Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15C22" level="3" n="1" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N17BB3" level="4" n="8" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N18A29">
                  <s xml:id="N18A5E" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Primi tractatus" file="0089" n="89"/>
                  in eadē ꝓportione puta h. et motꝰ a. cõtinuo eſt ma-
                    <lb/>
                  ior: igr̄ cõtinuo motus deꝑditꝰ ab a. eſt in h: ꝓpor-
                    <lb/>
                  tione maior motu deꝑdito a b. et ꝑ ↄ̨ñs a. potentia
                    <lb/>
                  cõtinuo velociꝰ in h. ꝓportiõe remittit motū ſuū ̄
                    <lb/>
                  b. / qḋ fuit ꝓbandū: ptꝫ ↄ̨ña ex ṗmo correlario quīte
                    <lb/>
                  cõcluſiõis ſecūdi capitis ſcḋe partꝪ.
                    <note position="left" xlink:href="note-0089-01a" xlink:label="note-0089-01" xml:id="N18B15" xml:space="preserve">2. correĺ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N18A77" xml:space="preserve">¶ Seq̇tur ſcḋo /
                    <lb/>
                   vbi aliq̈ poña nõ variata .etc̈. oīs maior ꝑ ſui cõti-
                    <lb/>
                  nuã remiſſionē idē mediū īuariatū trãſeundo cõti-
                    <lb/>
                  nuo vniformiter remittit motū ſuū. </s>
                  <s xml:id="N18A80" xml:space="preserve">Et hoc cõtinuo
                    <lb/>
                  velociꝰ data potētia minori. </s>
                  <s xml:id="N18A85" xml:space="preserve">Prima pars huiꝰ cor­
                    <lb/>
                  relarii eſt correlariū ſecūde cõcluſiõis huiꝰ capitis
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N18A8B" xml:space="preserve">Et ſcḋa pars (ſuppoſita hypotheſi eiuſdē correla-
                    <lb/>
                  rii) eandē cū precedenti demonſtrationem affectat
                    <lb/>
                    <note position="left" xlink:href="note-0089-02a" xlink:label="note-0089-02" xml:id="N18B1B" xml:space="preserve">3. correĺ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N18A97" xml:space="preserve">¶ Sequit̄̄ tertio. </s>
                  <s xml:id="N18A9A" xml:space="preserve">Ubi aliqua potētia nõ variata cõ­
                    <lb/>
                  tinuo mediū nõ variatū trãſeūdo motū ſuū vnifor­
                    <lb/>
                  miṫ ad nõ gradū remittit: oīs minor hñs ad pūctū
                    <lb/>
                  eiuſdē medii initiatiuū in extremo remiſſiori ꝓpor­
                    <lb/>
                  tionē maioris īequalitatis valet motū ſuū cõtinuo
                    <lb/>
                  vniformiter remittere ꝑ ſui cõtinuã remiſſionē. </s>
                  <s xml:id="N18AA7" xml:space="preserve">Et
                    <lb/>
                  hoc cõtinuo ita velociter remittēdo ſicut ipſa potē­
                    <lb/>
                  tia maior īuariata. </s>
                  <s xml:id="N18AAE" xml:space="preserve">Prima pars huiꝰ eſt correla-
                    <lb/>
                  riū quīte cõcluſionis. </s>
                  <s xml:id="N18AB3" xml:space="preserve">Et ſcḋa demõſtrationē huius
                    <lb/>
                  exq̇rit.
                    <note position="left" xlink:href="note-0089-03a" xlink:label="note-0089-03" xml:id="N18B21" xml:space="preserve">4. correĺ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N18ABD" xml:space="preserve">¶ Seq̇tur q̈rto:  vbi aliqua potētia īuaria­
                    <lb/>
                  ta mediū īuariatū trãſeundo .etc̈. </s>
                  <s xml:id="N18AC2" xml:space="preserve">Oīs minor hñs.
