Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
81 44
82 45
83 46
84 47
85 48
86 49
87 50
88 51
89 52
90 53
91 54
92 55
93 56
94 57
95 58
96 59
97 60
98 61
99 62
100 63
101 64
102 65
103 66
104 67
105 68
106 69
107 70
108 71
109 72
110 73
< >
page |< < (55) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div154" type="section" level="1" n="55">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2678" xml:space="preserve">
              <pb o="55" file="091" n="92" rhead="Ioan. de Sacro Boſco."/>
            rum contrariorum, puta orientis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2679" xml:space="preserve">occidentis. </s>
            <s xml:id="echoid-s2680" xml:space="preserve">Mouentur enim ſimpliciter ad
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-091-01" xlink:href="note-091-01a" xml:space="preserve">Cęlos ſupe@
                <lb/>
              eoſdem po-
                <lb/>
              los mouetĩ
                <unsure/>
                <lb/>
              poſſe ab oc-
                <lb/>
              caſu in or-
                <lb/>
              tum, ſuper
                <lb/>
              quos ab or-
                <lb/>
              tu in occa-
                <lb/>
              ſum mouẽ-
                <lb/>
              tur: & cut
                <lb/>
              nuncita nõ
                <lb/>
              moueãt@r.</note>
            vnum horum, nempe ad occidentem, ſecundum quid vero ad alterum, videli-
              <lb/>
            cet ad orientem, hoc eſt, ad partes orientales, vt dictum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2681" xml:space="preserve">Ex eiſdem quoque
              <lb/>
            exemplis liquido conſtat, cælos non modo ſuper diuerſos polos, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2682" xml:space="preserve">diuerſam
              <lb/>
            viam poſſe moueri, vt re ipſa mouentur; </s>
            <s xml:id="echoid-s2683" xml:space="preserve">Verum etiam eos potuiſſe ſuper eoſdẽ
              <lb/>
            prorſus polos, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2684" xml:space="preserve">per eandem viam reuerti ab occidente in orientem, per quam
              <lb/>
            ab orie
              <unsure/>
            nte in occidentem voluuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2685" xml:space="preserve">Immo experientia didicerunt Aſtrono-
              <lb/>
            mi vnum & </s>
            <s xml:id="echoid-s2686" xml:space="preserve">idem corpus cæleſte moueri ab oriente in occidentẽ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2687" xml:space="preserve">ſuper eoſ-
              <lb/>
            dem polos ab occidente in orientcm. </s>
            <s xml:id="echoid-s2688" xml:space="preserve">Orbis enim ſphæræ Lunaris deferens ca-
              <lb/>
            put, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2689" xml:space="preserve">caudam Draconis mouetur proprio motu (præter motum diurnũ, qui
              <lb/>
            fit ſuper polos mundi) ab oriente in occidentem ſuper polos Zodiaci, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2690" xml:space="preserve">ſuper
              <lb/>
            eoſdem polos virtute cæli Mercurij ab occidente in orientem defertur, ut in
              <lb/>
            Theoricis planetarum declaratur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2691" xml:space="preserve">Cauſa tamen, cur per aliam viam, uidelicet,
              <lb/>
            per circulum Zodiacum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2692" xml:space="preserve">non per eandem, nempe per Aequinoctialem circu
              <lb/>
            lum, hoc eſt, cur ſuper alios polos, nimirum Zodiaci, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2693" xml:space="preserve">non ſuper eoſdem, pu-
              <lb/>
            ta mundi polos, (quod tamen optime fieri potuiſſet) ab occidente in orientẽ,
              <lb/>
            ad ſenſum iam expoſitum, inferiores ſphæræ reuoluantur, eſt ſecundum philo
              <lb/>
            ſophos gubernatio mundi; </s>
            <s xml:id="echoid-s2694" xml:space="preserve">ut uidelicet per acceſſum Solis, planetarumq́ue ſub
              <lb/>
            Zodiaco ad Boream, ſeu ſeptentrionem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2695" xml:space="preserve">ad Auſtrum, ſiue meridiem, diuerſa
              <lb/>
            contingant anni tempora ad uarias rerum generationes accomodata, vt inquit
              <lb/>
            Ariſtoteles lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s2696" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s2697" xml:space="preserve">de Gener. </s>
            <s xml:id="echoid-s2698" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2699" xml:space="preserve">corrupt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2700" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div165" type="section" level="1" n="56">
          <head xml:id="echoid-head60" xml:space="preserve">DEPERIODIS MOTVVM CÆLESTIVM.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2701" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Decimvm</emph>
            cælum, quod & </s>
            <s xml:id="echoid-s2702" xml:space="preserve">primum mobile nuncupatur, vniformi, re-
              <lb/>
            gulariq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s2703" xml:space="preserve">
              <unsure/>
