Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 30
[out of range]
>
<
1 - 30
[out of range]
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
62
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg581a
"/>
phyſicis
<
expan
abbr
="
oſtẽſo
">oſtenſo</
expan
>
, & ibi noto ex hypotheſi.
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
</
s
>
<
s
>Et
<
expan
abbr
="
quãuis
">quamuis</
expan
>
motus ad
<
expan
abbr
="
primũ
">primum</
expan
>
<
expan
abbr
="
philoſophũ
">philoſophum</
expan
>
quoquo pacto
<
arrow.to.target
n
="
marg581b
"/>
<
lb
/>
pertineat: at
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
ex motu ſimpliciter efficit ille
<
expan
abbr
="
propoſitũ
">propoſitum</
expan
>
, ſed ex motu æterno, quod
<
expan
abbr
="
iã
">iam</
expan
>
eſt philoſo
<
lb
/>
phi naturalis. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Etiã
">Etiam</
expan
>
<
expan
abbr
="
qc̃
">quoddam</
expan
>
aimus,
<
expan
abbr
="
ſubſtãtias
">ſubſtantias</
expan
>
à materia ſecretas, quoad ſunt principia motus, attinere ad
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
naturalẽ
">naturalem</
expan
>
; </
s
>
<
s
>vt verò principia ſimpliciter entis ad
<
expan
abbr
="
primũ
">primum</
expan
>
<
expan
abbr
="
philoſophũ
">philoſophum</
expan
>
; ita oppugnabis eò promoueri
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõcluſionem
">concluſionem</
expan
>
quo
<
expan
abbr
="
illã
">illam</
expan
>
effert medium. </
s
>
<
s
>Cũm igitur
<
expan
abbr
="
mediũ
">medium</
expan
>
ſit motus ęternus, ſolũm euehet hanc
<
expan
abbr
="
demonſtrationẽ
">de
<
lb
/>
monſtrationem</
expan
>
ad
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
motus, quatenus huiuſmodi, nec
<
expan
abbr
="
quidquã
">quidquam</
expan
>
amplius efficiet. </
s
>
<
s
>Quod
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
<
lb
/>
confirmatur, quõd auctore Ariſtotele mouentia, quæ ſunt immobilia,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
ſunt phyſicæ
<
expan
abbr
="
cõtemplationis
">contempla
<
lb
/>
tionis</
expan
>
.</
s
>
<
s
>At .n. (vt mea fert opinio)
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
modò motus eſt aliquid entis,
<
expan
abbr
="
ideoq̀.
">ideoque</
expan
>
de prima philoſophia; ſed
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
motus ęternus: </
s
>
<
s
>ergo vt motus à primo philoſopho tractari poſſet, ſic
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
motus ęternus; qui tametſi phyſicè
<
expan
abbr
="
cõcluditur
">concluditur</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
repugnat ordini methodi, vt eiſdem ferè modis &
<
expan
abbr
="
parũ
">parum</
expan
>
diffe
<
lb
/>
rentibus attributis à diuino concludatur ea facta tran$umptione, vt quod in tali corpore naturali
<
lb
/>
ſpectatur, & in hoc corpore accommodetur ad ſubſtantiam ſenſilem &
<
expan
abbr
="
cõmuniter
">communiter</
expan
>
<
expan
abbr
="
conſideratã
">conſideratam</
expan
>
;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>veruntamen quòd non rerum
<
expan
abbr
="
ipſarũ
">ipſarum</
expan
>
foret hoc diſcrimen, ſed modi quo res ipſæ ſpectantur: hinc
<
lb
/>
factum eſſe veriſimile eſt, vt in methodo diuina pro
<
expan
abbr
="
demõſtratis
">demonſtratis</
expan
>
accipiatur, quod item alibi nos
<
lb
/>
in materiæ contemplatione factum fuiſſe diximus. </
s
>
<
s
>Itaque & alibi demonſtratum, & propter
<
expan
abbr
="
cõmoditatem
">com
<
lb
/>
moditatem</
expan
>
in prima philoſophia ſuppoſitum potuit eſſe medium. </
s
>
<
s
>Ad illud item quod ſecundo
<
arrow.to.target
n
="
marg581c
"/>
<
lb
/>
loco opponitur. </
s
>
<
s
>Aeternitatem motus attollere mentem
<
expan
abbr
="