                    <lb/>
                  etc̈. (ſub tenore p̄cedētis). </s>
                  <s xml:id="N18AC7" xml:space="preserve">Et hoc cõtinuo velociꝰ re-
                    <lb/>
                  mittēdo motū ſuū ꝙ̄ potētia maior īuariata.
                    <note position="left" xlink:href="note-0089-04a" xlink:label="note-0089-04" xml:id="N18B27" xml:space="preserve">5. correĺ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N18AD1" xml:space="preserve">¶ Se­
                    <lb/>
                  quit̄̄ quīto:  vbi aliqua poña īuariata .etc̈. (ſub te­
                    <lb/>
                  nore ſexte cõcluſionis). </s>
                  <s xml:id="N18AD8" xml:space="preserve">Et hoc cõtinuo tardiꝰ poña
                    <lb/>
                  minore remittente quaꝫ poña maior īuariata. </s>
                  <s xml:id="N18ADD" xml:space="preserve">Hec
                    <lb/>
                  duo correlaria facile ex dictis oſtenſionē accipiūt
                    <lb/>
                  manifeſtã </s>
                  <s xml:id="N18AE4" xml:space="preserve">¶ His adde /  tot correlaria et cõcluſiões
                    <lb/>
                  poſſunt īferri et demõſtrari de intēſione motꝰ cõti-
                    <lb/>
                  nuo vniformi in medio īuariato, ſicut de remiſſiõe
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N18AEC" xml:space="preserve">Quēadmodū em̄ dictū eſt /  vbi aliqua potētia in­
                    <lb/>
                  uariata mediū īuariatū trãſeundo vniformiter cõ­
                    <lb/>
                  tinuo remittit motū ſuū a certo gradu vſ ad non
                    <lb/>
                  gradū: aliqua maior ꝑ ſui cõtinuam intēſionē vni-
                    <lb/>
                  formiter cõtinuo valet motū ſuū remittere idē me-
                    <lb/>
                  diū trãſeundo. </s>
                  <s xml:id="N18AF9" xml:space="preserve">ita etiã poteſt poni talis cõcluſio 
                    <lb/>
                  vbi potētia aliqua īuariata aliqḋ mediū trãſeūdo
                    <lb/>
                  īuariatū, vniformiter ↄ̨tinuo motū ſuū a nõ gradu
                    <lb/>
                  vſ ad certū gradū intendit: aliqua poña maior ꝑ
                    <lb/>
                  ſui cõtinuã remiſſionē valet motū ſuū cõtinuo vni-
                    <lb/>
                  formiter intēdere idē mediū īuariatū tranſeundo.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N18B07" xml:space="preserve">Et iſto modo multa ſimilia poteris inferre. </s>
                  <s xml:id="N18B0A" xml:space="preserve">Que
                    <lb/>
                  oīa predictorum auxilio ſuam ſortiuntur oſtenſio-
                    <lb/>
                  nem ſiue demonſtrationem.</s>
                </p>
              </div>
              <div xml:id="N18B2D" level="4" n="9" type="chapter" type-free="capitulum">
                <head xml:id="N18B32" xml:space="preserve">Capitulum nonum / quod obiicit cõcluſioni­
                  <lb/>
                bus duoꝝ p̄cedentium capitum.</head>
                <p xml:id="N18B37">
                  <s xml:id="N18B38" xml:space="preserve">COntra ſcḋaꝫ ↄ̨̨cluſionē ſepti-
                    <lb/>
                  mi capitis argr̄ ſic: q2 illa cõcluſio eſt ī-
                    <lb/>
                  poſſibilis: igr̄ nõ eſt bene poſita. </s>
