Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < (68) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div34" type="section" level="1" n="34">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1612" xml:space="preserve">
              <pb o="68" file="0082" n="82" rhead="DISSERTATIO"/>
            perimentum capiebam, inſtruxeram, obſervavique omnino Libram
              <lb/>
            a parte appenſæ virgæ leviorem eſſe redditam, imprimis poſtquam
              <lb/>
            aliquamdiu exſpectaveram; </s>
            <s xml:id="echoid-s1613" xml:space="preserve">unde concludebam Whiſtonum recte
              <lb/>
            animadvertiſſe Ferrum Magneti affrictum fieri levius, ſed neſcio quo
              <lb/>
            caſu diutius exſpectabam, ut accuratius differentiam ponderis nota-
              <lb/>
            rem, vidique tum perpetuo Libram ab eadem parte leviorem fieri;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1614" xml:space="preserve">omnia hæc tum ſibi commiſi uſque in ſequentem diem, quo Libra
              <lb/>
            ab eadem parte non levior erat utante, ſed præponderabat, ex qui-
              <lb/>
            bus manifeſto apparebat hanc ponderis diverſitatem pendere ab
              <lb/>
            humido in fune hærente & </s>
            <s xml:id="echoid-s1615" xml:space="preserve">expulſo ab Igne, poſteroque die quo
              <lb/>
            ignis aberat, iterumſe inſinuante. </s>
            <s xml:id="echoid-s1616" xml:space="preserve">Unde poſtea ſemper inſtitui expe-
              <lb/>
            rimenta ſuſpendendo virgas ferreas ex filo æneo; </s>
            <s xml:id="echoid-s1617" xml:space="preserve">(Lances Libræ
              <lb/>
            ob idem incommodum diu ante a me obſervatum, ex catenis æneis
              <lb/>
            ſemper ſuſpenſæ quoque fuerunt) tumque nunquam aliquam ponderis
              <lb/>
            varietatem vidi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1618" xml:space="preserve">ne aliquid in hoc tentamine omitteretur, non
              <lb/>
            modo virgas uno ſuſpendi modo, ſed poſtea quoque inverſas iterum
              <lb/>
            ponderavi, præterea eas ap plicui polo Magnetis Boreali, affricui etiam
              <lb/>
            polo Auſtrali, ſed ſemper cum eodem ſucceſſu: </s>
            <s xml:id="echoid-s1619" xml:space="preserve">diverſis diebus cepi
              <lb/>
            centamen, regnantibuſque variis ventis, imo intercedente intervallo
              <lb/>
            menſis, ſed nunquam alius eventus mihi contigit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1620" xml:space="preserve">Ex noſtris igitur
              <lb/>
            tuto concludam experimentis pondus Ferri ante & </s>
            <s xml:id="echoid-s1621" xml:space="preserve">poſt affrictionem
              <lb/>
            ad Magnetem noſtrum idem manere. </s>
            <s xml:id="echoid-s1622" xml:space="preserve">Dentur igitur Effluvia Magne-
              <lb/>
            tica ex hypotheſi, hæc ſuum pondus habebunt, quemadmodum omnia
              <lb/>
            alia corpora, hactenus nota, gravitate donantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1623" xml:space="preserve">effluant ex Magne-
              <lb/>
            te, ingrediantur Ferrum, hujus pondus tantillum neceſſario auge-
              <lb/>
            bitur, manente Ferri eodem volumine: </s>
            <s xml:id="echoid-s1624" xml:space="preserve">ſed nec Incrementum nec
              <lb/>
            decrementum ullum ponderis obſervatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1625" xml:space="preserve">quo igitur jure Effluvia
              <lb/>
            corporea hic adeſſe dicentur? </s>
            <s xml:id="echoid-s1626" xml:space="preserve">Exemplum forte ex corporibus odo-
              <lb/>
            riferis petetur, quæ abſque ſenſibili ponderis jactura diu exſpirant,
              <lb/>
            ſed hæc tamen aliquod corporeum exſpirant, quod a metallis poteſt
              <lb/>
            retineri, capi & </s>
            <s xml:id="echoid-s1627" xml:space="preserve">ponderari, adeo ut ex odoribus nihil probari poſ-
              <lb/>
            ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1628" xml:space="preserve">Operoſus fui in his experimentis examinandis, quia ſi in pon-
              <lb/>
            dere ferri affricti ad Magnetem differentia oritur, tum duo videntur
              <lb/>
            inde ſequi ſatis manifeſto, 1°. </s>
            <s xml:id="echoid-s1629" xml:space="preserve">Magnetem regi ab Effluviis corporeis,
              <lb/>
            caque cumFerro communicari. </s>
            <s xml:id="echoid-s1630" xml:space="preserve">2°. </s>
            <s xml:id="echoid-s1631" xml:space="preserve">Si Ferrum levius fit, Effluvia dabun-
              <lb/>
            @ur orbata gravitate, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1632" xml:space="preserve">deſtruentia partem gravitatis ex </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>