Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (73) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div37" type="section" level="1" n="37">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1725" xml:space="preserve">
              <pb o="73" file="0087" n="87" rhead="DE MAGNETE."/>
            Ignis tantummodo illud domat, quippe leni Igne Magnes calefactus
              <lb/>
            vires non perdit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1726" xml:space="preserve">Sæpe jungunt artifices multa Magnetum fragmenta
              <lb/>
            ſecum invicem, circa illa circumfundendo liquefactum plumbum,
              <lb/>
            ſtannum, vel aliud compoſitum metallum, neque vires ab eo cor-
              <lb/>
            rumpuntur calore, ſed manent integræ ſtabileſque: </s>
            <s xml:id="echoid-s1727" xml:space="preserve">quamobrem hæ
              <lb/>
            fortiter inhærent Magneti, non expellendæ niſi vi ſumma diutiſſi-
              <lb/>
            me continuati Ignis, aut ab eo tantum domandæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s1728" xml:space="preserve">Attamen reſtat
              <lb/>
            hic aliquid obſcuriſſimum, quidnam nempe ſit illud in Lapide, in
              <lb/>
            quo vires ſedent? </s>
            <s xml:id="echoid-s1729" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1730" xml:space="preserve">quomodo id ab Igne agitatur, mutaturve, ut
              <lb/>
            ex agenti fiat iners? </s>
            <s xml:id="echoid-s1731" xml:space="preserve">hic mentis acies hebeſcit, hoc ſolo autem in-
              <lb/>
            tellecto omnis Magnetum effectus & </s>
            <s xml:id="echoid-s1732" xml:space="preserve">operationes cognoſcerentur:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1733" xml:space="preserve">Si id corporeum ſit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1734" xml:space="preserve">ex Magnete exeat, quando operatur, daren-
              <lb/>
            tur Effluvia, a quorum affluxu, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1735" xml:space="preserve">refluxu omnia phænomena ori-
              <lb/>
            rentur, verum ſuperius monuimus, quibuſnam Effluviorum doctri-
              <lb/>
            na urgeatur difficultatibus, adeo ut hoc ſtatui nequeat: </s>
            <s xml:id="echoid-s1736" xml:space="preserve">Si corporeum
              <lb/>
            ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s1737" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1738" xml:space="preserve">ex Magnete non exeat, quomodo tum corpora ad multorum
              <lb/>
            pedum intervallum agitabit, movebit, ad ſe alliciet? </s>
            <s xml:id="echoid-s1739" xml:space="preserve">Neque hoc
              <lb/>
            animus ullomodo comprehendit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1740" xml:space="preserve">Verum an non eſt ſtabilita Lex
              <lb/>
            Naturæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s1741" xml:space="preserve">atque â Creatore impreſſa omnibus corporibus, ut poſitis
              <lb/>
            his ſibi propinquis, vel ad aliquod intervallum, ſe attrahant, ad
              <lb/>
            ſe accedant, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1742" xml:space="preserve">cohæreant, quamvis nihil extrinſecus pellat, nihilque
              <lb/>
            in intermedio ſpatio ſit, quod ea attrahat, an poſita hac Lege Magnes
              <lb/>
            non accedet ad Magnetem aut ad Ferrum, omneſque ejus operationes
              <lb/>
            inde fluent? </s>
            <s xml:id="echoid-s1743" xml:space="preserve">Quamvis ejuſmodi Legem ab omnipotente Creatore
              <lb/>
            latam eſſe conceſſero, non tamen vi ejus fluent, aut ex ea explicari
              <lb/>
            poterunt phænomena, quæ Magnes conſpicienda præbet: </s>
            <s xml:id="echoid-s1744" xml:space="preserve">Quippe
              <lb/>
            ſive Igni commiſſus fuerit, ſive ex fodina modo ante erutus, ſub eo-
              <lb/>
            dem volumine manente ejus eadem maſſa corporea, eædem quoque
              <lb/>
            vires attrahentes obtinerent: </s>
            <s xml:id="echoid-s1745" xml:space="preserve">in Naturæ Legem Ignis non egit, nec
              <lb/>
            eam immutare, nec deſtruere potuit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1746" xml:space="preserve">Ignis tamen potiſſimum virtutis
              <lb/>
            ex Magnete fugavit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1747" xml:space="preserve">verum pluribus obnoxia eſt hæc ſententia dif-
              <lb/>
            ficultatibus, conſtantis enim eſt obſervationis, Magnetem fortiter
              <lb/>
            Malleo percuſſum, ita ut omnes contremuerint partes; </s>
            <s xml:id="echoid-s1748" xml:space="preserve">aut in pul-
              <lb/>
            verem contritum, rubigine obductum, aëri humido diu expoſitum,
              <lb/>
            ſitu inverſo in Meridiano ſuo jacentem, prope alium fortioribus vi-
              <lb/>
            ribus donatum, virtute orbari, infringi, debilitari, id </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>