8649Ioan. de Sacro Boſco.
@us rectà ſecundũ æquinoctialẽ circulum, &
ſuper mundi polos ab oriente
in occidentem tendat. Ex quo effici deberet, ut omnes ſtellæ, & planetæ mo
tu diurno eoſdẽ ſem per circulos parallelos citra, & ultra æquinoctialem cõ-
tinue deſcriberent; Stellæ autẽ, & planetæ ſub æquinoctiali exiſtentes nun-
quã ab eo declinarent, ſed perpetuo ſub illo exiſterent; Et quę ſunt citra vel
ultra ęquinoctialem, nunꝗ̃ magis uel minus accederent, vel recederent ab ip
ſo: Quare neque Sol, neque Luna, ſicut neque ulla alia ſtella tam fixa, quàm
erratica, propius ad noſtri capitis uerticẽ appropinquaret, uel magis ab eo re
cederet uno tẽpore, quàm alio, quæ omnia apertiſſime cũ ſenſu, & experien-
tia pugnãt. Videmus enim Solem (ut interim alios planetas, ac ſtellas ſilẽtio
inuoluam) ipſi æquinoctiali circulo uarios parallelos circulos deſcribere, ut
in 3. cap. explicabit auctor, & nõ ſemper eandem diſtantiã ad ęquinoctiali cir
culo obſeruare, cum bis in anno ſub ipſo reperiatur, & modo ad auſtrum, mo
do ad ſeptentrionem ab eodem deflectat: Vnde fit, ut in diuerſis punctis Hori
zontis, per anni circulum oriri, & occidere cõſpiciatur. Hinc etiam efficitur,
ut in æſtate exiſtẽs in principio Cancri proxime ad noſtrũ Zenith, ſeu punctũ
uerticale accedat; In hyeme uero poſitus in principio C@pricorni ab eodẽ ma
xime recedat. Et ſane mirum eſt, ſi omnes cæli moueantur tantũ ab oriente
in occidentẽ inferiores uero, quia tardius mouentur, repedent quodãmodo,
ſeu retardentur, ut ipſi autumant; quòd nulla proportio in hac retardatione
cernatur. Octaua enim ſphæra abſoluit, ſecundũ Ptolemæũ, ſuum circuitum
ſpatio 36000. annorũ: Saturnus 30. annis: Iuppiter 12. Mars 2. Sol uno anno,
Venus, ac Mercurius eodẽ fere tempore: Luna denique 27. diebus, & 8. horis.
ubi manifeſte uides, nullam certam proportionem inueniri. Non ergo cre-
dibile eſt, planetas carere proprijs motibus ab occidente in orientem, & ſolũ
propter illam retardationem uideri nobis moueri ab occidente in oriẽtem.
Quare ad primam rationem Alpetragij, & Achillini reſpõdendum eſt, illos
motus non eſſe contrarios, vt infra manifeſtabitur, & ob id neutrum eſſe vio
lentũ. Adde, non ſequi, etiamſi concederemus, alterum illorum eſſe quodã-
modo uiolentũ, illum non fore perpetuum, atq. debilitari poſſe, cum cauſa
eius motiua ſit perpetua, & infatigabilis: Illud enim uiolentũ ſolum dicitur
non poſſe eſſe perpetuum, quòd cauſam fatigabilem, & non perpetuã habet:
Hoc enim ſimpliciter, & per ſe uio lentum dicitur. Ad ſecundã uero dicendũ
eſt, pluralitatẽ motuum maxime eſſe neceſſariam ad reddendam cauſam om
nium illarũ apparentiarum, quas diximus, & multarum aliarum huiuſmodi,
quas ipſi minime tueri poſſunt. Ad illud deniq; , quod de motu terrę aſſerũt,
reſpondemus, falſum eſſe, eam moueri; neq. hac in parte credẽdum eſſe fabu
lis de columnis Herculis: Quod ſi aliquãdo fuit terra, ubi nunc eſt mare, &
contra, illud nulla ratione prouenire ex motu terræ ab ortu in occaſum, ẽtſi
moueretur: Cũ enim terra, & aqua vnum efficiant globũ, vt poſtea oſtende-
mus, quis non uidet, eodem ſimul tꝑe terram, & aquam moueri, & rapi à pri
mo mobili? Quòd ſi dicant, mare cum terra non efficere unicum globum, ſed
aquam eſſe altiorem, ut multi opinati ſunt; t@c potius ſequi deberet, terram
tendere ſub mare ex parte orientis, quia illam operiret aqua continue, emer
gere uero e mari ex parte occidentis, quoniã illã aqua deſereret, quandoqui
dẽ iuxta illos corpora ſuperiora, & propinquiora animę mundi, velocius mo
uentur ab ortu in occaſum. Cauſam igitur huius rei cum Atiſt. in 1. Mereor,
