1Creſiphum optimum illum: qui celeberrimum Dianæ templum
apud epheſum aſtruxit cum ſibi locum delegiſſet planum et emun
ctum: qui demum a terræ motibus futurus eſſet immunis: princi
pio / ne lubrico illic atque parum ſtabili in ſolo / tantæ molis funda
menta temere collocarentur / ſtrauiſſe aiunt calcatis carbonibus:
Deinde uelleribus tantum palorum media interualla expleri cro
berrimo carbone atque inconculcari / et mox quadrata ſuperextendi
ſaxa iuncturis quam longiſſimis. Comperio et apud hyeroſolimam
in fundamentis publicorum operum fuiſſe qui lapides ponerent
longos uigenos: altos non minus denos cubitos. Verum alibi ex
perciſſimorum ueterum ampliſſimis operibus aduerti uarium il
lis fuiſſe modum atque inſtitutum complendis fundamentis. Ad
ſepulchrum Antoniorum fragmentis præduri lapidis non maiori
bus quam ut manum impleant / natante cemento compleuere. In foro
argentario ex cemento omnis generis fractorum ſaxorum: Apud
Comitium fruſtis quam glebis ex lapide ignobili ſubſtrixere. Sed hi
mihi perplacuere: qui apud Tarpeiam imitati naturam ſum ope
re collibus præſertim aptiſſimo. Nam ueluti ſtruendis montibus
illa ſolidis lapidibus molliorem materiam intermiſcet: Sic hi du
um pedum ſubſtrauere opus quadrato quam potuere integro lapide.
Huic ſuperinfundere quoque duum pedum quaſi pultem cementi
tiam: Atque ſic deinceps alternis ordinibus lapidum et pulte fun
damenta oppleuere. Alibi cum glarea foſſili: tum et item collec
titio ſaxo / firmiſſima uidi a maioribus facta perſtare poſt multas
ætates opera fundamentorum huiuſmodi et ſtructuras: Apud Bo
noniam turris excelſæ atque firmissimæ / cum demoliretur inuenta
fundamenta ſunt infarcita ſaxo globoſo & creta ad cubitoſ fer
me ſex: Cætera deinceps aſtructura erant calce. Itaque uaria in his
ratio eſt: & quod horum preceteris probem non facile dixerim tam
ex omni iſtorum genere inuenio: quod longe firmiſſimum & uali
diſſimum exiſtat: Sed parſimonie inſeruiendum ſtatuo modo rude
ra & que putrebilia ſint non per fundas: Sunt & alia pedamentorum
genera: Vnum quodam porticibus & locis his debetur: Vbi colum
narum ordines conſtituantur: aliud quo maritimis utimur locis:
apud epheſum aſtruxit cum ſibi locum delegiſſet planum et emun
ctum: qui demum a terræ motibus futurus eſſet immunis: princi
pio / ne lubrico illic atque parum ſtabili in ſolo / tantæ molis funda
menta temere collocarentur / ſtrauiſſe aiunt calcatis carbonibus:
Deinde uelleribus tantum palorum media interualla expleri cro
berrimo carbone atque inconculcari / et mox quadrata ſuperextendi
ſaxa iuncturis quam longiſſimis. Comperio et apud hyeroſolimam
in fundamentis publicorum operum fuiſſe qui lapides ponerent
longos uigenos: altos non minus denos cubitos. Verum alibi ex
perciſſimorum ueterum ampliſſimis operibus aduerti uarium il
lis fuiſſe modum atque inſtitutum complendis fundamentis. Ad
ſepulchrum Antoniorum fragmentis præduri lapidis non maiori
bus quam ut manum impleant / natante cemento compleuere. In foro
argentario ex cemento omnis generis fractorum ſaxorum: Apud
Comitium fruſtis quam glebis ex lapide ignobili ſubſtrixere. Sed hi
mihi perplacuere: qui apud Tarpeiam imitati naturam ſum ope
re collibus præſertim aptiſſimo. Nam ueluti ſtruendis montibus
illa ſolidis lapidibus molliorem materiam intermiſcet: Sic hi du
um pedum ſubſtrauere opus quadrato quam potuere integro lapide.
Huic ſuperinfundere quoque duum pedum quaſi pultem cementi
tiam: Atque ſic deinceps alternis ordinibus lapidum et pulte fun
damenta oppleuere. Alibi cum glarea foſſili: tum et item collec
titio ſaxo / firmiſſima uidi a maioribus facta perſtare poſt multas
ætates opera fundamentorum huiuſmodi et ſtructuras: Apud Bo
noniam turris excelſæ atque firmissimæ / cum demoliretur inuenta
fundamenta ſunt infarcita ſaxo globoſo & creta ad cubitoſ fer
me ſex: Cætera deinceps aſtructura erant calce. Itaque uaria in his
ratio eſt: & quod horum preceteris probem non facile dixerim tam
ex omni iſtorum genere inuenio: quod longe firmiſſimum & uali
diſſimum exiſtat: Sed parſimonie inſeruiendum ſtatuo modo rude
ra & que putrebilia ſint non per fundas: Sunt & alia pedamentorum
genera: Vnum quodam porticibus & locis his debetur: Vbi colum
narum ordines conſtituantur: aliud quo maritimis utimur locis: