Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (28) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <pb o="28" file="0080" n="80" rhead="THEORIÆ"/>
          <note position="left" xml:space="preserve">Alia, quæ vi-
            <lb/>
          dentur nihil.
            <lb/>
          & ſunt ali-
            <lb/>
          quid: diſcri-
            <lb/>
          men inter ra-
            <lb/>
          dicem imagi-
            <lb/>
          nariam, & ze-
            <lb/>
          ro.</note>
          <p>
            <s xml:space="preserve">61. </s>
            <s xml:space="preserve">Et quidem eodem pacto ſtatus quidam realis eſt
              <lb/>
            quies, ſive perſeverantia in eodem modo locali exiſtendi;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">ſtatus quidam realis eſt velocitas nulla puncti exiſtentis,
              <lb/>
            nimirum determinatio perſeverandi in eodem loco; </s>
            <s xml:space="preserve">ſtatus
              <lb/>
            quidam realis puncti exiſtentis eſt vis nulla, nimirum deter-
              <lb/>
            minatio retinendi præcedentem velocitatem, & </s>
            <s xml:space="preserve">ita porro: </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            plurimum hæc diſcrepant a vero non eſſe. </s>
            <s xml:space="preserve">Caſus ordinatæ re-
              <lb/>
            ſpondentis lineæ EF in fig. </s>
            <s xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:space="preserve">differt plurimum a caſu
              <lb/>
            ordinatæ circuli reſpondentis lineæ C D figuræ 8: </s>
            <s xml:space="preserve">in prima
              <lb/>
            exiſtunt puncta, ſed compenetrata, in ſecunda alterum pun-
              <lb/>
            ctum impoſſibille eſt. </s>
            <s xml:space="preserve">Ubi in ſolutione problematum deveni-
              <lb/>
            tur ad quantitatem primi generis, problema determinationem
              <lb/>
            peculiarem accipit; </s>
            <s xml:space="preserve">ubi devenitur ad quantitatem ſecundi ge-
              <lb/>
            neris, problema evadit impoſſibile: </s>
            <s xml:space="preserve">uſque adeo in hoc ſe. </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            cundo caſu habetur verum nihilum, omni reali proprietate
              <lb/>
            carens; </s>
            <s xml:space="preserve">in illo primo habetur aliquid realibus proprietatibus
              <lb/>
            præditum, quod ipſis etiam folutionibus problematum, & </s>
            <s xml:space="preserve">con-
              <lb/>
            ſtructionibus veras ſufficit, & </s>
            <s xml:space="preserve">reales determinationes; </s>
            <s xml:space="preserve">cum
              <lb/>
            realis, non imaginaria ſit radix æquationis cujuspiam, quæ
              <lb/>
            ſit = 0, ſive nihilo æqualis.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">Conclufio pro
            <lb/>
          ſolutione ejus
            <lb/>
          objectionis.</note>
          <p>
            <s xml:space="preserve">62. </s>
            <s xml:space="preserve">Firmum igitur manebit ſemper, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſtabile, ſeriem rea-
              <lb/>
            lem quamcunque, quæ continuo tempore finito duret, de-
              <lb/>
            bere habere & </s>
            <s xml:space="preserve">primum principium, & </s>
            <s xml:space="preserve">ultimum finem realem,
              <lb/>
            ſine ullo abſurdo, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſine conjunctione ſui eſſe cum non eſſe,
              <lb/>
            ſi forte duret eo ſolo tempore; </s>
            <s xml:space="preserve">dum ſi præcedenti etiam exti-
              <lb/>
            tit tempore, habere debet & </s>
            <s xml:space="preserve">ultimum terminum ſeriei præce-
              <lb/>
            dentis, & </s>
            <s xml:space="preserve">primum ſequentis, qui debent eſſe unicus indiviſi-
              <lb/>
            bilis communis limes, ut momentum eſt unicus indiviſibilis
              <lb/>
            limes inter tempus continuum præcedens, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſubſequens. </s>
            <s xml:space="preserve">Sed
              <lb/>
            hæc de ortu, & </s>
            <s xml:space="preserve">interitu jam ſatis.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">Applicatio le-
            <lb/>
          gis continuita-
            <lb/>
          tis ad colliſio-
            <lb/>
          nem corporum.</note>
          <p>
            <s xml:space="preserve">63. </s>
            <s xml:space="preserve">Utigitur contrahamus jam vela, continuitatis lex & </s>
            <s xml:space="preserve">indu-
              <lb/>
            ctione, & </s>
            <s xml:space="preserve">metaphyſico argumento abunde nititur, quæ idcirco
              <lb/>
            etiam in velocitatis communicatione retineri omnino debet, ut
              <lb/>
            nimirum ab una velocitate ad aliam nunquam tranſeatur, niſi
              <lb/>
            per intermedias velocitates omnes ſine ſaltu. </s>
            <s xml:space="preserve">Et quidem in ip ſis
              <lb/>
            motibus, & </s>
            <s xml:space="preserve">velocitatibus inductionem habuimus num. </s>
            <s xml:space="preserve">39, ac
              <lb/>
            difficultates ſolvimus num. </s>
            <s xml:space="preserve">46, & </s>
            <s xml:space="preserve">47 pertinentes ad velocitates,
              <lb/>
            quæ videri poſſent mutatæ per ſaltum. </s>
            <s xml:space="preserve">Quod autem pertinet ad
              <lb/>
            metaphyſicum argumentum, ſi toto tempore ante contactum ſubſe-
              <lb/>
            quentis corporis ſuperficies antecedens habuit 12 gradus velocitatis,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:space="preserve">ſequenti 9, ſaltu facto momentaneo ipſo initio contactus; </s>
            <s xml:space="preserve">in
              <lb/>
            ipſo momento ea tempora dirimente debuiſſet habere & </s>
            <s xml:space="preserve">12, & </s>
            <s xml:space="preserve">9 ſi-
              <lb/>
            mul, quod eſt abſurdum. </s>
            <s xml:space="preserve">Duas enim velocitates ſimul habere
              <lb/>
            corpus non poteſt, quod ipſum aliquanto diligentius demonſtrabo.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">Duo velocita-
            <lb/>
          tum genera,
            <lb/>
          potentialis, &
            <lb/>
          actualis.</note>
          <p>
            <s xml:space="preserve">64. </s>
            <s xml:space="preserve">Velocitatis nomen, uti paſſim uſurpatur a Mechanicis,
              <lb/>
            æquivocum eſt; </s>
            <s xml:space="preserve">poteſt enim ſignificare velocitatem actualem,
              <lb/>
            quæ nimirum eſt relatio quædam in motu æquabili ſpatii per-
              <lb/>
            curſi diviſi per tempus, quo percurritur; </s>
            <s xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:space="preserve">poteſt </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>