Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
71
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg645
"/>
<
lb
/>
tractet'ne phyſicus ſimpliciter materiam primam, quia certè tractat: ſed an'ne phyſicus magis
<
lb
/>
noſcat materiam primam quàm primus philoſophus. </
s
>
<
s
>Rationes autem Auicennæ cum reliquis
<
lb
/>
poſteà diluentur. </
s
>
<
s
>nam viſum eſt prius diſceptare de cauſsis, quas tractant primus philoſophus &
<
lb
/>
mathematicus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg609
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg610
"/>
a 14. Met.
<
lb
/>
c. 4.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg611
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg612
"/>
b 1. Poſt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg613
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg614
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg615
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg616
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg617
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg618
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg619
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg620
"/>
a 3. de An.
<
lb
/>
T. c. 36.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg621
"/>
b 2. Phyſ.
<
lb
/>
T. 70.
<
lb
/>
<
lb
/>
8. Met.
<
lb
/>
T. 12.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg622
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg623
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg624
"/>
c 2. Phyſ.
<
lb
/>
T. 71.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg625
"/>
d 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 83.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg626
"/>
e T. 14.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg627
"/>
f 12. Met.
<
lb
/>
T. 48.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg628
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg629
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg630
"/>
a 6. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg631
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg632
"/>
b Prædit.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg633
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg634
"/>
c Orator.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg635
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg636
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg637
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg638
"/>
II.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg639
"/>
III.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg640
"/>
a 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 78.
<
lb
/>
<
lb
/>
Auicennæ
<
lb
/>
ratio I.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg641
"/>
b 2. Phyſ.
<
lb
/>
T. c. 22.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg642
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg643
"/>
II.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg644
"/>
III.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg645
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Vt ſe habeant cauſſæ in prima philoſophia & mathematicis. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XV
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>EADEM quoque diſtinctio propemodum quadrabit in primam philoſophiam. </
s
>
<
s
>dicemus enim
<
lb
/>
genus omne cauſſarum vſurpari ab illo philoſopho demonſtrando: accuratam verò expli
<
lb
/>
cationem primi finis,
<
expan
abbr
="
primæq́
">primæque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>formæ ſolius eſſe primi philoſophi. </
s
>
<
s
>Nanque & id quod aiebat Ari
<
lb
/>
ſtoteles, principio ſecundum ſpeciem determinare alterius quàm phyſicæ methodi munus eſſe,
<
lb
/>
& omnino de immobili principio ſatis perſuadent, eas cauſſas ab ipſo ſolo cum
<
expan
abbr
="
diligẽtia
">diligentia</
expan
>
tractari;
<
lb
/>
reliquas autem cauſſas, materiam nimirum & efficiens monet Ariſtoteles in illa methodo propo
<
lb
/>
ni ad explicandum,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vbi docet quatuor entium cauſſas ibi eſſe tractandas. </
s
>
<
s
>Omne item cauſſę ge
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg646
"/>
<
lb
/>
nus accipiet in demonſtrando primus philoſophus: ſiquidem contempletur ens, quatenus ens:
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg647
"/>
<
lb
/>
itaque contemplatur omneis cauſſas entis, quatenus ens. </
s
>
<
s
>Sed omnia cauſſarum genera ſunt cauſſę
<
lb
/>
entis. </
s
>
<
s
>Igitur & per omne cauſſarum genus demonſtrabit. </
s
>
<
s
>Et cùm entium quædam ſenſilia ſint,
<
lb
/>
alia ſenſum fugiant, & immunia ſint à materia: ſenſilium verò principia ſint materia & efficiens.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Ergo materia & efficiens non modò à primo philoſopho tractabuntur, ſed demonſtrando item
<
lb
/>
accipientur. </
s
>
<
s
>Itaque omne cauſſæ genus ab vtroque philoſopho aſſumetur. </
s
>
<
s
>ſed ea quæ reſpiciunt
<
lb
/>
motum, vt ab illo ſeparari non poſsint, diligenter à phyſico tractabuntur: illa verò quę abſoluun
<
lb
/>
tur à motu, diligenter veſtigabit primus philoſophus, vt
<
expan
abbr
="
ſolũ
