrum reuellitur.
o(/ti de\ mei=zon
to\ para\ fu/sin kinei=tai h( e)la/ttwn th=s mei/zonos, tw=n e)k tou=
ke/ntrou grafousw=n tou\s ku/klous, e)k tw=nde dh=lon. e)/stw
ku/klos e)f' *b*g*d*e, kai\ a)/llos e)n tou/tw| e)la/ttwn,
e)f' ou(= *x*n*m*c, peri\ to\ au)to\ ke/ntron to\ *a, kai\ e)kbeblh/sqwsan
ai( dia/metroi, e)n me\n tw=| mega/lw|, e)f' w(=n *g*d
kai\ *b*e, e)n de\ tw=| e)la/ttoni ai( *m*x *n*c: kai\ to\ e(tero/mhkes
parapeplhrw/sqw, to\ *d*y*r*g. ei) dh\ h( *a*b gra/fousa
ku/klon h(/cei e)pi\ to\ au)to\ o(/qen w(rmh/qh e)pi\ th\n *a*e, dh
lono/ti fe/retai pro\s au(th/n. o(moi/ws de\ kai\ h( *a*x, pro\s th\n
*a*x h(/cei. bradu/teron de\ fe/retai h( *a*x th=s *a*b, w(/sper
ei)/rhtai, dia\ to\ gi/nesqai mei/zona th\n e)/kkrousin, kai\ a)ntispa=sqai
ma=llon th\n *a*x. h)/xqw de\ h( *a*q*h, kai\ a)po\
tou= *q ka/qetos e)pi\ th\n *a*b h( *q*z e)n tw=| ku/klw|, kai\ pa/lin
a)po\ tou= *q h)/xqw para\ th\n *a*b h( *q*w, kai\ h( *w*u,
e)pi\ th\n *a*b ka/qeton, kai\ h( *h*k. ai( dh\ e)f' w(=n *w*u kai\
*q*z i)/sai. h( a)/ra *b*u e)la/ttwn th=s *x*z: ai( ga\r i)/sai
eu)qei=ai e)p' a)ni/sous ku/klous e)mblhqei=sai pro\s o)rqh=| th=|
diame/trw|, e)/latton tmh=ma a)pote/mnousi th=s diame/trou e)n
toi=s mei/zosi ku/klois. e)/sti de\ h( *w*u i)/sh th=| *q*z. e)n o(/sw|
dh\ xro/nw| h( *a*q th\n *x*q e)nhne/xqh, e)n tosou/tw| xro/nw| e)n
tw=| ku/klw| tw=| mei/zoni, mh\ mei/zona th=s *b*w e)nh/nektai to\ a)/kron
th=s *b*a. h( me\n ga\r kata\ fu/sin fora\, i)/sh: h( de\ para\
fu/sin e)la/ttwn, h( *b*u, th=s *z*x.
to\ para\ fu/sin kinei=tai h( e)la/ttwn th=s mei/zonos, tw=n e)k tou=
ke/ntrou grafousw=n tou\s ku/klous, e)k tw=nde dh=lon. e)/stw
ku/klos e)f' *b*g*d*e, kai\ a)/llos e)n tou/tw| e)la/ttwn,
e)f' ou(= *x*n*m*c, peri\ to\ au)to\ ke/ntron to\ *a, kai\ e)kbeblh/sqwsan
ai( dia/metroi, e)n me\n tw=| mega/lw|, e)f' w(=n *g*d
kai\ *b*e, e)n de\ tw=| e)la/ttoni ai( *m*x *n*c: kai\ to\ e(tero/mhkes
parapeplhrw/sqw, to\ *d*y*r*g. ei) dh\ h( *a*b gra/fousa
ku/klon h(/cei e)pi\ to\ au)to\ o(/qen w(rmh/qh e)pi\ th\n *a*e, dh
lono/ti fe/retai pro\s au(th/n. o(moi/ws de\ kai\ h( *a*x, pro\s th\n
*a*x h(/cei. bradu/teron de\ fe/retai h( *a*x th=s *a*b, w(/sper
ei)/rhtai, dia\ to\ gi/nesqai mei/zona th\n e)/kkrousin, kai\ a)ntispa=sqai
ma=llon th\n *a*x. h)/xqw de\ h( *a*q*h, kai\ a)po\
tou= *q ka/qetos e)pi\ th\n *a*b h( *q*z e)n tw=| ku/klw|, kai\ pa/lin
a)po\ tou= *q h)/xqw para\ th\n *a*b h( *q*w, kai\ h( *w*u,
e)pi\ th\n *a*b ka/qeton, kai\ h( *h*k. ai( dh\ e)f' w(=n *w*u kai\
*q*z i)/sai. h( a)/ra *b*u e)la/ttwn th=s *x*z: ai( ga\r i)/sai
eu)qei=ai e)p' a)ni/sous ku/klous e)mblhqei=sai pro\s o)rqh=| th=|
diame/trw|, e)/latton tmh=ma a)pote/mnousi th=s diame/trou e)n
toi=s mei/zosi ku/klois. e)/sti de\ h( *w*u i)/sh th=| *q*z. e)n o(/sw|
dh\ xro/nw| h( *a*q th\n *x*q e)nhne/xqh, e)n tosou/tw| xro/nw| e)n
tw=| ku/klw| tw=| mei/zoni, mh\ mei/zona th=s *b*w e)nh/nektai to\ a)/kron
th=s *b*a. h( me\n ga\r kata\ fu/sin fora\, i)/sh: h( de\ para\
fu/sin e)la/ttwn, h( *b*u, th=s *z*x.
Quod vero minor plus
præter naturam moueatur:
quam maior earum, quę ex
centro deſcribunt circulos,
ex his erit manifeſtum. Sit
circulus b g d e, & alter
minor x n m c, eiuſdem cen
tri a, Et traductæ ſint dia
metri in magno quidem
g d, & b e: in minori m c &
x n: atque alterolongum
compleatur d y r g. Si igi
tur a b deſcribens circulum
perueniet ad id vnde mo
ueri cœpit, manifeſtum eſt
quod fertur ad ipſam [a b]
ſimiliter a x perueniet ad
ipſam a x. Tardius autem
fertur a x: quam a b, vt
dictum eſt, propter maiorem
repulſionem & reuulſionem
ipſius a x. Ducatur vero
recta a q h, & a q excitetur
perpendicularis ad a b, quę
ſit q z in circulo [minori].
præter naturam moueatur:
quam maior earum, quę ex
centro deſcribunt circulos,
ex his erit manifeſtum. Sit
circulus b g d e, & alter
minor x n m c, eiuſdem cen
tri a, Et traductæ ſint dia
metri in magno quidem
g d, & b e: in minori m c &
x n: atque alterolongum
compleatur d y r g. Si igi
tur a b deſcribens circulum
perueniet ad id vnde mo
ueri cœpit, manifeſtum eſt
quod fertur ad ipſam [a b]
ſimiliter a x perueniet ad
ipſam a x. Tardius autem
fertur a x: quam a b, vt
dictum eſt, propter maiorem
repulſionem & reuulſionem
ipſius a x. Ducatur vero
recta a q h, & a q excitetur
perpendicularis ad a b, quę
ſit q z in circulo [minori].