Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Page concordance

< >
Scan Original
41 27
42 28
43 29
44 30
45 31
46 32
47 33
48 34
49 35
50 36
51 37
52 38
53 39
54 40
55 41
56 42
57 43
58 44
59 45
60 46
61 47
62 48
63 49
64 50
65 51
66 52
67 53
68 54
69 55
70 56
< >
page |< < (72) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div37" type="section" level="1" n="37">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1710" xml:space="preserve">
              <pb o="72" file="0086" n="86" rhead="DISSERTATIO"/>
            rium edidit ſigna, id movendo, ad ſe adducendo repellendoque;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1711" xml:space="preserve">crediderim in Magnetibus a memoratis Eruditis examinatis, ejus-
              <lb/>
            modi parvas vires quoque ſuperſtites fuiſſe, quas oſtendiſſent, ſi
              <lb/>
            potius Verſorio, quam limaturæ Martis fuiſſent appoſiti: </s>
            <s xml:id="echoid-s1712" xml:space="preserve">Nam adeo
              <lb/>
            vehementiMagnetem urſiIgne, ut dubitem an ſimili expoſuerint deLa-
              <lb/>
            nis, Boyleusque ſuos calori, excepto illo, quem focus ſpeculi largitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1713" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ne quis vero opinetur ignem diutius continuatum majores editurum
              <lb/>
            effectus in Magnetem, vireſque omnes proſtraturum, infra enim in A-
              <lb/>
            naly ſi hujus Lapidis Chemica conſtabit, nunquam igne, etiamſi ſæpius
              <lb/>
            repetito, vires ex Magnete omnes periiſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s1714" xml:space="preserve">Quoniam in præcedenti
              <lb/>
            Experimento adſtruximus, Ignem non agere in vires Magnetis, in
              <lb/>
            hoc autem liquet Ignem ejus vim admodum imminuere, admirari
              <lb/>
            debemus Ignis efficaciam adeo diverſam in unum idemque corpus: </s>
            <s xml:id="echoid-s1715" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſuſpicabar, intuitus Experimenti eventum, Ignem ex Magnete ex-
              <lb/>
            puliſſe nonnullas particulas, ferreas, aliasve, a quibus tota vis at-
              <lb/>
            tractrix penderet, hinc ſcobem Martis non amplius ab illo appeti; </s>
            <s xml:id="echoid-s1716" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſed tutudi Magnetem in pulverem ſubtilem, eique ad duorum trium-
              <lb/>
            ve pollicum intervallum oppoſui alium generoſum Magnetem, hic
              <lb/>
            totum allexit pulverem, elevavit, geſtavit, ac ſi limatura ferri fuiſ-
              <lb/>
            ſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1717" xml:space="preserve">Non igitur ex Magnete ignis expulerat illas particulas, in qui-
              <lb/>
            bus vis attractrix reſidebat, tum enim pulvis hic iners jacuiſſet, nec
              <lb/>
            alteri advolaſſet Magneti, eo autem indicabat in ſe attrahendi ſu-
              <lb/>
            pereſſe vim, cum nulla detur actio, ubi reactio non ſimul adſit,
              <lb/>
            omniaque corpora ſeſe æqua vi & </s>
            <s xml:id="echoid-s1718" xml:space="preserve">reciproca neceſſario attrahunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s1719" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1720" xml:space="preserve">Ignis figuram pororum in hoc Lapide mutaverat, levior enim,
              <lb/>
            rubicundioriſque coloris evaſerat, ſed ideo non poteſt dici virtutem
              <lb/>
            ſuam amiſiſſe, quid enim porus eſt, præterquam pars ſpatii, quod
              <lb/>
            ſua natura eſt iners, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1721" xml:space="preserve">ſive terminis hoc illove modo poſitis cir-
              <lb/>
            cumſcribatur, vires acquirere nequit, quamobrem pororum im-
              <lb/>
            mutata figura nequit ſtatui cauſa jacturæ virium: </s>
            <s xml:id="echoid-s1722" xml:space="preserve">egit tamen ignis
              <lb/>
            in aliquid, quod fuit in Magnete, egit procul omni dubio, in ali-
              <lb/>
            quid quod corporeum eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1723" xml:space="preserve">ita autem in illud operatus fuit, ut cum
              <lb/>
            antea vires attrahendi magnas habebat, nunc eas aliquomodo ex-
              <lb/>
            pulerit, aut potius ad ſilentium redegerit, nam in pulvere Magne-
              <lb/>
            tico iterum obſervabatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1724" xml:space="preserve">ab altero Magnete excitatum revi-
              <lb/>
            viſcebat iisdem viribus, quibus unquam donatum fuit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1725" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>