">ſolum</
expan
>
ſpectandi ratio differens intercedat:
<
lb
/>
quia ſcilicet phyſicus ea cauſſarum genera tractabit, quà ſunt principia corporis naturalis; pri
<
lb
/>
mus autem philoſophus quatenus ſunt principia entis. </
s
>
<
s
>quod item docuit
<
expan
abbr
="
nõnunquàm
">nonnunquàm</
expan
>
Auerroës.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
& teſtatus eſt contemplationem primi philoſophi,
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
licet eadem tractet àc phyſicus eſſe
<
expan
abbr
="
cõmu-
">commu
<
lb
/>
</
expan
>
<
arrow.to.target
n
="
marg648
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg649
"/>
<
lb
/>
niorem, quippe qui etiam conſiderando ſenſilia ad particularia
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
deſcendat. </
s
>
<
s
>At verò cùm è cauſ
<
lb
/>
ſis quædam proximæ ſint, aliæ remotæ, ſeu quædam vniuerſales, aliæ ſpeciales, haud facilè dede
<
lb
/>
rim omnes æquè accipi aut ſpectari à primo philoſopho, ſicut à naturali. </
s
>
<
s
>quandò primus philoſo
<
lb
/>
phus eſt vniuerſalis admodum, nec particularia contemplatur quæ ſpectantur à phyſico: aliter
<
lb
/>
cæteræ ſcientiæ redundarent. </
s
>
<
s
>Proinde cauſſarum proximarum tractationem prorſus denegarem
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg650
"/>
<
lb
/>
primo philoſopho. </
s
>
<
s
>& naturali committerem. </
s
>
<
s
>Neque obſtant illa quæ opponi ſolent. </
s
>
<
s
>vt primum
<
lb
/>
philoſophum non concipere motum; naturalem nihil ſine motu
<
expan
abbr
="
cõprehendere
">comprehendere</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Aut etiam quòd
<
lb
/>
hæ methodi ſecum differunt, quòd prima philoſophia ſine motu conſiderat illa quæ naturalis
<
lb
/>
non diuellit à motu. </
s
>
<
s
>Neque enim hæc nos ita credere cogunt, vt quæ ſine motu exiſtunt, ſic à pri
<
lb
/>
mo philoſopho tractentur, aut accipiantur, quin & illa ſpectet, aut aſſumat, quæ
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
reſpiciunt:
<
lb
/>
aut quòd phyſicus ita illa aſſumat quæ motum reſpiciunt, vt cætera negligat. </
s
>
<
s
>Sed illud notant,
<
lb
/>
quo vtræque methodi ſeparantur. </
s
>
<
s
>ex hoc enim diſtinguuntur quòd prima philoſophia cum dili
<
lb
/>
gentia tractat immobilia principia, phyſica verò mobilia, neque tamen ob id ab oppoſitorum no
<
lb
/>
titia excluduntur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
ſolumq́
">ſolumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſufficit phyſico, ſi principia quæ ſunt immobilia conſideret, aut ſu
<
lb
/>
mat, quatenus reſpiciunt motum. </
s
>
<
s
>Quapropter non erit ſimpliciter verum primum philoſophum
<
lb
/>
ſine motu & materia contemplari. </
s
>
<
s
>Sed verum erit ea quæ tractat phyſicus, à materia
<
expan
abbr
="
motuq́
">motuque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
abſolui. </
s
>
<
s
>Idcirco neque dici poterit. </
s
>
<
s
>omnem conſiderationem quæ materiam
<
expan
abbr
="
motumq́
">motumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>includit,
<
lb
/>
eſſe naturalem. </
s
>
<
s
>Sed illud verè aſſeuerabitur, omnem conſiderationem quę reſpuit motum & ma
<
lb
/>
teriam eſſe primi philoſophi, ſeu rectius, non naturalem, quia mathematicæ quoque repudiant
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg651
"/>
<
lb
/>
motum. </
s
>
<
s
>Ad quas nunc accedentes, ijs
<
expan
abbr
="
cõſtitutis
">conſtitutis</
expan
>
quæ de illarum ingenio pluribus anteà diſputata
<
lb
/>
fuerunt: nimirum quòd cauſſas habent, & quòd cùm immobilia ſtatuant, fine & efficiente carent,
<
lb
/>
addemus. </
s
>
<
s
>Si mathematicorum morem Euclidis, Archimedis, & Ptolemęi conſulamus, nullam de
<
lb
/>
vllo cauſſarum genere mentionem fieri intelligemus. </
s
>
<
s
>Etenim ſcripſere per lemmata; rem ſcilicet
<
lb
/>
ipſam nudam qua ſcientia
<
expan
abbr
="
cõtinetur
">continetur</
expan
>
, expreſſerunt, alteram, atque illam quidem neceſſariam par
<
lb
/>
tem omiſere, quæ pertinet ad modum ſciendi, & ad informandos animos auditorum, qua gene
<
lb
/>
ralia quædam capita exponuntur quibus illa ſcientia gubernatur: rerum ſcilicet conditio
<
expan
abbr
="
mate-riæq́
">mate
<
lb
/>
riæque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſubiectæ ediſſeritur, enarratur quod demonſtrationum genus admittat, & denique illa prę
<
lb
/>
cepta, quæ generaliter à primo philoſopho & analytico tradita ſunt, ad materiam ſubiectam ac
<
lb
/>
commodantur. </
s
>
<
s
>Hæc ſanè omnia ab auctoribus mathematicæ neglecta, aut ſiquid ad hoc pertinet,
<
lb
/>
vnus Ptolemæus id præſtitit. </
s
>
<
s
>Sed veriſimile eſt, ſicut Ariſtoteles in cæteris ſcientiis atque faculta
<
lb
/>
tibus conſcribendis perpetuò fecit; ſic & in ijs edocendis fuiſſe facturum: & ſicuti aliorum erro
<
lb
/>
res detexit, dum ea neglexere, quæ quatenus ipſum inſunt & aliena perſecuti ſunt; dum rationes
<
lb
/>
ſophiſticas, & pſeudographos adnotauit, dum rerum mathematicarum & quantitatis vim ſigni
<
lb
/>
ficauit, dum docuit quo'nam
<
expan
abbr
="
cauſſarũ
">cauſſarum</
expan
>
genere definiendo
<
expan
abbr
="
demonſtrandoq́
">demonſtrandoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>vterentur, ita quoque </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>