hanc dicimus eſſe; quoniam videlicet ob aſpectus ſuperiorum corporũ
in occidentem tendat. Ex quo effici deberet, ut omnes ſtellæ, & planetæ mo
tu diurno eoſdẽ ſem per circulos parallelos citra, & ultra æquinoctialem cõ-
tinue deſcriberent; Stellæ autẽ, & planetæ ſub æquinoctiali exiſtentes nun-
quã ab eo declinarent, ſed perpetuo ſub illo exiſterent; Et quę ſunt citra vel
ultra ęquinoctialem, nunꝗ̃ magis uel minus accederent, vel recederent ab ip
ſo: Quare neque Sol, neque Luna, ſicut neque ulla alia ſtella tam fixa, quàm
erratica, propius ad noſtri capitis uerticẽ appropinquaret, uel magis ab eo re
cederet uno tẽpore, quàm alio, quæ omnia apertiſſime cũ ſenſu, & experien-
tia pugnãt. Videmus enim Solem (ut interim alios planetas, ac ſtellas ſilẽtio
inuoluam) ipſi æquinoctiali circulo uarios parallelos circulos deſcribere, ut
in 3. cap. explicabit auctor, & nõ ſemper eandem diſtantiã ad ęquinoctiali cir
culo obſeruare, cum bis in anno ſub ipſo reperiatur, & modo ad auſtrum, mo
do ad ſeptentrionem ab eodem deflectat: Vnde fit, ut in diuerſis punctis Hori
zontis, per anni circulum oriri, & occidere cõſpiciatur. Hinc etiam efficitur,
ut in æſtate exiſtẽs in principio Cancri proxime ad noſtrũ Zenith, ſeu punctũ
uerticale accedat; In hyeme uero poſitus in principio C@pricorni ab eodẽ ma
xime recedat. Et ſane mirum eſt, ſi omnes cæli moueantur tantũ ab oriente
in occidentẽ inferiores uero, quia tardius mouentur, repedent quodãmodo,
ſeu retardentur, ut ipſi autumant; quòd nulla proportio in hac retardatione
cernatur. Octaua enim ſphæra abſoluit, ſecundũ Ptolemæũ, ſuum circuitum
ſpatio 36000. annorũ: Saturnus 30. annis: Iuppiter 12. Mars 2. Sol uno anno,
Venus, ac Mercurius eodẽ fere tempore: Luna denique 27. diebus, & 8. horis.
ubi manifeſte uides, nullam certam proportionem inueniri. Non ergo cre-
dibile eſt, planetas carere proprijs motibus ab occidente in orientem, & ſolũ
propter illam retardationem uideri nobis moueri ab occidente in oriẽtem.
Quare ad primam rationem Alpetragij, & Achillini reſpõdendum eſt, illos
motus non eſſe contrarios, vt infra manifeſtabitur, & ob id neutrum eſſe vio
lentũ. Adde, non ſequi, etiamſi concederemus, alterum illorum eſſe quodã-
modo uiolentũ, illum non fore perpetuum, atq. debilitari poſſe, cum cauſa
eius motiua ſit perpetua, & infatigabilis: Illud enim uiolentũ ſolum dicitur
non poſſe eſſe perpetuum, quòd cauſam fatigabilem, & non perpetuã habet:
Hoc enim ſimpliciter, & per ſe uio lentum dicitur. Ad ſecundã uero dicendũ
eſt, pluralitatẽ motuum maxime eſſe neceſſariam ad reddendam cauſam om
nium illarũ apparentiarum, quas diximus, & multarum aliarum huiuſmodi,
quas ipſi minime tueri poſſunt. Ad illud deniq; , quod de motu terrę aſſerũt,
reſpondemus, falſum eſſe, eam moueri; neq. hac in parte credẽdum eſſe fabu
lis de columnis Herculis: Quod ſi aliquãdo fuit terra, ubi nunc eſt mare, &
contra, illud nulla ratione prouenire ex motu terræ ab ortu in occaſum, ẽtſi
moueretur: Cũ enim terra, & aqua vnum efficiant globũ, vt poſtea oſtende-
mus, quis non uidet, eodem ſimul tꝑe terram, & aquam moueri, & rapi à pri
mo mobili? Quòd ſi dicant, mare cum terra non efficere unicum globum, ſed
aquam eſſe altiorem, ut multi opinati ſunt; t@c potius ſequi deberet, terram
tendere ſub mare ex parte orientis, quia illam operiret aqua continue, emer
gere uero e mari ex parte occidentis, quoniã illã aqua deſereret, quandoqui
dẽ iuxta illos corpora ſuperiora, & propinquiora animę mundi, velocius mo
uentur ab ortu in occaſum. Cauſam igitur huius rei cum Atiſt. in 1. Mereor,
hanc dicimus eſſe; quoniam videlicet ob aſpectus ſuperiorum corporũ