90903 L*IBER* S*TATICÆ*
6 PROPOSITIO.
Libram obliquam fabricari.
Quia pondera non perpetuò recta ſurſum aut deorſum, ſed in latus non-
nunquam & obliquè moventur, cujus varia exempla, partim in antecedentibus
partim in conſequentibus exhibentur, quæque ideo libram non vulgarem il-
lam ſed peculiarem depoſcunt quam obliquam propterea dicimus, cuju præ-
cipuus ſeopus eſt, ut uſus & experientia rationem proportionemq́; hujuſmodi
ponderum 1 lib. theorematicè propoſitam deinceps comprobet, ac fidem fa-
cíat, quo minus dubii ſimus & certius iis fidem habere peſſimus quæ ad huma-
ni generis utilitatem hinc derivantur.
nunquam & obliquè moventur, cujus varia exempla, partim in antecedentibus
partim in conſequentibus exhibentur, quæque ideo libram non vulgarem il-
lam ſed peculiarem depoſcunt quam obliquam propterea dicimus, cuju præ-
cipuus ſeopus eſt, ut uſus & experientia rationem proportionemq́; hujuſmodi
ponderum 1 lib. theorematicè propoſitam deinceps comprobet, ac fidem fa-
cíat, quo minus dubii ſimus & certius iis fidem habere peſſimus quæ ad huma-
ni generis utilitatem hinc derivantur.
CONSTRVCTIO.
Fiat baſis ſive ſuſtentamentum A cui inſerta regula B crebris locis perfore-
tur, hinc orbiculus C ambitu cavo ut ducta-
131[Figure 131]
rium funem recipiat, pér cujus centrum indu-
ctus axiculus D cardinibus ſuis in tigno ex-
cavato verſetur, qui tylo E foraminibus regu-
læ B pro voto altius aut humiliusvé inſertari
poſſit; orbiculus vero & axiculus ipſi infixus ne
craſſi ſed quam tenuiſſimi ſunto, ne ambitus
orbiculi uſquã ſedem ſuam ſtringat, ſed ſpatiũ
axiculi inter orbiculum & ſedem interjectum
paulò craſſius ſit cardinibus circa quos cõver-
titur: Ipſe privato uſui orbiculum è buxo de-
formandum dedi ſemidiametro digitorum
quinque cujus ſpiſſitudo tenuiſsimi cultri ter-
gum non excedebat, axiculum autem ſolido
elephanto tornatili opere effectum craſsitie
acus, id eſt, quam potuit torno confieri te-
nuiſsimus.
tur, hinc orbiculus C ambitu cavo ut ducta-
ctus axiculus D cardinibus ſuis in tigno ex-
cavato verſetur, qui tylo E foraminibus regu-
læ B pro voto altius aut humiliusvé inſertari
poſſit; orbiculus vero & axiculus ipſi infixus ne
craſſi ſed quam tenuiſſimi ſunto, ne ambitus
orbiculi uſquã ſedem ſuam ſtringat, ſed ſpatiũ
axiculi inter orbiculum & ſedem interjectum
paulò craſſius ſit cardinibus circa quos cõver-
titur: Ipſe privato uſui orbiculum è buxo de-
formandum dedi ſemidiametro digitorum
quinque cujus ſpiſſitudo tenuiſsimi cultri ter-
gum non excedebat, axiculum autem ſolido
elephanto tornatili opere effectum craſsitie
acus, id eſt, quam potuit torno confieri te-
nuiſsimus.
7 PROPOSITIO.
Vectium rationem &
formas inquirere.
Poſtquam longioribus palangis, vectibusq́ue vim &
effectum majorem, con-
tra verò brevioribus minorem efficientiam ineſſe vulgò animadverſum fuit di-
verſæ machinæ & diverſa inſtrumenta molitionibus variis utilia efformari coe-
pta ſunt; quia verò ſolo uſu magiſtro confirmante experientia, cauſis tamen, ut
ratione & proportione, ignotis expedita ſunt; ideò majores & novæ machina-
tiones pari ſucceſſu caruere, magno autorum incommodo, arque adeò infe-
lici eventu. Quamobrem ut ante quanta vectium in perfecto opere potentia
ſit perſpici comodè poſſit, etiam præter mathematicas 1 libri ratioaes, mecha-
nicè ſeu pragmaticè paucis exemplis eadem confirmare ſtatui. Principiò quia
naves minori detrimento longioribus vectibus per aggeres tran ſverſos pertra-
hi nonnullis placuit quàm vel ſuculis vel ergatis, quæ uſurpantur, hoc ipſum
plenius paulo ſcrutabimur ut quid hinc ſequatur planum ſit, iſto qui ſequitur
modo.
tra verò brevioribus minorem efficientiam ineſſe vulgò animadverſum fuit di-
verſæ machinæ & diverſa inſtrumenta molitionibus variis utilia efformari coe-
pta ſunt; quia verò ſolo uſu magiſtro confirmante experientia, cauſis tamen, ut
ratione & proportione, ignotis expedita ſunt; ideò majores & novæ machina-
tiones pari ſucceſſu caruere, magno autorum incommodo, arque adeò infe-
lici eventu. Quamobrem ut ante quanta vectium in perfecto opere potentia
ſit perſpici comodè poſſit, etiam præter mathematicas 1 libri ratioaes, mecha-
nicè ſeu pragmaticè paucis exemplis eadem confirmare ſtatui. Principiò quia
naves minori detrimento longioribus vectibus per aggeres tran ſverſos pertra-
hi nonnullis placuit quàm vel ſuculis vel ergatis, quæ uſurpantur, hoc ipſum
plenius paulo ſcrutabimur ut quid hinc ſequatur planum ſit, iſto qui ſequitur
modo.