                  <s xml:id="N18B3F" xml:space="preserve">Pro-
                    <lb/>
                  batur añs: q2 ſi illa poſſet verificari maxīe eſſet in
                    <lb/>
                  caſu poſito ad eã oſtendendã capite ſeptimo: ſed in
                    <lb/>
                  illo caſu m mobile / qḋ cõtinuo mouet̄̄ ꝑ mediū dif­
                    <lb/>
                  forme cõtinuo mouet̄̄ cū minori reſiſtētia quã mo-
                    <lb/>
                  bile primū / qḋ mouet̄̄ ꝑ mediū 6vniforme: igit̄̄ illud
                    <lb/>
                  mobile m, qḋ mouet̄̄ in illo ſcḋo medio difformi
                    <lb/>
                  cõtinuo velociꝰ mouet̄̄ quã primū mobile in illo ca­
                    <lb/>
                  ſu illiꝰ cõcluſionis: et ꝑ ↄ̨ñs in tali caſu m mobile
                    <lb/>
                  nõ vniformiter remittit motū ſuū. </s>
                  <s xml:id="N18B54" xml:space="preserve">Probat̄̄ minor /
                    <lb/>
                  q2 cõtinuo vna medietas ſcḋi mobilis qḋ in medio
                    <lb/>
                  difformi mouet̄̄ cū minori reſiſtētia mouet̄̄ quã cor­
                    <lb/>
                  reſpõdēs medietas alteriꝰ mobilis in ṗmo medio:
                    <lb/>
                  et ſcḋa medietas ſcḋi mobilis cõtinuo mouet̄̄ cū re-
                    <lb/>
                  ſiſtētia eq̈li aut minori quã correſpõdēs medietas
                    <lb/>
                  alteriꝰ mobilis qḋ mouet̄̄ in ṗmo medio: igr̄ cõti-
                    <lb/>
                  nuo m mobile mouet̄̄ cū minori reſiſtētia in ſuo ſe­
                    <cb chead="Capitulum nonū."/>
                  cūdo medio difformi quã motū ī ṗmo medio. </s>
                  <s xml:id="N18B68" xml:space="preserve">Pro­
                    <lb/>
                  batur añs / q2 ex caſu ibi poſito cõtinuo vnꝰ punctꝰ
                    <lb/>
                  ad quē eſt mobile in illo medio difformi tantū reſi­
                    <lb/>
                  ſtit adequate ſicut q̇libet punctꝰ ṗmi medii: et nullꝰ
                    <lb/>
                  aliꝰ tm̄: igr̄ tota vna medietas ſcḋi mobilis ꝓpin-
                    <lb/>
                  quior videlicet pūcto remiſſiori mouet̄̄ cõtinuo cū
                    <lb/>
                  minori reſiſtētia quã correſpõdēs medietas mobi­
                    <lb/>
                  lis / qḋ mouet̄̄ in ṗmo medio: et ſcḋa medietas ſcḋi
                    <lb/>
                  mobilis nõ hꝫ tantã reſiſtentiã quantã hꝫ correſpõ­
                    <lb/>
                  dens medietas mobilis in ṗmo medio niſi in vno
                    <lb/>
                  pūcto puta in quo eſt extremitas ipſiꝰ ſecūdi mobi­
                    <lb/>
                  lis / vt ponit caſus: igr̄ continuo vna medietas ſcḋi
                    <lb/>
                  mobilis / qḋ in medio difformi mouet̄̄ cū minori re-
                    <lb/>
                  ſiſtentia mouet̄̄ quã correſpõdēs medietas alteriꝰ
                    <lb/>
                  mobilis in ṗmo medio: et ſcḋa medietas ſecūdi mo­
                    <lb/>
                  bilis cõtinuo mouet̄̄ cū reſiſtētia equali aut mino-
                    <lb/>
                  ri quã correſpõdēs medietas alteriꝰ mobilis / quod
                    <lb/>
                  mouet̄̄ in ṗmo medio: qḋ fuit ꝓbandū.
