Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
81 29
82 30
83 31
84 32
85 33
86 34
87 35
88 36
89 37
90 38
91 39
92 40
93 41
94 42
95 43
96 44
97 45
98 46
99 47
100 48
101 49
102 50
103 51
104 52
105 53
106 54
107 55
108 56
109 57
110 58
< >
page |< < (30) of 389 > >|
8230THEORIÆ nationem, quam ex omnibus præteritis, & præſentibus cir-
cumſtantiis haberet ad occupandum illud determinatum ſpatii
punctum determinato illo momento temporis;
niſi aliunde ejuſ-
modi determinatio per conjunctionem alterius caufæ, quæ tum
agat, vel jam egerit, mutaretur, &
loco ipſius alia, quæ com-
poſita dicitur, ſuccederet.
Sed ſtatus abſolutus reſultans ex o-
mnibus eo momento præſentibus, &
præteritis circumſtantiis
ipſius mobilis, eſt unica determinatio ad exiſtendum pro quo-
vis determinato momento temporis ſequentis in quodam de-
terminato puncto ſpatii, qui quidem ſtatus pro circumſtantiis
omnibus præteritis, &
præſentibus eſt abſolutus, licet ſit iti-
dem conditionatus pro futuris:
ſi nimirum eædem, vel aliæ
cauſæ agentes ſequentibus momentis non mutent determinatio-
nem, &
punctum illud loci, ad quod revera deveniri deinde
debet dato illo momento temporis, &
actu devenitur; ſi ipſæ
nihil aliud agant.
Porro patet hujuſmodi ſtatus ex omnibus
præteritis, &
præſentibus circumſtantiis abſolutos non poſſe
eodem momento temporis eſſe duos ſine determinatione ad re-
plicationem, quam ille conditionatus ſtatus reſultans e ſingulis
componentibus velocitatibus non inducit ob id ipſum, quod
conditionatus eſt.
Jam vero ſi haberetur ſaltus a velocitate ex
omnibus præteritis, &
præſentibus circumſtantiis exigente, ex.
gr. poſt unum minutum, punctum ſpatii diſtans per palmos 6
ad exigentem punctum diſtans per palmos 9;
deberet eo momen-
to temporis, quo fieret ſaltus, haberi ſimul utraque determi-
natio abſoluta reſpectu circumſtantiarum omnium ejus momen-
ti, &
omnium præteritarum; nam toto præcedenti tempore
habita fuiſſet realis ſeries ſtatuum cum illa priore, &
toto fe-
quenti deberet haberi cum illa poſteriore, adeoque eo momen-
to, ſimul utraque, cum neutra ſeries realis ſine reali ſuo ter-
mino ſtare poſſit.
66. Præterea corporis, vel puncti exiſtentis poteſt utique
11Quovis mo.
mento pun-
ctum exiſtens
debere habere
ſtatum realem
ex genere ve-
locitatis poten-
tialis.
nulla eſſe velocitas actualis, ſaltem accurate talis;
ſi nimirum
difformem habeat motum, quod ipſum etiam ſemper in Na-
tura accidit, ut demonſtrari poſſe arbitror, ſed huc non perti-
net;
at ſemper utique haberi debet aliqua velocitas potentia-
lis, vel ſaltem aliquis ſtatus, qui licet alio vocabulo appellari
ſoleat, &
dici velocitas nulla, eſt tamen non nihilum quod-
dam, ſed realis ſtatus, nimirum determinatio ad quietem,
quanquam hanc ipſam, ut &
quietem, ego quidem arbitrer in
Natura reapſe haberi nullam, argumentis, quæ in Stayanis Sup-
plementis expoſui in binis paragraphis de ſpatio, ac tempore,
quos hic addam in fine inter nonnulla, quæ hic etiam ſupple-
menta appellabo, &
occurrent primo, ac ſecundo loco. Sed
id ipſum itidem nequaquam huc pertinet.
Iis etiam penitus
prætermiſſis, eruitur e reliquis, quæ diximus, admiſſo etiam
ut exiſtente, vel poſſibili in Natura motu uniformi, &
quie-
te, utramque velocitatem habere conditiones neceſſarias

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index