noſtrã
">noſtram</
expan
>
ad intium motus per ſe, nec quic
<
lb
/>
quam prętereà de entis principio ſignificare. </
s
>
<
s
>Tametſi eſt infringere auctoritatem Philoſophi, qui
<
lb
/>
8. Phyſ. vtilem ſpeculationem motus eſſe teſtatur, quòd etiam recludit viam ad
<
expan
abbr
="
primũ
">primum</
expan
>
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
,
<
lb
/>
<
foreign
lang
="
grc
">πρὸς μέθοδον περὶ απχῆς τῆς πρώτης</
foreign
>
, quibus nubis manifeſto indicatur vel diuina methodus, vel via qua diuinus perducit nos in
<
expan
abbr
="
notitiã
">notitiam</
expan
>
primi principij, & eius
<
expan
abbr
="
cõſilium
">conſilium</
expan
>
, qui nullam aliam
<
expan
abbr
="
viã
">viam</
expan
>
<
lb
/>
fuerit ingreſſus; </
s
>
<
s
>etiam reſpondemus, cũm ex motu primo
<
expan
abbr
="
cõcluditur
">concluditur</
expan
>
primus motor;
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
excludi
<
lb
/>
primum principium: </
s
>
<
s
>nanque non excluditur primus motor ratione finis.</
s
>
<
s
>At hoc modo primus
<
lb
/>
motor eſt principium etiam in prima philoſophia: </
s
>
<
s
>ſic enim eſt principium omnis entis. </
s
>
<
s
>Ergo
<
expan
abbr
="
dũ
">dum</
expan
>
<
lb
/>
ſic tractatur; tractatur item vt principium entis.</
s
>
<
s
>Idcirco & oſtenſio diuina. </
s
>
<
s
>Atqui, inquies, id non
<
lb
/>
poterit præstare motus, quamuis æternus: neque .n. aliò mentem noſtram deducet, niſi eò vt
<
expan
abbr
="
illũ
">illum</
expan
>
cum relatione ad motum cognoſcamus. </
s
>
<
s
>At tu nihil
<
expan
abbr
="
cõcedis
">concedis</
expan
>
& aliis attributis quæ conſequantur
<
lb
/>
entia ſine materia, nec viribus principiorum quæ, cũ patefacta ſunt, illuſtrant mentem, vt ſeipſa
<
lb
/>
nobis oſtendant, & illuminent alia quæ naſcuntur ex ipſis. </
s
>
<
s
>Ad tertium patet ea quæ adducuntur
<
lb
/>
non privare phyſicum aliqua contemplatione primarum mentium; </
s
>
<
s
>ſed exquiſita earum ſpecu
<
arrow.to.target
n
="
marg581d
"/>
<
lb
/>
latione. </
s
>
<
s
>Et
<
expan
abbr
="
quanquã
">quanquam</
expan
>
non ſunt entia naturalia; nihilominus quia mouent naturaliter; & ſunt prin
<
lb
/>
cipia motus naturalis, eſſe item phyſicę contemplationis. </
s
>
<
s
>Ita igitur vterque philoſophus, licet di
<
lb
/>
uerſa ratione tractabit entia ſeparata
<
expan
abbr
="
motuq̀.
">motuque</
expan
>
vtetur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Genus ſubiectum naturalis philoſophiæ conſtituitur </
s
>
<
s
>Cap. XII
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>TAMETSI ſatis notuit quod'nam ſit propoſitum methodi naturalis, du ex obiectis rebus
<
lb
/>
ſcientias ſeparauimus; nanque ea ſibi vendicat phyſicus quę materiam
<
expan
abbr
="
motumq̀
">motumque</
expan
>
<
expan
abbr
="
reſpiciũt
">reſpiciunt</
expan
>
: </
s
>
<
s
>attamen hæ omnia ſolent ad vnum genus referri, quod vnum proprię ſubiectum eſt, quod pro
<
lb
/>
pter euidentiam excitat mentem noſtram ad eius principia, partes,
<
expan
abbr
="
proprietatesq̀.
">proprietatesque</
expan
>
perquirendas. </
s
>
<
s
>& valet, opinor, multum ad
<
expan
abbr
="
abſoluendã
">abſoluendam</
expan
>
methodum & dirigendas demonſtrationes quibus ſcien
<
lb
/>
tia
<
expan
abbr
="
cõparanda
">comparanda</
expan
>
eſt. </
s
>
<
s
>Nam dum in pauca atque illa
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
generalia res
<
expan
abbr
="
cõtrahuntur
">contrahuntur</
expan
>
, euitatur inanis
<
lb
/>
repetitio, dum quę
<
expan
abbr
="
cõmuniter
">communiter</
expan
>
inſunt, in ſingulis recenſere cogimur, & dum quę ſingulis per acci
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg581e
"/>
dens inhęrent, ad ea reuocantur quibus per ſe conueniunt.