                    <note position="right" xlink:href="note-0089-05a" xlink:label="note-0089-05" xml:id="N18BAB" xml:space="preserve">Dicitur.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N18B92" xml:space="preserve">¶ Dices for­
                    <lb/>
                  te negãdo minorē: et ad ꝓbationē: dices breuiṫ ar-
                    <lb/>
                  guentē ſupponere falſū. </s>
                  <s xml:id="N18B99" xml:space="preserve">Supponit em̄ /  mobilia
                    <lb/>
                  de quibꝰ ſit mētio in caſu illiꝰ cõcluſiõis ſint quãta
                    <lb/>
                  ſiue diuiſibilia quo ad trinã dimēſionē: et hoc (vt in
                    <lb/>
                  quis) eſt falſū: q2 loq̄ris de mobili īdiuiſibili vĺ ſal­
                    <lb/>
                  tē lineali. </s>
                  <s xml:id="N18BA4" xml:space="preserve">Et de talibus non procedit argumentū.</s>
                </p>
                <p xml:id="N18BB1">
                  <s xml:id="N18BB2" xml:space="preserve">Sed ↄ̨̨tra qm̄ hoc nõ ſoluit argumē-
                    <lb/>
                  tū.
                    <note position="right" xlink:href="note-0089-06a" xlink:label="note-0089-06" xml:id="N18C38" xml:space="preserve">pḣs ſex-
                      <lb/>
                    to phiſi.
                      <lb/>
                    ṗmo de
                      <lb/>
                    gñatiõe.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N18BBC" xml:space="preserve">Tū ṗmo / q2 īdiuiſibile nõ eſt ꝓprie mobile ſcḋm
                    <lb/>
                  pḣm ſexto phiſicoꝝ: et ṗmo de gñatiõe. </s>
                  <s xml:id="N18BC1" xml:space="preserve">Tū ſcḋo / q2
                    <lb/>
                  m mediū cõtinuo minꝰ reſiſtit illi mobili quã pri-
                    <lb/>
                  mū reſiſtat ṗmo mobili / eſto /  ſint illa mobilia īdi­
                    <lb/>
                  uiſibilia: igr̄ ponere illa mobilia īdiuiſibilia non
                    <lb/>
                  ſoluit argumentū: et ꝑ ↄ̨ñs ſolutio nulla. </s>
                  <s xml:id="N18BCC" xml:space="preserve">Probat̄̄
                    <lb/>
                  añs / qm̄ cõtinuo tota pars ꝑtrãſeunda ipſiꝰ ſecūdi
                    <lb/>
                  medii minꝰ reſiſtit ſuo mobili quã cõſimilis pars
                    <lb/>
                  in primo medio reſiſtat mobili / qḋ in eo mouet̄̄: et
                    <lb/>
                  ſole ille partes diuidende ſiue ꝑtrãſeunde reſiſtunt
                    <lb/>
                  illis mobilibꝰ: igr̄ m mediū cõtinuo minꝰ reſiſtit
                    <lb/>
                  illi mobili quã primū reſiſtat ṗmo mobili. </s>
                  <s xml:id="N18BDB" xml:space="preserve">Maior
                    <lb/>
                  ꝓbatur / q2 p̄ciſe vnū punctū illiꝰ partis ad qḋ vide­
                    <lb/>
                  licet eſt illud mobile reſiſtit tm̄ ſicut qḋlibet punctū
                    <lb/>
                  partis correſpõdētꝪ in ṗmo medio: et qḋlibet alioꝝ
                    <lb/>
                  pūctoꝝ in eadē parte ſcḋi medii minꝰ reſiſtit quam
                    <lb/>
                  qḋlibet pūctū correſpõdēs in ṗmo medio: vt ptꝫ ex
                    <lb/>
                  caſu. </s>
                  <s xml:id="N18BEA" xml:space="preserve">Nã in illo caſu ponit̄̄ /  cū in priori medio fue­
                    <lb/>
                  rit aliq̈ reſiſtētia ꝑ totū: in ſolo pūcto vbi eſt mobi­
                    <lb/>
                  le in ſcḋo medio ſit adeq̈te tanta reſiſtentia ceteris
                    <lb/>
                  īuariatis: igr̄ pars ꝑtrãſeūda in ſcḋo medio minꝰ
                    <lb/>
                  reſiſtit quã correſpõdens pars in primo medio. </s>
                  <s xml:id="N18BF5" xml:space="preserve">Et
                    <lb/>
                  minor ꝓbat̄̄ / q2 ꝑ te ideo ponit̄̄ mobile indiuiſibile
                    <lb/>
                  ne partes ſequētes ei reſiſtēt. </s>
                  <s xml:id="N18BFC" xml:space="preserve">Et ſi dicas /  ei reſi-
                    <lb/>
                  ſtãt: cū ſint minoris reſiſtētie in ſcḋo medio quã in
                    <lb/>
                  ṗmo: ſemꝑ habebo /  m mediū minꝰ reſiſtit quam
                    <lb/>
                  primū / qḋ īferre intēdebã.
