Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001457">
                <pb pagenum="79" xlink:href="009/01/079.jpg"/>
              trema linearum, ſint æquè decliuia, neceſſe eſt aquæ ſuperficiem apud ipſa
                <lb/>
              conſiſtere, tunc enim debet quieſcere, aliter nunquam quieſceret; ſed vide­
                <lb/>
              mus aquam manentem, & quietam, ergo quieſcit circa puncta B, E, C, à
                <lb/>
              centro terræ æquidiſtantia, per quæ tranſit linea circularis coniungens illa;
                <lb/>
              etſi ſuperficies per eiuſmodi loca pertranſiret, eſſet ſphærica: ſed ſuperfi­
                <lb/>
              cies aquæ tranſit per talia loca, ergo ſphærica eſt. </s>
              <s id="s.001458">Huius etiam habes acu­
                <lb/>
              tiſſimam Archimedis demonſtrationem initio libelli de ijs, quæ vehuntur
                <lb/>
              in aqua, quam in ſuam ſphæram retulit Clauius.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001459">
                <arrow.to.target n="marg108"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001460">
                <margin.target id="marg108"/>
              108</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001461">Tex. 46.
                <emph type="italics"/>
              (Reliquum eſt orbes quidem moueri, stellas verò quieſcere, & infixas
                <lb/>
              ipſis orbibus ferri; ſolum enim ſic nullum abſurdum accidit. </s>
              <s id="s.001462">celeriorem enim eſſe
                <lb/>
              maioris circuli velocitatem, rationabile eſt circa idem centrum infixis: vt enim in
                <lb/>
              alijs maius corpus velocius fertur propria latione, ſic, & in circularibus: maius
                <lb/>
              enim eſt eorum, quæ auferuntur ab eis, quæ ex centro, maioris circuli ſegmentum)
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              ex intellectione vltimæ periodi textus totius intelligentia pendet: ſit igitur
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.079.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/079/1.jpg" number="44"/>
                <lb/>
              figura præſens, in qua cum ſint duo circuli concen­
                <lb/>
              trici, vnus altero maior,
                <expan abbr="eductæq́">eductæque</expan>
              ; ſint ex
                <expan abbr="cẽtro">centro</expan>
              duæ
                <lb/>
              ſemidiametri A D, A E, quæ
                <expan abbr="vtrunq;">vtrunque</expan>
              circulum ſe­
                <lb/>
              cant, apparet maius eſſe
                <expan abbr="ſegmentũ">ſegmentum</expan>
              D E, quod è ma­
                <lb/>
              iori circulo ſemidiametri ex
                <expan abbr="cẽtro">centro</expan>
              eductæ auferunt,
                <lb/>
              quam ſegmentum B C, minoris circuli, quod eiſdem
                <lb/>
              ſemidiametris intercipitur. </s>
              <s id="s.001463">Verumtamen ſi circuli
                <lb/>
              ambo ſimul moueantur, maior circulus æquali tem­
                <lb/>
              pore maius illud ſpatium D E, & minor minus B C,
                <lb/>
              pertranſibit: idem igitur de cœleſtibus orbibus di­
                <lb/>
              cendum, qui quamuis omnes diurnum ſimul motum
                <lb/>
              abſoluunt, maiores tamen celerius conuertuntur: quo fit, vt ſtellæ maiori­
                <lb/>
              bus circulis infixæ,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              delatæ, maiori celeritate ſuos curſus peragant, ne­
                <lb/>
              que oportet eas, dum mouentur cœlum diſſecare, quod accideret, ſi pro­
                <lb/>
              prio motu veluti piſces per aquam progrederentur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001464">Hæc quidem Ariſt. conſentanea obſeruationibus veterum Aſtronomo­
                <lb/>
              rum; at verò illis noſtræ ætatis obſeruationes repugnant; præſertim illæ,
                <lb/>
              quæ fiunt circa ſtellas errantes: ex quibus fatendum eſſe videtur, Cœlum,
                <lb/>
              qua parte Planetas continet, liquidum eſſe, ac per illud Planetas proprio
                <lb/>
              motu, ceu piſces in aqua progredi. </s>
              <s id="s.001465">Tycho
                <expan abbr="namq;">namque</expan>
              Brahe,
                <expan abbr="alijq́">alijque</expan>
              ; plures exactè
                <lb/>
              demonſtrant Cometas in regione Planetarum eſſe,
                <expan abbr="eosq́">eosque</expan>
              ; motu quodam in
                <lb/>
              tranſuerſum moueri, quo neceſſario Cęlú deberent perforare; ijdem oſten­
                <lb/>
              dunt nonnullos Planetas, Martem præſertim, ac Venerem modo ſupra So­
                <lb/>
              lem, modo infra aſcendere, & deſcendere. </s>
              <s id="s.001466">Idem patet ex obſeruatione no­
                <lb/>
              ua per nouum Teleſcopij i
                <expan abbr="ſtrumẽtum">ſtrumentum</expan>
              in Venere facta, quæ lunulata
                <expan abbr="vtrinq;">vtrinque</expan>
                <lb/>
              à Sole apparet: quando nimirum eſt in imo epicyclo. </s>
              <s id="s.001467">
                <expan abbr="iterumq́">iterumque</expan>
              ; rotunda ve­
                <lb/>
              luti Luna plena, cum in ſummo epicyclo verſatur: quæ minimè apparerent,
                <lb/>
              niſi ſupra, ac infra Solem circumiret. </s>
              <s id="s.001468">His rationibus conantur ipſi proba­
                <lb/>
              re Cœlum eſſe liquidum;
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              in eo Planetas, veluti aues in aere, permeare:
                <lb/>
              quarum ſolutio mihi nulla occurrit, alijs fortaſſis occurret.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001469">
                <arrow.to.target n="marg109"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001470">
                <margin.target id="marg109"/>
              109</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001471">Tex. 57.
                <emph type="italics"/>
              (De ordine autem ipſorum, quo quidem modo ſingula diſponantur, vt
                <lb/>
              quædam ſint priora, quædam posteriora, & quomodo ſpatijs ſe ă
                <expan abbr="habeãt">habeant</expan>
              ad inuicem,
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>