            motu, eoq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2704" xml:space="preserve">citatiſſimo, ſuper mundi polos, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2705" xml:space="preserve">per circulum Aequino-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-091-02" xlink:href="note-091-02a" xml:space="preserve">Periodiona
                <lb/>
              nium @o-
                <lb/>
              tuum cæle
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              ſtium.</note>
            ctialem, ut dictum eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2706" xml:space="preserve">ſuam explet circuitionem ab oriente in occidentem, ho
              <lb/>
            ris 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s2707" xml:space="preserve">æqualibus, quæ dicuntur horę Aequinoctiales; </s>
            <s xml:id="echoid-s2708" xml:space="preserve">hoc eſt, ſpatio vnius diei
              <lb/>
            naturalis: </s>
            <s xml:id="echoid-s2709" xml:space="preserve">Vnde & </s>
            <s xml:id="echoid-s2710" xml:space="preserve">eius motus Diurnus eſt appellatus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2711" xml:space="preserve">Huius autẽ motus im-
              <lb/>
            petu omnes inferiores orbes, immo & </s>
            <s xml:id="echoid-s2712" xml:space="preserve">tota ſphæra ignis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2713" xml:space="preserve">magna pars aeris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2714" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſecundum quorundam ſententiam bona pars Oceani ab ortu ad occaſum ra-
              <lb/>
            piuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2715" xml:space="preserve">Ex quo ſit, ut iſto motu diurno Sol, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2716" xml:space="preserve">reliqua omnia aſtra, cæliq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2717" xml:space="preserve">pun
              <lb/>
            cta ſingula, quotidie parallelos circulos ad axem mundi rectos deſcribant cir-
              <lb/>
            ca polos mundi, eo quidem maiores, quo magis à polis recedunt, minores ue-
              <lb/>
            ro, quo magis ad polos accedunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s2718" xml:space="preserve">Vnde Aequinoctialis circulus eſt omnium
              <lb/>
            parallelorum maximus, quoniã deſcribitur à punto maxime remoto ab utro-
              <lb/>
            que polo, nempe per 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s2719" xml:space="preserve">gradus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2720" xml:space="preserve">Porro inferiores orbes omnes eadem pror-
              <lb/>
            ſus, qua primum mobile, velocitate circunducerentur, niſi peculiaribus ſuis
              <lb/>
            motibus aliquantulum retrocederent. </s>
            <s xml:id="echoid-s2721" xml:space="preserve">Nullam enim reſiſtentiam reperit pri-
              <lb/>
            mum mobile in cælis inferioribus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2722" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2723" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Nam nonvs</emph>
            orbis ſub primo mobili ſpacio 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s2724" xml:space="preserve">horarum, hoceſt,
              <lb/>
            unius diei naturalis, ab occaſu in ortum progreditur, iuxta tabulas Alphonſi-
              <lb/>
            nas, quatuor particulis ſexagenarijs ex ijs, quæ ab Aſtronomis Tertia appellã-
              <lb/>
            tur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2725" xml:space="preserve">20. </s>
            <s xml:id="echoid-s2726" xml:space="preserve">Quartis; </s>
            <s xml:id="echoid-s2727" xml:space="preserve">ita ut ſingulis annis conficiat 26. </s>
            <s xml:id="echoid-s2728" xml:space="preserve">ſecunda, 25. </s>
            <s xml:id="echoid-s2729" xml:space="preserve">tertia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2730" xml:space="preserve">50.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2731" xml:space="preserve">quarta: </s>
            <s xml:id="echoid-s2732" xml:space="preserve">Ducentis uero annis 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s2733" xml:space="preserve">grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s2734" xml:space="preserve">28. </s>
            <s xml:id="echoid-s2735" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s2736" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s2737" xml:space="preserve">ſec. </s>
            <s xml:id="echoid-s2738" xml:space="preserve">47. </s>
            <s xml:id="echoid-s2739" xml:space="preserve">ter. </s>
            <s xml:id="echoid-s2740" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2741" xml:space="preserve">45. </s>
            <s xml:id="echoid-s2742" xml:space="preserve">quar. </s>
            <s xml:id="echoid-s2743" xml:space="preserve">Ex quo
              <lb/>
            efficitur, ut totum curſum per Zodiacum abſoluat quaſi in 49000. </s>
            <s xml:id="echoid-s2744" xml:space="preserve">annorum
              <lb/>
            ſpacio. </s>
            <s xml:id="echoid-s2745" xml:space="preserve">Nam ſi præciſe loqui uelimus, in tanto annorum ſpatio Nonus orbis
              <lb/>
            paulo plus conficit, ſecundum dictas tabulas, quàm integrum circulum: </s>
            <s xml:id="echoid-s2746" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>