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
</
s
>
<
s
>Itaque & hoc
<
expan
abbr
="
vnũ
">vnum</
expan
>
<
expan
abbr
="
veſtigandũ
">veſtigandum</
expan
>
eſt; &
<
lb
/>
nos rem quæ pluribus atque illis
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
non ſatis certis argumentis peragi ſolet, in pauca confere
<
lb
/>
mus, illa
<
expan
abbr
="
tantũmodo
">tantummodo</
expan
>
<
expan
abbr
="
perſequẽtes
">perſequentes</
expan
>
quę firmitatis aliquid & nouitastis in Lycęo pręſeferre videbun
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg581f
"/>
tur. </
s
>
<
s
>Etenim illud in primis accipiemus.
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
</
s
>
<
s
>Vnamquanque
<
expan
abbr
="
artẽ
">artem</
expan
>
, ſiue ſcientiam conſiderari poſſe, vel
<
arrow.to.target
n
="
marg581g
"/>
<
lb
/>
vt
<
expan
abbr
="
habitũ
">habitum</
expan
>
eius, qui ſcit & exercet; ex quo ſcientia definita eſt habitus demonſtratione vtens; </
s
>
<
s
>ars
<
lb
/>
verò habitus recta ratione efficiens: vel
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
, vt
<
expan
abbr
="
methodũ
">methodum</
expan
>
, hoc eſt, quatenus
<
expan
abbr
="
literarũ
">literarum</
expan
>
monimentis
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõmendatur
">commendatur</
expan
>
, & traditur à pręceptore diſcenti. </
s
>
<
s
>Sic non
<
expan
abbr
="
eadẽ
">eadem</
expan
>
eſt ethice vt habitus, & vt methodus. </
s
>
<
s
>& habitus, vt in hac & cęteris artibus opere definitur. </
s
>
<
s
>fruſtra .n. ſit medicus, niſi medeatur, & ędifi
<
lb
/>
cator, niſi ædificet. </
s
>
<
s
>At methodus acquieſcit in ſola cognitione,
<
expan
abbr
="
eiusq̀
">eiusque</
expan
>
<
expan
abbr
="
propriũ
">proprium</
expan
>
eſt oportuno
<
expan
abbr
="
tẽpore
">tempore</
expan
>
<
lb
/>
illa exquirere quę in ſola contemplatione ſunt poſita. </
s
>
<
s
>Nam medico ſatis eſt, ſi de loco ſuperiore
<
lb
/>
doceat
<
expan
abbr
="
artẽ
">artem</
expan
>
, &
<
expan
abbr
="
auditorẽ
">auditorem</
expan
>
pręceptis medicis informet. </
s
>
<
s
>quicquid vlterius exhibebitur iam id
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
me
<
lb
/>
thodi, ſed habitus erit
<
expan
abbr
="
propriũ
">proprium</
expan
>
, quod eſt actio, vel opus. </
s
>
<
s
>Non deſunt habitus, à quibus actio & ef
<
lb
/>
fectio nulla expectatur, ſed ſola veritas attenditur, quos ſcientiæ nomine decoramus. </
s
>
<
s
>Cùm igitur
<
lb
/>
habitus ſit duplex,
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
varia finis
<
expan
abbr
="
ſubiectiq̀
">ſubiectique</
expan
>
ratio, vnde habitus definiri ſolent, ſatuenda erit. </
s
>
<
s
>At
<
lb
/>
que in arte quę reſpicit opus vltra
<
expan
abbr
="
veritatẽ
">veritatem</
expan
>
, alius erit finis eius partis quę methodus eſt. </
s
>
<
s
>alia ma
<
lb
/>
teria; atque habitus ipſius. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
ſiquidẽ
">ſiquidem</
expan
>
finis huius ſit opus: methodi verò id quod cognoscendum eſt.</
s
>
<
s
>& hęc
<
expan
abbr
="
eadẽ
">eadem</
expan
>
materia methodi; habitus autem alia materia. </
s
>
<
s
>Exemplig. facultatis medicæ finis eſt bona
<
lb
/>
valetudo, huc enim vniverſa medici munera ſpectant & hic finiuntur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
ſubiectũ
">ſubiectum</
expan
>
cui bona valetu</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>