Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id001385">
                <pb pagenum="74" xlink:href="015/01/093.jpg"/>
              tendere, cum tamen tendat à dextro latere ſcilicet ab Oriente no­
                <lb/>
              uem partibus, ſeu decima parte unius recti in centro terræ, quæ eſt
                <lb/>
              quadrageſima totius ambitus cœli. </s>
              <s id="id001386">Statuatur centrum mundi a, &
                <lb/>
              b a c axis, ſecundum quam mouetur motu diurno, ita l a dextra exit
                <lb/>
              oriens, k a ſiniſtra occidens, & ſtatuatur d centrum terræ, ſeu ſuprà
                <lb/>
              ſeu infrà, non tamen in linea b c, ſed uel ſuprà in dextra parte, uel in­
                <lb/>
              frà in ſiniſtra, ita ut ducta linea per illud punctum arcus b g ſit no­
                <lb/>
              uem partium. </s>
              <s id="id001387">Conſtituta ergo acu in e puncto, ubi linea h ad g ſecat
                <lb/>
              peripheriam terrę dico, quod acus dirigetur per h g, & non per b c,
                <lb/>
              nam acus mouetur ad centrum per eam, & in eo ſitu tota dirigitur,
                <lb/>
              quia omnes partes grauis conſentiunt in motu principij grauitatis
                <lb/>
              ad centrum, hoc enim demonſtratum: nixus ergo eſt ut moueatur
                <lb/>
              per c d, & in eo nixu qui eſt quies cuſtodit lineam axis, quæ eſt a b,
                <lb/>
              ut quieſcat, ergo non quieſcet, niſi in linea d g, quod erat demon­
                <lb/>
              ſtrandum. </s>
              <s id="id001388">Quæ autem ſequuntur ex his corrolaria omnia concor­
                <lb/>
              dant cum experimentis. </s>
              <s id="id001389">Ergo hic ſermo eſt demonſtratiuus, ut e­
                <lb/>
              nim bene dixit Auerroes: Sermo demonſtratiuus ſatisfacit omni­
                <lb/>
              bus problematibus quæ
                <expan abbr="cõtingunt">contingunt</expan>
              circa principale quæſitum. </s>
              <s id="id001390">Ex
                <lb/>
              hoc ergo patet, quod angulus diſtantia d ab a in latitudine eſt deci­
                <lb/>
              ma pars recti, et quod quanto magis diſtatin longitudine centrum
                <lb/>
              terræ à centro mundi, tanto etiam minus diſtatin latitudine. </s>
              <s id="id001391">Hæc
                <lb/>
              enim ſunt demonſtrata clarè in mathematicis. </s>
              <s id="id001392">Vnde fieri poſſet
                <lb/>
              quod hæc quantitas diſtantiæ eſſet res, per quam exigua etiam ſi
                <lb/>
              non eſſet maior quatuor digitis ſufficeret, modo etiam per ualde
                <lb/>
              paruum ſpatium diſtaret ab eodem in longitudine. </s>
              <s id="id001393">De cauſa au­
                <lb/>
              tem huius differentiæ aliâs dicendum erit, hic locus non eſt, ſed ſuf­
                <lb/>
              ficit ſcire quod ita ſit, quod ſi mobilis ſit punctus d, clarum eſt ali­
                <lb/>
              quando futurum ut minus diſtet g à b, aliquando ut ſit idem. </s>
              <s id="id001394">Et
                <lb/>
              qualiſcunque motus ſit, neceſſe eſt eam diſtantiam uariari.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001395">Propoſitio octuageſima quinta.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001396">Proportio ponderis unius grauis ad aliud ſub eadem menſura
                <lb/>
              eſt, ueluti eiuſdem ad differentiam ponderis uaſis repleti ex altero
                <lb/>
              graui, & ex ambobus detracto priore.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001397">
                <arrow.to.target n="marg293"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id001398">
                <margin.target id="marg293"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              o
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001399">Sit aurum a, & liquor b, quæ repleant uas c, &
                <lb/>
              pondus amborum ſit librarum quadraginta, &
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.093.1.jpg" xlink:href="015/01/093/1.jpg" number="87"/>
                <lb/>
              uas repletum liquore ſolo ſit librarum xxix, au­
                <lb/>
              rum autem ſit ponderis librarum xij, igitur reli­
                <lb/>
              quum erit ponderis xxviij, differentia ergo ua­
                <lb/>
              ſis pleni, & non pleni liquore eſt libra una, pon­
                <lb/>
              dus auri eſt librarum duodecim: dico quod au­
                <lb/>
              ri pondus eſt duodecuplum ponderi liquoris, & </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>