Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Table of contents

< >
[Item 1.]
[2.] THEORIA PHILOSOPHIÆ NATURALIS REDACTA AD UNICAM LEGEM VIRIUM IN NATURA EXISTENTIUM, AVCTORE P ROGERIO JOSEPHO BOSCOVICH Societatis Jesu, NUNC AB IPSO PERPOLITA, ET AUCTA, Ac a plurimis præcedentium editionum mendis expurgata. EDITIO VENETA PRIMA IPSO AUCTORE PRÆSENTE, ET CORRIGENTE.
[3.] VENETIIS, MDCCLXIII. Ex Typographia Remondiniana. SUPERIORUM PERMISSU, ac PRIVILEGIO.
[4.] ASSERTIONES EX UNIVERSA PHILOSOPHIA, QUAS IN ALMA AC CELEBERRIMA UNIVERSITATE GRÆCENSI Anno M. D. CC. LXV. Menſe Auguſto, die publice defendendas ſuſcepit PERILLUSTRIS, REVER. ac PERDOCTUS DOMINUS MAXIMILIANUS CHIOLICH DE LEVENSPERG, S. R. I. E. Dalmata, Patritius Segnienſis, ex Arcbiducali Soc. J eſu Convict. Colleg. EX PRÆLECTIONIBUS A. R. & CI. P. LEOPOLDI BIWALD, e S. J. AA. LL. & Phiſophiæ Doctoris, ejusdemque Profeſſoris Publici & Ordinarii. A. R. & Clar. P. FRANCISCI GRUEBER, e S. J. AA. LL. & Philoſoph. Doctoris ac Ethices Profeſſoris Publici ac ordinarii. A. R. & C1. P. FRANCISCI PACHNER, e S. J. AA. LL. & Philoſophiæ Doctoris, ac Mathe-ſeos Profeſſoris Publici & Ordinarii.
[5.] HONORIBUS ILLUSTRISSIMI, ac REVERENDISSMI DOMINI, DOMINI PII D EMANZADOR, DEI ET APOSTOLIC Æ SEDIS GRATIA ECCLESIARUM CANONICE UNITARUM SEGNIENSIS ET MODRUSIENSIS, SEU CORBAVIENSIS EPISCOPI, SACRATISSIMÆ CÆSAREO - REGIÆ ET APOSTOLICÆ MAJ ESTATIS CONSILIARII &c. &c. DOMINI, DOMINI AC PATRONI SUI GRATIOSISSIMI, CUI SE SUASQUE ASSERTIONES PHILOSOPHICAS D. D. D. CLIENTUMINFIMUS MAXIMILIANUS CHIOLICH DELEVENSPERG.
[6.] EX PHILOSOPHIA. I
[7.] EX ETHICA.
[8.] EX MATHESI.
[9.] TYPOGRAPHUS VENETUS LECTORI.
[10.] EPISTOLA AUCTORIS DEDICATORIA PRIMÆ EDITIONIS VIENNENSIS Ad Celsissimum TUNC Principem Archiepiscopum Viennensem, NUNC PRÆTEREA ET Cardinalem Eminentissimum, ET Episcopum Vacciensem CHRISTOPHORUM E COMITIBUS DE MIGAZZI.
[11.] AD LECTOREM EX EDITIONE VIENNENSI.
[12.] SYNOPSIS TOTIUS OPERIS? EX EDITIONE VIENNENSI PARS I.
[13.] PARS II.
[14.] PARS III.
[15.] INDEX PARS I.
[16.] PARS II.
[17.] PARS III.
[18.] APPENDIX.
[19.] SUPPLEMENTA.
[20.] NOI RIFORMATORI Dello Studio di Padova.
[21.] PHILOSOPHIÆ NATURALIS THEORIA PARS I. Theoriæ expoſitio , analytica deductio , & vindicatio.
[22.] PARS II Theoriæ applicatio ad Mechanicam.
[23.] PARS III Applicatio Theoriæ ad Phyſicam.
[24.] APPENDIX Ad Metaphyſicam pertinens DE ANIMA, & DEO
[25.] §. I. De Spatio, ac Tempore (a).
[26.] §. II. De Spatio, & Tempore, ut a nobis cognoſcuntur.
[27.] §. III. Solutio analytica Problematis determinantis naturam Legis Virium.