                    <note position="right" xlink:href="note-0089-07a" xlink:label="note-0089-07" xml:id="N18C44" xml:space="preserve">Dicitur.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N18C0A" xml:space="preserve">¶ Dices forte ṗmo ad au­
                    <lb/>
                  ctoritatē pḣi /  ipſe loq̇tur de mobili ꝓprie. </s>
                  <s xml:id="N18C0F" xml:space="preserve">Tum
                    <lb/>
                  etiã / q2 poſſūt illa mobilia ſignari linealia. </s>
                  <s xml:id="N18C14" xml:space="preserve">Ad ali­
                    <lb/>
                  ud dices negãdo añs vcꝫ /  m mediū minꝰ reſiſtat
                    <lb/>
                  ſuo mobili: et ad punctū ꝓbatiõis dices /  arguēs
                    <lb/>
                  ſupponit falſū. </s>
                  <s xml:id="N18C1D" xml:space="preserve">Supponit em̄ /  ille ꝑtes oēs ꝑtrã­
                    <lb/>
                  ſeūde reſiſtãt reſiſtētia accidētali: qḋ tu nõ cõcedis.
                    <lb/>
                    <note position="right" xlink:href="note-0089-08a" xlink:label="note-0089-08" xml:id="N18C4A" xml:space="preserve">Calcu. in
                      <lb/>
                    capite de
                      <lb/>
                    reactiõe.</note>
                  Nõ em̄ in motu locali aut diuiſiõis oēs ꝑtes illius /
                    <lb/>
                  qḋ diuidit̄̄ reſiſtūt / vt dicit calculator in capitulo de
                    <lb/>
                  reactiõe ſoluēdo quartū experimentū </s>
                  <s xml:id="N18C2D" xml:space="preserve">Et ideo (vt in­
                    <lb/>
                  quis) ſolꝰ pūctꝰ ꝑtrãſeūdꝰ reſiſtit mobili, ſiue linea
                    <lb/>
                  diuidēda q̄ linea in vtro medio eſt eq̈lis reſiſtētie</s>
                </p>
                <p xml:id="N18C54">
                  <s xml:id="N18C55" xml:space="preserve">Sed ↄ̨̨tra. </s>
                  <s xml:id="N18C58" xml:space="preserve">Tū primo / q2 nullū mediū
                    <lb/>
                  reſiſtit alicui indiuiſibili quo ad localē mutationē
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N18C5E" xml:space="preserve">Non em̄ mediū reſiſtit mutationi locali niſi q2 reſi­
                    <lb/>
                  ſtit ſue diuiſioni. </s>
                  <s xml:id="N18C63" xml:space="preserve">Modo īdiuiſibile nõ diuidit me-
                    <lb/>
                  diū vt illud ꝑtrãſeat: cū ſimĺ poſſet eſſe cū quolibet </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>