[28.] § IV. Contra vires in minimis diſtantiis attractivas, & excreſcentes in infinitum.
[29.] § V. De Æquilibrio binarum maſſarum connexarum invicem per bina alia puncta
[30.] §. VI. EPISTOLA AUCTORIS AD P. CAROLUM SCHERFFER. SOCIETATIS JESU.
< >
page |< < of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <pb file="0009" n="9"/>
          <figure number="2">
            <image file="0009-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/U5G05CW5/figures/0009-01"/>
          </figure>
        </div>
        <div type="section" level="0" n="0">
          <head style="it" xml:space="preserve">EX PHILOSOPHIA.</head>
          <head xml:space="preserve">I</head>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">Logicæ nomine ea diſciplina venit, quæ mentem in ſuis-cogitationibus di-
              <lb/>
            rigit, quaque cæteræ ſcicntiæ velut inſtrumento in vero recte cogno-
              <lb/>
            ſcendo or dinateque explicando utuntur.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">II. </s>
            <s xml:space="preserve">Exſtat apud bomines ſcientia, eaque multiplex.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">III. </s>
            <s xml:space="preserve">Veri a falſo diſcernendi criterium eſt evidentia.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">IV. </s>
            <s xml:space="preserve">Metapbyſica comtemplatur res a materia ſeu natura ſua, ſeu cogi-
              <lb/>
            tatione noſtra abſtractas. </s>
            <s xml:space="preserve">Mundus conformis eſt fini, quem in eo condendo
              <lb/>
            Deus intendit, adeoque in genere ſuo perfectus.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">V. </s>
            <s xml:space="preserve">Leges naturæ, quæ in boc univerſo obtinent, libere a Deo latæ ſunt;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">ſubjacent illius dominio; </s>
            <s xml:space="preserve">dari proinde poſſunt vero ſenſu miracula.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">VI. </s>
            <s xml:space="preserve">Mens bumana eſt ſubſtantia ſpiritualis, natura ſua immortalis.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">VII. </s>
            <s xml:space="preserve">Ineſt in anima bominis libertas, quam Leibnitziani tam anguſtis
              <lb/>
            paſſim finibus coarctant, ut verbo relinquere, re quidem certe tollere videan-
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:space="preserve">Contra bos aſſerimus objecta duorum bonorum æqualium ſpecie fieri poſſe,
              <lb/>
            ut voluntas alterutrum præferat, tametſi externa incitamenta pari utrinque
              <lb/>
            contentione animum adliciant.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">VIII. </s>
            <s xml:space="preserve">Commercium animæ cum corpore neque per ſyſtema cauſſarum occa-
              <lb/>
            ſionalium Malebrancbii, neque per barmoniam præſtabilitam Leibnizii ex-
              <lb/>
            poni poteſt: </s>
            <s xml:space="preserve">reponendam videtur in eo, quod duæ bæ ſubſtantiæ in actioni-
              <lb/>
            bus ſuis mutuo abs ſeſe dependeant.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">IX. </s>
            <s xml:space="preserve">Brutis tribuendi ſunt motus ſpontanei, itemque vis cognoſcendi;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">nulla vero nec quidem imperfecta ratiocinia, aut quidpiam rationis vicarium.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">X. </s>
            <s xml:space="preserve">Exiſtere Deum adeo eſt evidens, ut incredibile videatur fuiſſe un-
              <lb/>
            quam Atbeos Tbeoreticos. </s>
            <s xml:space="preserve">Spectabilis bæc univerſitas rerum, imprimis au-
              <lb/>
            tem vita ac fata mortalium aſſidua Dei providentia adminiſtrantur: </s>
            <s xml:space="preserve">nullo
              <lb/>
            igitur modo audiendi ſunt Pbiloſopbi illi, qui contendunt res bumanas Deo
              <lb/>
            curæ non eſſe.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XI. </s>
            <s xml:space="preserve">Principia corporum ſunt molæculæ quædam minimæ, variis viribus in
              <lb/>
            diverſis inter ſe diſtantiis præditæ, quibus aut mutuo attrabuntur, aut repelluntur.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XII. </s>
            <s xml:space="preserve">Vires iſtæ in natura exiſtentes, ad certam aliquam, eamque uni-
              <lb/>
            cam naturæ legem revocari poſſunt.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>